(۶۸۴۲) سوال: وقتی الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ بندهای را با مصیبتی مانند مرگ عزیزان – که سختترین مصیبت برای انسان است – مبتلا میکند، آیا این غضب الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ بر اوست یا رحمت؟
جواب:
الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ هرچه بخواهد انجام میدهد: {لَا یُسۡـَٔلُ عَمَّا یَفۡعَلُ وَهُمۡ یُسۡـَٔلُونَ} [سوره اﻷنبياء: ۲۳]: ((او) از آنچه میکند، باز خواست نمیشود، و آنان باز خواست میشوند) الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ بندهاش را با مصیبتهای بزرگ و کوچک امتحان میکند تا ببیند آیا صبر میکند یا نارضایتی نشان میدهد؟ لذا کسی که صبر کند و راضی باشد، برای او رضا و پاداش است و کسی که نارضایتی نشان دهد، برای او نارضایتی و عذاب است و ابتلای الله به مصیبتها لزوماً نشانه خشم او بر بندهاش نیست و رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم نیز با بیماری، فقدان عزیزان و درد و رنج مواجه شد، مانند زخمی شدن در غزوهی اُحد و شکسته شدن دندانهایش.
ما میدانیم که این غضب الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ بر او نبوده بلکه آزمایشی از جانب الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ بوده است تا پیامبرش محمد صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم به مقام صابران نائل شود چرا که صبر مقامی والا و منزلتی بلند دارد که بدون ابتلا و آزمایش حاصل نمیشود تا مشخص شود که بنده صابر است یا خیر.
پس، بر کسی که به مصیبتی مانند آنچه در سؤال ذکر شده – یعنی مرگ عزیزان – دچار شده، لازم است که به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ گمان نیک داشته باشد و گمان نکند که این غضب است.
و بدان که هر کس به مصیبتی – هر چه که باشد – دچار شود، الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ با آن، گناهانش را پاک میکند همانطور که رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم فرمودند: «مَا يُصِيبُ الْمُسْلِمَ مِنْ نَصَبٍ، وَلاَ وَصَبٍ، وَلاَ هَمَّ وَلاَ حُزْنٍ، وَلَا أَذًى وَلَا غَمٍّ، حَتَّى الشَّوْكَةِ يُشَاكُهَا، إِلَّا كَفَّرَ اللَّهُ بِهَا مِنْ خَطَايَاهُ»[۱]: (هيچ رنج، بيماری، نگرانی، ناراحتی، آزار و غم و اندوهی به مسلمان نمیرسد و حتی خاری در او فرو نمیرود مگر اينکه الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ گناهانش را به سبب آن میبخشد).
و اگر شخص اجر این مصیبت را از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ طلب کند و آن اجر صبرکنندگان است و امید داشته باشد که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ به او پاداش میدهد، علاوه بر پاک کردن گناهان، این اجر را به دست خواهد آورد.
[۱] تخریج آن گذشت.