جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۶۸۸۶) چگونه به کسانی که درباره کروی بودن زمین در دین، از ما سوال می‌کنند پاسخ دهیم؟

(۶۸۸۶) سوال: چگونه به کسانی که درباره کروی بودن زمین در دین، از ما سوال می‌کنند پاسخ دهیم؟

جواب:

زمین کروی است و این به دلالت قرآن و واقع و سخنان اهل علم است:

اما به دلالت قرآن، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {یُكَوِّرُ ٱلَّیۡلَ عَلَى ٱلنَّهَارِ وَیُكَوِّرُ ٱلنَّهَارَ عَلَى ٱلَّیۡلِ} [سوره الزمر: ۵]: (شب را بر روز می‌پیچد، و روز را بر شب می‌پیچد) و التکویر به معنای گرد کردن چیزی مانند پیچیدن عمامه است و مشخص می‌باشد که شب و روز به طور متوالی بر زمین می‌آیند و این مقتضای آن است که زمین کروی باشد زیرا اگر چیزی را به دور چیزی بپیچانید و آن چیز که دور آن پیچیده می‌شود زمین باشد، لازم است زمینی که آن چیز به دورش پیچیده می‌شود، کروی باشد.

اما دلالت واقع، این مسئله ثابت شده است؛ اگر کسی از شهر جده به سمت غرب پرواز کند و به مسیر مستقیم ادامه دهد، از سمت شرق به جده بازمی‌گردد و این چیزی است که هیچ کس در آن اختلاف ندارد.

 اما سخنان اهل علم، آن‌ها ذکر کرده‌اند که اگر مردی در شرق هنگام غروب آفتاب بمیرد و مرد دیگری در غرب نیز هنگام غروب آفتاب فوت کند و بین آن‌ها فاصله باشد، کسی که در غرب هنگام غروب آفتاب فوت کرده، اگر از وارثان باشد از کسی که در شرق فوت کرده ارث می‌برد، لذا این نشان می‌دهد که زمین کروی است زیرا اگر زمین مسطح بود، غروب خورشید باید از همه جهات به‌طور هم‌زمان اتفاق می‌افتاد.

 وقتی این مسئله مقرر شد، دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند آن را انکار کند همچنین، این آیه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ که می‌فرماید: {أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَیۡفَ خُلِقَتۡ* وَإِلَى ٱلسَّمَاۤءِ كَیۡفَ رُفِعَتۡ* وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَیۡفَ نُصِبَتۡ* وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَیۡفَ سُطِحَتۡ} [سوره الغاشية: ۱۷-۲۰]: (آیا (کافران) به شتر نمی‌نگرند، گه چگونه آفریده شده است؟ * و به آسمان  نمی‌نگرند، ) که چگونه بر افراشته شده است؟ * و به کوه‌ها (نگاه نمی‌کنند) که چگونه (محکم بر زمین محکم) نصب شده است؟ * و به زمین (نمی‌نگرند، ) که چگونه گسترده شده است؟ ) نیز بر او محل اشکال واقع نمی‌شود زیرا زمین بسیار بزرگ است و کرویت آن در فواصل نزدیک نمایان نمی‌شود بلکه از دید (ظاهری) مسطح به نظر می‌رسد، به‌طوری‌که هیچ چیزی بر سطح آن موجب نگرانی یا آشفتگی بر سکونت آن نمی‌شود و این مسئله با کروی بودن زمین تضادی ندارد چراکه حجم زمین بسیار بزرگ است اما علما ذکر کرده‌اند که زمین کروی کاملاً متساوی‌الاضلاع نیست بلکه در نواحی شمال و جنوب برآمدگی دارد؛ بنابراین آن‌ها می‌گویند که زمین به شکل بیضاوی است یعنی به‌صورت تخم مرغ، برآمدگی آن در نواحی شمال و جنوب است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: كيف نُجيب من سألنا عن كروية الأرض في الدين؟

فأجاب رحمه الله تعالى الأرض كروية بدلالة القرآن والواقع وكلام أهل العلم:

أما دلالة القرآن، فإن الله تعالى يقول: ﴿ یُكَوِّرُ ٱلَّیۡلَ عَلَى ٱلنَّهَارِ وَیُكَوِّرُ ٱلنَّهَارَ عَلَى ٱلَّیۡلِ ﴾ [الزمر: ٥] والتكوير جعل الشيء كالكور مثل كُور العمامة، ومن المعلوم أن الليل والنهار يتعاقبان على الأرض، وهذا يقتضي أن تكون الأرض كروية، لأنك إذا كوَّرت شيئًا على شيء، وكانت الأرض هي التي يتكور عليها هذا الأمر، لزم أن تكون الأرض التي يتكوّر عليها هذا الشيء كُروية.

وأما دَلالة الواقع، فإن هذا قد ثبت، فإن الرجل إذا طار من جَدَّةً – مثلا – متجها إلى الغرب خرج إلى جَدَّةً من الناحية الشرقية إذا كان على خط مستقيم، وهذا شيء لا يختلف فيه اثنان.

وأما كلام أهل العلم، فإنهم ذكروا أنه لو مات رجل بالمشرق عند غروب الشمس ومات آخر بالمغرب عند غروب الشمس، وبينهما مسافة، فإن من مات بالمغرب عند غروب الشمس يرث من مات بالمشرق عند غروب الشمس، إذا كان من ورثته.

فدل هذا على أن الأرض كروية، لأنها لو كانت الأرض سطحية لزم أن يكون غروب الشمس عنها من جميع الجهات في آن واحد.

وإذا تقرر ذلك، فإنه لا يمكن لأحد إنكاره ، ولا يُشكل على هذا قوله – تعالى -: ﴿ أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَیۡفَ خُلِقَتۡ* وَإِلَى ٱلسَّمَاۤءِ كَیۡفَ رُفِعَتۡ* وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَیۡفَ نُصِبَتۡ* وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَیۡفَ سُطِحَتۡ ﴾ [الغاشية: ١٧-٢٠]. لأن الأرض كبيرة الحجم، وظهور كُرَوِيَّتها لا يكون في المسافات القريبة، فهي بحسب النظر مسطحة سطحًا لا تجد فيها شيئا يوجب القلق على السكون عليها، ولا ينافي ذلك أن تكون كُروِيَّة، لأن جسمها كبير جدا، ولكن مع هذا ذكروا أنها ليست كُرَوِيَّة متساوية الأطراف، بل إنها مُنْبَعِجَة نحو الشمال والجنوب، فهم يقولون: إنها بيضاوية. أي على شكل البيضة في انبعاجها شمالا وجنوبا.

مطالب مرتبط:

(۶۸۹۵) حکم کوتاهی حافظ قرآن در عمل به نماز شب و تلاوت مستمر

به خاطر این گناهکار نیست زیرا انسان هر زمان که واجبات اسلام و ارکان آن را به جا آورد، گناهی بر او نیست اما شایسته است از آنجایی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به او نعمت حفظ قرآن عطا کرده، بر تلاوت قرآن حریص باشد زیرا تلاوت قرآن پاداش بزرگی دارد...

ادامه مطلب …

(۶۸۹۳) اگر کسی بخواهد در کارهای خیر مشارکت کند، آیا بهتر است مدرسه‌ای برای حفظ قرآن بنا کند یا مسجدی بسازد؟

بستگی به نیاز دارد: اگر مردم آن منطقه به مسجد بیشتر از مدرسه حفظ قرآن نیاز دارند، مسجد ساخته شود و اگر برعکس باشد، مدرسه ساخته شود و انسان باید تأمل کند و بسنجد و عجله نکند....

ادامه مطلب …

(۶۹۳۷) آیا دوستانی که در دنیا یکدیگر را دوست دارند، در آخرت نیز مثل دنیا با هم ملاقات خواهند داشت؟

اگر از اهل بهشت و از متقین باشند، در آخرت با یکدیگر ملاقات خواهند داشت و دوستی میان آن‌ها از بین نمی‌رود...

ادامه مطلب …

(۶۹۳۳) برخی می‌گویند که بر روی گیاه ریحان کلمه توحید «لا إله إلا الله محمد رسول الله» نوشته شده است، آیا این درست است؟

این درست نیست و این نوشته‌ بر روی برگ‌های ریحان وجود ندارد...

ادامه مطلب …

(۶۸۶۸) آیا معصیت‌ها تأثیری بر فرد و جامعه دارند؟

معصیت‌ها تأثیراتی بر فرد و جامعه دارند؛ تأثیرات آن بر فرد این است که همت او را در انجام طاعات کاهش می‌دهد زیرا معصیت‌ها یکدیگر را دنبال می‌کنند و سبب قساوت قلب و تضعیف همت انسان در طلب خیر می‌شوند...

ادامه مطلب …

(۶۹۴۵) حکم تعارض میان اطاعت همسر و مخالفت مادر در انجام اعمال نیک

شرط نیست که در انجام کار نیک از او اجازه بگیری مگر اینکه انجام این کار مانع استمتاع او از حق خودش می‌شود و اگر این کار مانع استمتاعی که حق اوست، نشود، در این زمینه هیچ‌گونه حقی بر تو ندارد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه