پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۶۹۴۰) حکم شرعی مقابله به مثل با بهتان و شایعه‌پراکنی در محیط کار

(۶۹۴۰) سوال: مردی به فرد دیگری با اختراع سخنان و شایعاتی که هیچ‌گونه پایه و اساسی ندارند، ظلم کرده و این کار را برای تخریب چهره او در محل کار در بین همکاران انجام داده است زیرا او با وی برای یک منصب در کار رقابت دارد و می‌خواهد از قدرت او در میان همکاران بکاهد، آیا جایز است که او با همان روش به مقابله برخیزد و چیزهایی را که هیچ اساسی ندارند، اختراع کرده و به او نسبت دهد یا امر او را به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ  بسپارد تا از او انتقام بگیرد؟ با توجه به اینکه عموم مردم بر اساس ظواهر قضاوت می‌کنند و به باطن انسان که آیا صالح است یا فاسد، اهمیتی نمی‌دهند همچنین آیا جایز است که پس از هر نماز بر علیه او دعا کند یا خیر؟

جواب:

جایز نیست که انسان، اگر کسی به او با دروغ و تهمت ظلم کرده است، او نیز با همان روش یعنی دروغ و تهمت به مقابله بپردازد زیرا دروغ و تهمت حرام و باطل هستند اما او می‌تواند از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بخواهد که شر او را از وی دور کند و او را بر او مسلط نسازد همچنین می‌تواند از مسئولان کمک بگیرد تا شر او را دفع کنند و اگر او چیزی را به خاطر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ رها کند، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ چیزی بهتر از آن به او عطا خواهد کرد.

 از رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم ثابت است که فرمودند: «اتَّقِ دَعْوَةَ الْمَظْلُومِ، فَإِنَّهُ لَيْسَ و بَيْنَهَا وَبَيْنَ الله حِجَابٌ»[۱]: (از دعای مظلوم بترس که بین او و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ  حجابی نیست).

من به این برادری که سوال‌کننده می‌گوید به او ظلم کرده است، نصیحت می‌کنم که دست از آزار رساندن به بندگان الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بردارد، از ترس اینکه مظلومی علیه او دعایی کند که او را هلاک و نابود کند چرا که دعای مظلوم رد نمی‌شود.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: رجل ظلم رجلا آخر باختلاق أقاويل وإشاعات، لا أساس لها من الصحة، وذلك لتشويه صورته في العمل بين الزملاء، وذلك لأنه ينافسه على منصب في العمل، ويريد أن يُضعف من قوته بين الزملاء، فهل يحق له أن يعامله نفس المعاملة باختلاق أشياء ليس لها أساس من الصحة، ويُلصقها به، أم يفوض أمره إلى الله -تعالى- لينتقم منه؟ مع العلم بأن عامة الناس تحكم بالمظاهر، ولا يهمها معدن الإنسان من الداخل، هل هو صالح أم طالح، وهل يجوز الدعاء عليه عقب كل صلاة أم لا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لا يجوز للإنسان إذا اعتدى عليه أحد بالكذب والافتراء أن يعتدي عليه بمثل ذلك أي بالكذب والافتراء لأن الكذب والافتراء حرام وباطل، ولكن له أن يدعو الله -تعالى- عليه أن يَكُفَّ شره عنه، وألا يسلطه عليه، وله أيضا أن يستعين بولاة الأمور على كَفَّ شَره، وهو إذا ترك الشيء الله – عز وجل – عوّضه الله – تعالى – خيرا منه. وقد ثبت عن النبي -عليه الصلاة والسلام- أنه قال: «اتَّقِ دَعْوَةَ الْمَظْلُومِ، فَإِنَّهُ لَيْسَ بَيْنَهَا وَبَيْنَ اللَّهِ حِجَابٌ».

فأنا أوجه النصيحة لهذا الأخ الذي يقول السائل: إنه مُعتد عليه بأن يَكُفَّ شَرَّه عن عباد الله، خشية أن يدعو عليه مظلوم دعوة توبقه وتهلكه، فإن دعوة المظلوم لا تُرَدُّ.

مطالب مرتبط:

(۶۸۹۰) حکم شرع در مورد اینکه مردی درباره خودش بگوید: من این کار و آن کار را انجام دادم، چیست؟

ایرادی در این کار نیست چرا که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمودند: «أَنَا النَّبِيُّ لَا كَذِبْ أَنَا ابْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبْ»[1]: (من پیامبر هستم و این دروغ نیست و من پسر عبدالمطلب هستم). ...

ادامه مطلب …

(۶۸۸۲) سرنوشت امت اسلامی چگونه خواهد بود اگر شرایط زندگی مکانی و معیشتی آن‌ها تغییر کند؟

(۶۸۸۲) سوال: (بخش دوم) – سوال: سرنوشت امت اسلامی چگونه خواهد بود اگر شرایط زندگی مکانی و معیشتی آن‌ها تغییر کند؟ اگر شرایط جدیدی مانند بلایای طبیعی، سیل‌های شدید که بسیاری از خانه‌های آن‌ها را تخریب کرده و آن‌ها را از نعمت‌های خانه‌هایشان محروم کند یا زلزله‌ای که خانه‌هایشان و وسایل راحتی آن‌ها را نابود […]

ادامه مطلب …

(۶۸۶۶) حکم بیان گناه پس از توبه

جایز نیست کسی که گناهی کرده و از آن توبه کرده است، آن را برای دیگران فاش کند زیرا این به معنای فاش کردن آن چیزی است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آن را پوشانده است و این بر خلاف عافیت است...

ادامه مطلب …

(۶۹۰۴) علت ناتوانی از قیام شب و رابطه آن با گناهان

موانع انجام طاعت فراوان است و شاید یکی از دلایل آن گناهان باشد....

ادامه مطلب …

(۶۹۴۶) سرنوشت همسر زن مؤمن در بهشت در صورت عدم ورود شوهر به بهشت

اگر زنی از اهل بهشت باشد و شوهر نداشته باشد یا شوهرش از اهل بهشت نباشد، وقتی که او وارد بهشت شود، در آنجا از اهل بهشت مردانی هستند که ازدواج نکرده‌اند و آنها - یعنی کسانی که ازدواج نکرده‌اند - همسرانی از حور دارند همچنین اگر بخواهند می‌توانند از زنان اهل دنیا نیز همسرانی داشته باشند....

ادامه مطلب …

(۶۹۳۸) بسیاری از مردم می‌گویند «این از سنت‌ها یا عادات ماست» لطفاً درباره‌ی این عبارت توضیح دهید؟

بسیاری از مردم بین عبادت و تقلید تفاوتی قائل نمی‌شوند و مرادشان از تقلید عبادت است که این نقصی در علم است و واجب می‌باشد که بین آنچه از دین ماست که هیچ اختیاری در آن نداریم و آنچه از عادات ماست که قابل تغییر به چیزهای مفیدتر و بهتر است، تفکیک کنیم...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه