سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۷۹۹) آیا شنیدن قصاید بادیه‌نشینان جایز است؟

(۶۷۹۹) سوال: آیا شنیدن قصاید بادیه‌نشینان جایز است یا خیر؟

جواب:

شنیدن آواز خالی از موسیقی و آلات دیگر مانند ساز و نظیر آن، جایز است به شرط آنکه حاوی چیزهایی نباشد که موجب فتنه شود و به شرط آنکه انسان را از انجام واجباتش مانند برپا داشتن نماز با جماعت یا امور دیگر، باز ندارد اما اگر با موسیقی یا سایر آلات لهو همراه باشد، به دلیل آنکه با این آلات همراه شده، حرام است زیرا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم تحریم آلات موسیقی را بیان کرده و حتی آن را کنار زنا و شراب آورده است و در حدیثی از ابومالک اشعری رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ که بخاری روایت کرده، رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم می‌فرماید: «ليَكُونَنَّ مِنْ أُمَّتِي أَقْوَامٌ، يَسْتَحِلُونَ الْحِرَ وَالحَرِيرَ، وَالخَمْرَ وَالْمَعَارِفَ»[۱]: (قطعاً از میان امت من گروه‌هایی خواهند بود که زنا، لباس حریر (برای مردان)، شراب و آلات موسیقی را حلال می‌شمارند) استحلال حر به معنای فرج یعنی زنا است و حرير و شراب نیز شناخته شده‌اند و معازف به گفته‌ی علما، به معنای هر نوع ابزار لهو است که با آن موسیقی نواخته می‌شود و هیچ چیزی از آن مستثنا نشده است.

خلاصه این است که این نوع از آوازهای بادیه‌نشینان، اگر شامل آلات موسیقی نباشد، شنیدن آن با دو شرط قبلی جایز است.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز سماع قصائد البادية أم لا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الغناء المجرد عن الموسيقى، وآلات العزف الأخرى، مثل الربابة وشبهها يجوز استماعه بشرط ألا يكون مشتملا على أشياء توجب الفتنة، وبشرط ألا يَصُدَّ الإنسان عما يجب عليه من إقامة الصلاة مع الجماعة، أو غير ذلك.

فأما إذا اقترن به عَزْفٌ من الموسيقى أو آلات اللهو الأخرى، فإنه يكون محرما من أجل ما صَحِبَه مِن هذه الآلات، لأن النبي صلى الله عليه وسلم بين تحريم المعازف، حتى إنه قرنها بالزنى والخمر، ففي حديث أبي مالك الأشعري رضي الله عنه الذي رواه البخاري أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «اليَكُونَنَّ مِنْ أُمَّتِي أَقْوَامٌ، يَسْتَحِلُّونَ الْحِرَ وَالخَرِيرَ، وَالخَمْرَ وَالْمَعَازِفَ». يستحلون الحر، يعني به الفرج، يعني الزنى، والحرير معروف والخمر معروف، والمعازف قال العلماء: كل آلة هو يُعزف بها، ولم يَستَثْنِ مِن ذلك شيئا.

فالخلاصة: أن هذا الغناء الذي للبادية إذا لم يكن مشتملا على معازف، فإن استماعه جائز بالشرطين السابقين.

مطالب مرتبط:

(۶۸۰۵) حکم داستان‌ها تخیلی چیست؟

اگر این داستان‌ها مشکلات دینی، اخلاقی یا اجتماعی را معالجه می‌کنند، اشکالی ندارد زیرا بیان مثال با داستان‌های تخیلی و غیرواقعی بی‌اشکال است حتی برخی از علما گفته‌اند که بعضی از مثال‌های قرآن نیز واقعی نیستند بلکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آنها را به‌عنوان مثال بیان کرده است....

ادامه مطلب …

(۶۷۸۹) حکم شرعی گوش دادن به اناشید اسلامی با الحان مشابه موسیقی

بهتر از آن این است که فرد به شنیدن مواعظ مفیدی از قرآن و سنت پیامبر صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم و سخنان صحابه رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم و ائمه اهل علم و دین بپردازد چرا که این‌ها به تنهایی کفایت می‌کنند و نیازی به چیز دیگری نیست....

ادامه مطلب …

(۶۸۰۰) سوال کننده خانم: آیا حضور در جشن‌هایی که در آن خواننده‌ی زن بدون طبل‌ حضور دارد، جایز است؟

خواننده زن معمولا آوازهایش همراه با موسیقی است و اگر با موسیقی همراه باشد، حرام است زیرا موسیقی از معازف است و رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم آن را حرام کرده است...

ادامه مطلب …

(۶۸۰۶) نظر شما در مورد حکم شرعی بازی ورق چیست؟

برخی از مشایخ ما، از جمله شیخ عبد الرحمن بن سعدی، حکم به تحریم آن داده‌اند، چه این بازی با شرط‌بندی باشد و چه بدون آن....

ادامه مطلب …

(۶۸۰۲) حکم دست زدن در جشن‌ها چیست؟

دست زدن در جشن‌ها از عادات سلف صالح نبوده است، آن‌ها هنگامی که چیزی را می‌پسندیدند، گاهی تسبیح می‌گفتند یا گاهی تکبیر می‌گفتند اما آن‌ها تکبیر و تسبیح جمعی انجام نمی‌دادند، بلکه هر فردی برای خودش تکبیر یا تسبیح می‌گفت...

ادامه مطلب …

(۶۸۰۱) آیا شادی با آواز در عید، جایز است؟

این حدیث دلالت می‌دهد که نواختن دف و خواندن آواز در ایام عید اشکالی ندارد به شرط آنکه آواز محترمانه و عفیفانه باشد و شامل ستایش‌های ناپسند یا ذم زشت و کلمات پست و بی‌ارزش نباشد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه