(۶۵۱۵) سوال: شیخ بزرگوار، من و خواهرانم در عزلت زندگی می‌کنیم و پدرم نمی‌خواهد که ما نزد خاله‌ها و دایی‌های خود بریم مگر در مناسبات عام مانند عیدها فقط، اما دایی‌های مادرم و دختران و زن‌ها را اصلا نمی‌شناسم و آن‌ها نیز نزد ما نمی‌آیند، آیا ما گناه‌کار هستیم یا گناه بر گردن پدرم که اللهÀ او را ببخشد، می‌باشد؟ و برای صله‌ی رحم چکار کنیم؟ جزاکم الله خیرا.

جواب:

اللهÀ بر بندگانش صله‌ی ارحام یعنی ارتباط خویشاوندی را واجب گردانیده است و وعده داده، هر آن‌که صله‌ی رحم را به جا آورد اللهÀ به او خیر و برکت برساند چون اللهÀ برعهده گرفته است هرکسی که صله‌ی رحم را به جا آورد، فضل و رحمت خویش را شامل حالش کند و هر کسی که صله‌ی رحم را قطع کند، رحمت و خیر خویش را بر او قطع کند و اللهÀ بر کسانی که صله‌ی رحم را که اللهÀ بدان امر نموده است به جا می‌آورند ستایش کرده است.

اما قطع کردن صله‌ی رحم و رابطه‌ی خویشاوندی از گناهان کبیره است که اللهÀ می‌‌فرماید: {فَهَلۡ عَسَیۡتُمۡ إِن تَوَلَّیۡتُمۡ أَن تُفۡسِدُوا۟ فِی ٱلۡأَرۡضِ وَتُقَطِّعُوۤا۟ أَرۡحَامَكُمۡ* أُو۟لَـٰۤىِٕكَ ٱلَّذِینَ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُ فَأَصَمَّهُمۡ وَأَعۡمَىٰۤ أَبۡصَـٰرَهُمۡ} [سوره محمد: ۲۲-۲۳]: (پس آیا اگر به حکومت رسیدید، جز این (امید) است که در زمین فساد کنید، و پیوند خویشاوندان‌تان را ببرید؟ !* اینان کسانی هستند که الله لعنت‌شان کرده است، پس (گوش‌های) آنان را کر نموده و چشم‌هایشان را نابینا کرده است) و رسول اللهﷺ فرموده‌اند: «لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ قَاطِعٌ»[۱]: (کسی که قطع صله‌ی رحم کند، وارد بهشت نمی‌شود)  یعنی کسی که صله‌ی ارحام را قطع می‌کند.

 برای هیچ کس حلال نیست که مانع به جا آوردن صله‌ی رحم کسی قرار شود زیرا دشمنی با اللهÀ و رسولش می‌باشد از جهت که اللهÀ، امر به جا آوردن صله‌ی رحم نموده است ولی او آن را منع کند؛ لذا پدر باید تقوای اللهÀ را رعایت نموده و هیچ کس از خانواده‌اش را برای به جا آوردن صله‌ی رحم منع نکند اما اگر با این رابطه‌ی خویشاوندی از ضرر و فسادی می‌ترسد، پس باید آن فساد و ضرر را با رفتن همراه ایشان دور کند سپس قبل از رخ دادن آنچه از آن می‌ترسد با خانواده‌ی خود برگردد مثلا اگر از این می‌ترسد که وقتی دخترش نزد دایی‌هایش برود در گناه با آن‌ها شریک ‌شود اگر که آن‌ها در گناهی واقع می‌گردند، پس با دختر خود مثلا بعد از مغرب یا چاشت یا هر وقتی برود و تا زمانی که می‌خواهد نزد آن‌ها بماند بعد از آن با دختر خود برگردد اما این که او را صله‌ی رحم منع کند بر او حرام می‌باشد و در این حالت برای دختر اشکالی ندارد که صله‌ی رحم را به جا آورد اگر چه پدرش او را منع کرده است ولی به خاطر دوری از شر و فتنه و وخیم شدن وضع، بدون این که پدرش باخبر شود صله‌ی‌ رحم را به جا آورد تا این که بدون ضرر، مقصود حاصل گردد.

[۱] تخریج آن گذشت.