چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۶۸۵) آیا کلمه‌ی (شکراً): (متشکرم) و (أرجوك): (به شما امیدوارم) حرام است؟

(۶۶۸۵) سوال: آیا کلمه‌ی (شکراً): (متشکرم) و (أرجوك): (به شما امیدوارم) حرام است؟

جواب:

چیزی که شایسته می‌باشد برای کسی که کار خوبی را برای او انجام داده این است که به گفتن: (شکرا) بسنده نکند و بگوید: (جزاك الله خيرا) و اگر پاسخ نیکی او با مال غیر مناسب است در این حالت برای او دعا کند و بگوید: (جزاك الله خيرا، أعانك الله، حفظك الله) و مانند آن، اما بسنده کردن به تشکر، کوتاهی در پاسخ نیکی او می‌باشد ولی با این وجود اشکالی ندارد که انسان از کسی غیر الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ که به او نیکی کرده است، تشکر کند و الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {وَوَصَّیۡنَا ٱلۡإِنسَـٰنَ بِوَٰلِدَيْهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنوَفِصَـٰلُهُۥ فِی عَامَیۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِی وَلِوَٰلِدَیۡكَ إِلَیَّ ٱلۡمَصِیرُ} [سوره لقمان: ۱۴]: (و به انسان درباره‌ی پدر و مادرش سفارش کردیم، مادرش او را با ناتوانی روی ناتوانی حمل کرد، و از شیر باز گرفتنش در دو سال است، (آری، سفارش کردیم) که برای من و برای پدر و مادرت شکر به جای آور که باز‌گشت (همه‌ی شما) به سوی من است) لذا فرمود: {أَنِ ٱشۡكُرۡ لِی وَلِوَٰلِدَيْكَ}[سوره لقمان: ۱۴]: (که برای من و برای پدر و مادرت شکر به جای آور).

لذا این دلالت می‌دهد که تشکر از الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و همچنین غیر از الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از کسی که نعمتی به تو داده است جایز می‌باشد همانطور که نعمت از غیر الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نیز می‌باشد، پس تشکر بر نعمت نیز از غیر الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌باشد (یعنی نعمت به غیر الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نیز نسبت داده می‌شود) چنانچه الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به پیامبرش صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمود: {وَإِذۡ تَقُولُ لِلَّذِیۤ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَیۡهِ وَأَنۡعَمۡتَ عَلَیۡهِ أَمۡسِكۡ عَلَیۡكَ زَوۡجَكَ} [سوره اﻷحزاب: ۳۷]: (و (به یاد بیاور) زمانی را که به آن کس‌که الله به او نعمت داده بود، و تو (نیز) به او نعمت داده بودی، می‌گفتی: همسرت را نگاه دار).

اما قول: (أرجوك) اشکالی ندارد هنگامی به او در امری امید داشته باشد که امکان انجام آن را دارد مثل اینکه امید حل مشکلی یا کمک نمودن در امری یا به خاطر هر غرضی که می‌تواند آن را انجام دهد، زیرا این از جهت کمک گرفتن از او می‌باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائلهل كلمة «شكرًا»، و«أرجوك» حرام؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الذي ينبغي لمن صُنِعَ إليه معروف ألا يقتصر على قوله  شكرًا، وإنما يقول: جزاك الله خيرًا. وإذا كانت المكافأة بالمال غير مناسبة في مثل تلك الحال فإنه يدعو له فيقول: جزاك الله خيرا، أعانك الله، حفظك الله وما أشبه ذلك، وأما الاقتصار على الشكر، فإن فيه قصورًا عن المكافأة، ولكن مع هذا لا بأس أن يشكر الإنسان غير الله على ما فعله معه من إحسان، وقد قال الله تبارك وتعالى ﴿ وَوَصَّیۡنَا ٱلۡإِنسَـٰنَ بِوَٰلِدَيْهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنࣲ وَفِصَـٰلُهُۥ فِی عَامَیۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِی وَلِوَٰلِدَیۡكَ إِلَیَّ ٱلۡمَصِیرُ ﴾ [لقمان: ١٤]. فقال ﴿ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِی وَلِوَٰلِدَيْكَ ﴾ [لقمان: ١٤].

فدل هذا على أن الشكر يجوز أن يكون الله -تعالى- ولغيره أيضًا ممن له نعمة عليك، وكما أن النعمة تكون من غير الله فالشكر عليها يكون لغير الله أيضا، قال الله تعالى لنبيه صلى الله عليه وسلم ﴿ وَإِذۡ تَقُولُ لِلَّذِیۤ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَیۡهِ وَأَنۡعَمۡتَ عَلَیۡهِ أَمۡسِكۡ عَلَیۡكَ زَوۡجَكَ ﴾ [الأحزاب: ٣٧].

وأما قول: أرجوك فهو أيضًا لا بأس به، إذا رجاه في أمر يمكنه تحقيقه، مثل أن يرجوه لحل مشكلة، أو لمساعدة في أمر، أو لأي غرض من الأمور التي يمكنه أن يقوم بها، فإن هذا لا بأس به أيضا، لأنه من باب الاستعانة به.

مطالب مرتبط:

(۶۶۸۷) آیا این کلام صحیح می‌باشد که بگویم: فرزند آدم حیوان ناطق است؟

الان در عرف مردم این کلمه دشنام و ناسزا محسوب می‌گردد و برای همین جایز نیست که انسان آن را به برادرش بگوید مخصوصا در مقام درگیری و ناراحتی زیرا در این صورت دشنام می‌باشد....

ادامه مطلب …

(۶۶۷۳) آیا انسان اگر در مورد آبرو و حیثیت مردم در نفس خود سخن بگوید، گناه دارد؟

اگر این منجر به گمان بد به مسلمانانی که ظاهرشان عادل بودن آن‌ها است، می‌گردد، حرام می‌باشد زیرا گمان بد به مسلمانی که ظاهر او عادل بودنش است، حرام می‌باشد ....

ادامه مطلب …

(۶۶۸۶) آیا جایز است که انسان به دیگری بگوید: (كلب): (سگ) ؟

جایز نیست که انسان برادر مسلمانش را به سگ وصف کند...

ادامه مطلب …

(۶۶۵۸) آیا غیبت کردن بودن ذکر اسم جایز است؟

غیبتی که از شخصی مجهول صحبت شود مثل اینکه بگوید: برخی مردم فلان چیز می‌گویند یا فلان کار می‌کنند، اشکالی ندارد به شرط این که شونده نفهمد مراد فلانی است....

ادامه مطلب …

(۶۶۸۴) آیا برای انسان جایز است که کلمه (المُعذَّب) را برای خود اطلاق نماید؟

بله زیرا معنای عذاب اذیت شدن با چیزی می‌باشد و برای همین رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمودند...

ادامه مطلب …

(۶۶۷۰) برخی مردم پسرانشان را دشنام می‌دهند، جزای آن‌ها چیست؟

دشنام دادن پسران بر دو وجه واقع می‌گردد:...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه