چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۷۴۵) رهنمودهای شرعی برای رهایی از کابوس‌ها و خواب‌های آزاردهنده

(۶۷۴۵) سوال: وقتی شب می‌خوابم، همیشه خواب‌های ترسناک و چیزهای زیادی که شگفت‌انگیز و غیرعادی هستند، می‌بینم و این مسئله باعث می‌شود که همیشه مضطرب و ترسان باشم؛ شما مرا چه نصیحتی می‌کنید که انجام دهم یا قبل از خواب بگویم تا این خواب‌های آزاردهنده از من دور شوند؟

جواب:

هنگام خواب، آیه‌الکرسی را بخوانید و آیه الکرسی این است: {ٱللَّهُ لَاۤ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَیُّ ٱلۡقَیُّومُۚ لَا تَأۡخُذُهُۥ سِنَةوَلَا نَوۡمࣱۚ لَّهُۥ مَا فِی ٱلسَّمَـٰوَٰتِ وَمَا فِی ٱلۡأَرۡضِۗ مَن ذَا ٱلَّذِی یَشۡفَعُ عِندَهُۥۤ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦۚ یَعۡلَمُ مَا بَیۡنَ أَیۡدِیهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۖ وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیۡءمِّنۡ عِلۡمِهِۦۤ إِلَّا بِمَا شَاۤءَۚ وَسِعَ كُرۡسِیُّهُ ٱلسَّمَـٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۖ وَلَا یَـُٔودُهُۥ حِفۡظُهُمَاۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِیُّ ٱلۡعَظِیمُ} [سوره البقرة: ۲۵۵]: (الله (معبود بر حق است) هیچ معبودی بحق جز او نیست، زنده (و جهان هستی را) نگه دار و مدبر است، نه چرت او را فرا گیرد و نه خواب، آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن اوست کیست که در نزد او جز به فرمان او شفاعت کند؟ آنچه در پیش روی آنان و آنچه در پشت سرشان است می‌داند و به چیزی از علم او، جز به آنچه بخواهد احاطه نمی‌یابد، کرسی او آسمان‌ها و زمین را در بر گرفته، و نگاهداری آن دو (زمین و آسمان) بر او گران و دشوار نیاید، و او بلند مرتبه و بزرگ است).

این آیه در اول جز سوم در سوره‌ی بقره است و آیه الکرسی «مَنْ قَرَأَهَا فِي لَيْلَةٍ لَمْ يَزَلْ عَلَيْهِ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ، وَلَا يَقْرَبُهُ شَيْطَانٌ حَتَّى يُصْبِحَ»[۱]: (هر کس آن را در شبی بخواند، پیوسته از جانب الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ محافظی بر او خواهد بود و شیطان تا صبح به او نزدیک نمی‌شود).

 همچنین سوره‌ی: {قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ} [سوره اﻹخلاص: ۱]: ((ای پیامبر) بگو: او الله یکتا و یگانه است) و سوره‌ی: {قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ} [سوره الفلق: ۱]: ((ای پیامبر) بگو: به پروردگار سپیده دم پناه می‌برم) و سوره‌ی: {قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلنَّاسِ} [سوره الناس: ۱]: ((ای پیامبر) بگو: به پروردگار مردم پناه می‌برم) بخوان.

این خواب‌های آزاردهنده و ترسناکی که می‌بینی، درمانشان همان چیزی است که رسول الله  صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم به آن راهنمایی کرده است و آن اینکه از شر شیطان و از شر آنچه دیده‌ای به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببری و به کسی درباره‌ی آن چیزی نگویی، زیرا در این صورت، آن خواب به تو آسیبی نخواهد رساند و اگر در حین خواب از این خواب‌ها بیدار شدی، سه بار به سمت چپ خود بِدَم (همراه با آب‌دهان) و از شر شیطان و از شر آنچه دیده‌ای به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببر سپس به پهلوی دیگر بخواب؛ اگر روی پهلوی راست خوابیده بودی، به پهلوی چپ برگرد و برعکس.

همچنین از عواملی که می‌تواند این خواب‌های ناخوشایند را دور کند، این است که برخیزی و ذکر الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را بگویی و وضو بگیری و هر چه الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ اراده کند نماز بخوانی لذا این‌ها همه چیزهایی هستند که این خواب‌ها را دفع می‌کنند علاوه بر این، اگر کسی خوابی ببیند که آن را دوست ندارد، شایسته می‌باشد از شر شیطان و از شر آنچه دیده به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببرد و به کسی درباره‌ی آن نگوید و با قلب و فکرش از آن خواب دوری کند و آن را به یاد نیاورد، زیرا در این صورت، آن خواب به او آسیبی نخواهد رساند همان‌طور که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرموده است.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: حينما أنام بالليل دائما أرى في المنام أحلاما تحيفة، وأشياء كثيرة تحدث من المعجزات والخوارق، مما يجعلني دائما قلقة وخائفة، فبماذا تنصحونني أن أفعل، أو أقول عند النوم ، حتى تختفي عني هذه الأحلام المزعجة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: اقرئي عند النوم آية الكرسي، وهي قوله – تعالى -: ﴿ٱللَّهُ لَاۤ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَیُّ ٱلۡقَیُّومُۚ لَا تَأۡخُذُهُۥ سِنَةࣱ وَلَا نَوۡمࣱۚ لَّهُۥ مَا فِی ٱلسَّمَـٰوَٰتِ وَمَا فِی ٱلۡأَرۡضِۗ مَن ذَا ٱلَّذِی یَشۡفَعُ عِندَهُۥۤ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦۚ یَعۡلَمُ مَا بَیۡنَ أَیۡدِیهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۖ وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیۡءࣲ مِّنۡ عِلۡمِهِۦۤ إِلَّا بِمَا شَاۤءَۚ وَسِعَ كُرۡسِیُّهُ ٱلسَّمَـٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۖ وَلَا یَـُٔودُهُۥ حِفۡظُهُمَاۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِیُّ ٱلۡعَظِیمُ﴾ [البقرة: ٢٥٥].

هذه الآية في أول الجزء الثالث في سورة البقرة، فإن آية الكرسي مَنْ قَرَأَهَا فِي لَيْلَةٍ لَمْ يَزَلْ عَلَيْهِ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ، وَلَا يَقْرَبُهُ شَيْطَانٌ حَتَّى يُصْبِحَ.

واقرئي كذلك سورة ﴿قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ﴾ [الإخلاص: ١]، وسورة ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ﴾ [الفلق : ١]، وسورة ﴿قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ[ الناس: ١].

وهذه الأحلام المزعجة المخيفة التي تَرَيْنَها دواؤها ما أرشد إليه النبي صلى الله عليه وسلم وهو أن تستعيذي بالله مِن شَرِّ الشيطان ومِن شَرِّ ما رأيت، وألا تُحدِّثي بذلك أحدا، فإن ذلك لا يَضُرُّك، ثم إن استيقظت في أثناء النوم من هذه الأحلام، فانفثي عن يسارك ثلاثا، واستعيذي بالله مِنْ شَرِّ الشيطان، وَمِنْ شَرِّ ما رأيت، ثم انقلبي على الجنب الآخر، إن كنت نائمة على الجنب الأيمن، فكوني على الجنب الأيسر، والعكس بالعكس.

وكذلك من أسباب كف هذه الأحلام المكروهة أن تقومي وتذكري الله وتتوضئي وتصلي ما شاء الله، فهذا كله مما يدفع هذه الأحلام.

ثم إنه ينبغي لمن رأى حلما يكرهه أن يستعيذ بالله مِن شَرِّ الشيطان، ومن شر ما رأى، وألا يحدث بذلك أحدا، وأن يُعرض عنه بقلبه وفكره، ولا يذكره، فإن ذلك لا يضره، كما أخبر به النبي صلى الله عليه وسلم.

مطالب مرتبط:

(۶۷۴۰) پرسشی درباره تعبیر رؤیای تکرار دیدن پدر متوفی و درخواست‌های او

خواب‌ها مبنای عمل نیستند و چیزی بر آن مترتب نمی‌شود اما گاهی ممکن است خواب‌ها بسته به شرایط موجود برای فرد، هشدار دهنده باشند...

ادامه مطلب …

(۶۷۲۸) آیا تعبیر خواب و اعتقاد به آن تعبیر جایز است؟

شایسته نیست که انسان خواب‌ها را زیاد دنبال کند زیرا اگر این کار را بکند، شیطان بر او مسلط می‌شود؛ مثلاً برخی افراد ممکن است مردگان خود را که مدت‌ها یا به‌تازگی فوت کرده‌اند، در وضعیتی ناراحت‌کننده و دردناک ببینند و ناراحت شوند، این نیز از شیطان است....

ادامه مطلب …

(۶۷۴۹) اگر کسی در خواب ببیند که مرتکب معصیت و گناه کبیره شده است، چه باید بکند؟

خواب‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند: دسته‌ای از جانب الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ، دسته‌ای از جانب شیطان و دسته‌ای از حدیث نفس (یعنی افکار و نگرانی‌های روزمره)....

ادامه مطلب …

(۶۷۵۳) آیا رؤیا مختص به افراد خاصی است یا نشانه‌ای از صلاحیت و درستی انسان است؟

رؤیا امری است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آن را برای مؤمنان و برای فاسقان مقدر می‌کند و چه بسا کافر رؤیایی ببیند و آنچه در رؤیا دیده، در واقعیت نیز رخ دهد...

ادامه مطلب …

(۶۷۳۰) آیا درست است که تعبیر رؤیا، الهامی از جانب الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است؟

تعبیر رؤیا ناشی از این نیست که انسان عالم یا باهوش باشد بلکه ناشی از فراست و تجربه است و با پیوند دادن مسائل به یکدیگر به دست می‌آید و تعبیرکنندگان رؤیا ممکن است مانند سایر افراد گاهی اشتباه کنند و گاهی درست بگویند....

ادامه مطلب …

(۶۷۲۹) حکم تعبیر خواب‌ها چیست؟

برای انسان شایسته نیست که به خواب‌ها وابسته شود یا به آنها اهمیت بدهد بلکه بهتر است از آنها چشم‌پوشی کند زیرا اگر به خواب‌ها توجه کند و از دیدن خواب‌های ناخوشایند ناراحت شود، شیطان با او بازی می‌کند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه