(۱۰۹۴) سوال: بعضی از مردم اگر بخواهند چیزی را به پیامبرﷺ نسبت دهند می‌گویند: او ﷺ می‌فرماید و نمی‌گویند: پیامبرﷺ یا محمدﷺ می‌فرماید. در چنین مواردی آیا باید آمین گفت یا باید گفت: صلی الله علیه و سلم؟

جواب:

در اینجا شکی نیست که ضمیر او به پیامبرﷺ بر می‌گردد و وقتی ضمیر بیاید، فرقی با ذکر اسم مذکور ندارد. پس کسی که در اینجا صلوات نفرستد، شامل این حدیث رسول اللهﷺ از جبریل می‌شود که فرمود: «پوزه‌اش به خاک مالیده شود؛ شخصی که اسم تو نزد او ذکر شود و صلوات نفرستد».[۱]

***

[۱]  حدیث با این لفظ در سنن ترمذی، کتاب الدعوات، باب قول رسول اللهﷺ رغم أنف رجل، شماره (۳۵۴۵) است. ترمذی در مورد آن می‌گوید: حسن غریب است. همچنین بزّار از انس بن مالک رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ (ج۴ ص۲۴۰، حدیث شماره: ۱۴۰۵) با این لفظ روایت کرده است: «صَعِدَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْمِنْبَرَ. فَقَالَ: «آمِينَ آمِينَ آمِينَ». فَلَمَّا نَزَلَ قِيلَ لَهُ، فَقَالَ: ” أَتَانِي جِبْرِيلُ، فَقَالَ: ‌رَغِمَ ‌أَنْفُ رَجُلٍ أَدْرَكَ رَمَضَانَ فَلَمْ يُغْفَرْ لَهُ أَوْ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ. قُلْ: آمِينَ، فَقُلْتُ: آمِينَ. وَرَغِمَ أَنْفُ رَجُلٍ أَدْرَكَ وَالِدَيْهِ فَلَمْ يُدْخِلَاهُ الْجَنَّةَ أَوْ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ. قُلْ: آمِينَ، قُلْتُ: آمِينَ. وَرَجُلٌ ذُكِرْتَ عِنْدَهُ فَلَمْ يُصَلِّ عَلَيْكَ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ، قُلْ: آمِينَ، فَقُلْتُ: آمِينَ».