یکشنبه 20 ربیع‌الثانی 1447
۱۹ مهر ۱۴۰۴
12 اکتبر 2025

(۶۶۶۸) حکم شرعی در به‌کارگیری لعن و ناسزا در زبان عامیانه

(۶۶۶۸) سوال: در لغت عامیانه‌ی ما و هر لغتی بلا و مصیبتی وجود دارد و آن ناسزاگویی و فحش می‌باشد و مثال آن: انسان می‌گوید: الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پدر ابلیس را لعنت کند، جواب شما شیخ بزرگوار بر این چیست و از شما تشکر می‌کنم؟

جواب:

شایسته است که انسان زبان خود را بر کلمات پاک نافع تمرین دهد و از همه‌ی الفاظ دشنام و ناسزا پرهیز کند حتی در چیزهایی که برای او جایز است دشنام و ناسزا گوید چراکه شایسته نیست آن‌ها را به زبان آورد چه رسد به اموری که خیری در آن نیست مثل لعنت کردن ابلیس یا لعنت کردن پدر ابلیس یا مانند آن؟ لذا این شایسته نمی‌باشد بلکه آنچه شایسته است پناه بردن از شر شیطان به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است و بگوید: أعوذ بالله من الشیطان الرجیم اما لعنت کردن او و دشنام دادنش را ابن قیم رَحِمَهُ‌الله در کتاب (زاد المعاد)[۱] ذکر می‌کند که شایسته نیست زیرا هنگامی که شیطان  ما را وسوسه می‌کند، امر به پناه بردن به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شده‌ایم اما اگر بر علیه او دعا کردیم شاید خود را بالا ببرد و (وسوسه‌هایش را زیاد کند) اما پناه بردن از شر او به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ، برایش اهانت و ذلیل کردن او است و مشروع پناه بردن انسان به الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده می‌باشد نه این‌که به او و پدرش لعنت کند.


[۱] زاد المعاد في هدي خير العباد (٢/۳۲٣).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: في لغتنا الدارجة (في كل لسان بلوى)، و هي بلوى الشتيمة، فمثال ذلك: يقول الإنسان: (لعن الله والدي إبليس)، فما ردَّ سماحتكم على هذا، وشكرًا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: ينبغي للإنسان أن يُمَرِّنَ لسانه على الكلمات الطيبة المثمرة النافعة، وأن يتجنب جميع ألفاظ السباب والشتائم، حتى فيما يجوز له أن يفعله من السباب والشتائم، فإنه لا ينبغي إطلاق لسانه فيها، فكيف في الأمور التي لا خير له فيها، مثل لعن إبليس، أو والدي إبليس، أو ما أشبه ذلك؟ فإن هذا لا ينبغي، بل إن الذي ينبغي هو أن يتعوذ الإنسان بالله من شر الشيطان فيقول: أعوذ بالله من الشيطان الرجيم، وأما لعنه وسَبُّه، فقد ذكر ابن القيم رحمه الله في (زاد المعاد)، أن ذلك مما لا ينبغي، لأننا أمرنا عندما يَنْزَغ الشيطان الإنسان بالاستعاذة بالله منه، وأما إذا دعونا عليه، فإنه قد يربو بنفسه ويزداد، وأما الاستعاذة بالله منه، فهي إهانة وإذلال له، فهذا هو المشروع أن يستعيد الإنسان بالله من الشطان الرجيم ولا يلعن الشيطان، وأبوي الشيطان.

مطالب مرتبط:

(۶۶۷۶) حکم شریعت در نظر شما در تعامل با دیوانه چیست؟

اگر کتک زدن او برای ادب کردنش مفید باشد مانند کتک زدن کودک اشکالی ندارد و اگر فایده‌ای ندارد، جایز نیست زیرا درد آوردن بی‌فایده است....

ادامه مطلب …

(۶۶۴۹) فرق بین غیبت و بهتان چیست؟

فرق بین بهتان و غیبت این است که مردی که غیبت او را کردی به آنچه از او یاد کردی متصف باشد اما بهتان به آنچه از او ذکر کردی متصف نیست بلکه به او بهتان زدی و بر او دروغ بسته‌ای؛ لذا در این صورت جمع بین بهتان و غیبت می‌باشد....

ادامه مطلب …

(۶۶۷۸) حکم شوخی با دوستان با الفاظ رکیک

لام قبیحی که در آن تهمت یا لعنت یا مانند آن باشد، حرام است حتی اگر از روی شوخی باشد زیرا مسلمان حرمت دارد و حتک آن جایز نیست...

ادامه مطلب …

(۶۶۵۵) آیا ذکر صفات اشخاص در غیاب آنان، غیبت محسوب می‌شود؟

ستودن شخصی به آنچه متصف می‌باشد در حال غیاب او، خوب و نیک است اما عیب جویی کردن از او با آنچه که به آن متصف است، حرام می‌باشد چون از غیبت می‌باشد و غیبت از گناهان کبیره است...

ادامه مطلب …

(۶۶۶۵) حکم لعنت کردن به پدر یا مادر کسی دیگر چیست؟

جایز نیست که به پدر و مادر شخصی لعنت بفرستد مخصوصا که این جنایت بر کسی می‌باشد که تعدی نکرده است لذا گناه پدر و مادر این شخص چیست که آن‌ها را لعنت کند؟....

ادامه مطلب …

(۶۶۸۷) آیا این کلام صحیح می‌باشد که بگویم: فرزند آدم حیوان ناطق است؟

الان در عرف مردم این کلمه دشنام و ناسزا محسوب می‌گردد و برای همین جایز نیست که انسان آن را به برادرش بگوید مخصوصا در مقام درگیری و ناراحتی زیرا در این صورت دشنام می‌باشد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه