(۶۸۰۴) سوال: حکم نمایشهای کمدی آموزنده و دینی در تئاترها همچنین در مدارس چیست؟
جواب:
بسیاری از برادران ما بهطور مطلق نمایش را ممنوع میدانند و میگویند جایز نیست زیرا متضمن دروغ است و شاید حتی تمسخر به شعائر دینی مانند تقلید از شخصی مسن با گذاشتن ریش پشمی یا موارد مشابه را نیز شامل گردد و برخی از مردم میگویند: اگر نمایش هدفمند باشد و شامل محظورات مانند دروغ گفتن از جانب کسی، بازی کردن نقش مرد توسط زن یا بالعکس و تقلید از حیوانات نباشد، اشکالی ندارد و با شروطی جایز دانستهاند.
باید دانست که اصل در غیر عبادات، جواز و مباح بودن است و این از فضل الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ است که با آنچه برایشان حرام نساخته بر بندگان آسان گرفته است لذا اگر اصل بر جواز باشد، برای اثبات حرمت باید دلیل بیاوریم لذا اگر بگوییم این حرام است و دیگران بگویند حلال است، باید با کسی که آن را حلال میداند همراهی کنیم مگر اینکه دلیلی بر حرمت آن وجود داشته باشد که تبعیت از دلیل واجب است و این موضوع در غیر عبادات میباشد اما در مورد عبادات که قصد تقرب به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ وجود دارد، اصل بر منع و تحریم است زیرا عبادات راهی به سوی الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ هستند و نمیتوانیم چیزی را که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ بهعنوان راهی به سوی خود قرار نداده، بر الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ دروغ بندیم و برای همین، این قاعدهای مشهور نزد علماست و کتاب، سنت و عقل صحیح آن را تأیید میکنند که اصل در عبادات منع و تحریم است تا زمانی که دلیلی بر مشروعیت آن وجود داشته باشد و اصل در غیر عبادات از افعال، گفتار و منافع، جواز است تا دلیلی بر منع آن بیاید.
مثالی میزنیم: فردی در معاملهای مانند خرید و فروش، رهن یا اجاره شرکت میکند و مردم در مورد آن اختلاف نظر دارند، برخی میگویند که این حرام است و برخی دیگر میگویند که حلال است، میگوییم: اصل بر حلال بودن است مگر اینکه دلیلی بر ممنوعیت آن ارائه شود.