چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۷۸۳) وسوسه‌های ریا در نماز جماعت و اعمال خیر

(۶۷۸۳) سوال: الحمدلله من با جماعت در مسجد نماز می‌خوانم، اما بیشتر اوقات چیزی به من می‌گوید که تو این نماز را برای ریا انجام می‌دهی اما من از این به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه می‌برم و همچنین گاهی درباره‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در من شک ایجاد می‌کند که وقتی به برادران و خانواده‌ام نصیحت می‌کنم و کتاب‌های خوب برایشان می‌خوانم، به من می‌گوید که تو این کار را فقط برای کسب شهرت انجام می‌دهی تا مردم بگویند که تو مردی خیر و دیندار هستی و تو این کار را فقط برای ریا انجام می‌دهی، شما چه نصیحتی به من می‌کنید؟ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما برکت دهد؟

جواب:

نصیحتی که به شما می‌کنیم این است که بدانی این وسواس‌ها از شیطان است که آن‌ها را در قلب شما می‌اندازد تا بین شما و این عمل خیر حائل شود، در واقع تا بین شما و عمل صالحی که قصد انجام آن را داری، فاصله بیندازد، شما از خودت می‌دانی که برای ریا یا شهرت به مسجد نمی‌روی بلکه به خاطر اطاعت از دستور الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و رسولش این کار را می‌کنی همچنین می‌دانی که نصیحت به خانواده و دوستانت و کسانی که با تو رابطه دارند را فقط برای هدایت آن‌ها به دین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ انجام می‌دهی، به این امید که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از طریق شما آن‌ها را هدایت کند و شما به خیر زیادی دست یابی  که  رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم در مورد آن فرمودند: «لَأَنْ يَهْدِيَ اللَّهُ بِكَ رَجُلًا وَاحِدًا؛ خَيْرٌ لَكَ مِنْ أَنْ يَكُونَ لَكَ حُمْرُ النَّعَمِ»[۱]: (چون اگر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ يک نفر را به وسيله‌ی تو هدايت نمايد، برای تو از شتران سرخ مو بهتر است (شتر سرخ نزد عرب از باارزش‌ترین اموال محسوب می‌شده است)).

همه این‌ها در عمق نفس شما ثابت است و شما به آن‌ها آگاه هستی و این کارها را انجام نمی‌دهی مگر با اطمینان از این قصد و نیت، بنابراین، آنچه به ذهن شما می‌آید، فقط وسواس‌های شیطانی است که می‌خواهد بین شما و خیر و دعوت به آن فاصله بیندازد، چنین وسواس‌هایی حتی صحابه رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم را نیز دچار آن می‌کرد و بزرگ‌تر از آن می‌بود و آنان دچار وساوس و افکاری می‌شدند که اگر از آسمان می‌افتادند یا می‌سوختند، برایشان آسان‌تر بود و رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم به آنان دستور داد که از شر شیطان رانده شده به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببرند و از این وسواس‌ها دوری کنند و به آن‌ها توجه نکنند و با آن از وساوس شفا داده می‌شوند و با اراده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ (آن وسواس‌ها) از بین می‌روند.

پس در طاعت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و به مسجد رفتن و دعوت به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ صبر پیشه کن و این اوهام و افکاری که شیطان در قلب تو می‌اندازد، به هیچ وجه به آن‌ها توجه نکن و اگر از آن‌ها دوری کنی و به آن‌ها توجه نکنی و از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کمک بخواهی و از او بخواهی که این افکار را از قلبت بردارد، پس بشارت خیر بده و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ این وسواس‌ها را از قلبت برطرف خواهد کرد.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا -والحمد الله- أصلي مع الجماعة في المسجد، ولكن يأتيني في أكثر الأوقات شيء يقول لي بأنك تصلي رياء للناس، ولكنني أتعوذ بالله من هذا وبعض الأوقات أيضا يشككنني في الله -سبحانه وتعالى- حيث يقول لي إذا نصحتُ إخواني وأهلي، وقرأت عليهم الكتب الطيبة – يقول لي: إنك لا تفعل هذا إلا لتكسب الشهرة، حتى يقولوا إنك رجل خيّر ودين، وأنت ما تفعله إلا رياء فماذا تنصحونني، بارك الله فيكم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الذي ننصحك به أن تعلم أن هذه الوساوس من الشيطان، يُلقيها في قلبك ليحول بينك وبين هذا الفعل، بل ليحول بينك ، وبين العمل الصالح الذي تريد أن تقوم به، وأنت تعلم من نفسك أنك ما ذهبت إلى المسجد تصلي مع الجماعة رياء، ولا سمعة، وإنما ذهبت امتثالا لأمر الله ورسوله، وتعلم كذلك أنك ما قمت بالنصيحة لأهلك وأصحابك، ومن يتصل بك إلا لتُرشدهم إلى دين الله -عز وجل- رجاء أن يُحييهم الله على يديك، فتنال الخير الكثير الذي قال عنه رسول الله صلى الله عليه وسلم: «لَأَنْ يُهْدَى بِكَ رَجُلٌ وَاحِدٌ خَيْرٌ لَكَ مِنْ حُمْرِ النَّعَمِ».

كل هذا ثابت في قرارة نفسك، وأنت عالم به، ولا تفعله إلا وأنت مطمئن إلى هذا القصد والنية، فما يَرِدُ عليك من الخواطر والأوهام، فإنما هي وساوس من الشيطان ليحول بينك وبين الخير والدعوة إليه، وقد كان هذا يصيب الصحابة رضي الله عنهم و يصيبهم ما هو أعظم من ذلك، يصيبهم من الهواجس والخواطر ما لو سقطوا من السماء لكان أحب إليهم مما كان في نفوسهم أو لو احترقوا واحترقوا لكان أهون عليهم، والرسول -عليه الصلاة والسلام- أمرهم بأن يستعيذوا بالله من الشيطان الرجيم، وينتهوا عن هذه الوساوس، ويُعرضوا عنها، وبذلك يُشفَون منها، وتزول بإذن الله -عز وجل-.

فاصبر على طاعة الله، واصبر على الذهاب إلى المساجد، وعلى الدعوة إلى الله -عز وجل- وهذه الأوهام التي تصيبك والخطرات التي يلقيها الشيطان في قلبك لا تنظر إليها إطلاقا، وإذا مارست الإعراض عنها، وعدم الالتفات إليها، واستعنت بالله -تعالى- في ذلك، وسألته أن يزيلها من قلبك، فأبشر بالخير، وأن الله -تعالى- سيُزيلها.

مطالب مرتبط:

(۶۷۷۶) تاثیر وسواس‌های قلبی در ذکر و شهادتین

این‌ها وسواس هستند، پس به آن‌ها اهمیت نده و توجهی نکن و اگر چنین وسواسی را احساس کردی، از شیطان رانده به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببر....

ادامه مطلب …

(۶۷۸۶) علاج مشکلات تمرکز در نماز و تأثیر افکار ناخواسته بر مسئولیت شرعی

در مورد نماز، اگر هنگام نماز احساس می‌کند که وساوس او را از نمازش مشغول می‌کنند شایسته است که سه بار به سمت چپ خود تف کند و از شیطان رانده‌شده به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببرد...

ادامه مطلب …

(۶۷۷۱) چگونه می‌توان از وسوسه‌ها در مورد وضو و نماز رهایی یافت؟

ولین کار: پناه بردن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده زیرا شیطان در دل‌های مردم وسوسه می‌کند و آنها را در امور دینی‌شان و حتی در امور غیردینی‌شان دچار شک می‌کند تا بر انسان مسلط گردد ...

ادامه مطلب …

(۶۷۶۶) حکم وسواس در وضو و ترس از عذاب آخرت

نصیحت من به این سوال کننده و دیگر افرادی که دچار وسواس شده‌اند - و این افراد زیادند - این است که از آنچه در دلشان می‌افتد به‌طور کامل روی برگردانند، پس از اینکه از شر شیطان رانده شده به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه بردند...

ادامه مطلب …

(۶۷۶۷) حکم شرعی افکار وسواسی در دل

انسان با آنچه که در دل خود از وسواس‌ها می‌یابد، که ممکن است به کفر برسد، کافر نمی‌شود چرا که صحابه نیز از چنین اموری به رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم شکایت کردند و ایشان به آنها دستور دادند که به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببرند...

ادامه مطلب …

(۶۷۸۷) علاج وسواس شدید و آثار آن بر زندگی و آرامش روان

نظر من در این‌باره این است که داروی مؤثر برای این وسواس، طبق راهنمایی‌های رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم، پناه بردن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده‌شده و اجتناب از این وساوس است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه