(۶۲۳۴) سوال: من جوانی ۲۶ ساله هستم که الحمدلله، با دختری مسلمان ازدواج کردم اما مشکل من این است که پدر و مادرم با این ازدواج موافق نبودند ولی من با رضایت خود دختر و خانوادهاش با او ازدواج کردم، پس از مدت کوتاهی از ازدواج، میان همسرم و خانوادهام، یعنی مادرم و پدرم و برادرانم مشکلاتی بهوجود آمد؛ آنها میخواهند همسرم در مزرعه همراه با بیشتر برادرانم بیرون از خانه کار کند، در حالی که من آنجا حضور ندارم، چون کارمند هستم، مشکل دیگر این است که همه اهل خانه بهجز من و همسرم، صوفیهای این زمان را دوست دارند، صوفیهایی که در آنها بدعتها و خرافات فراوان است، از جمله این بدعتها این است که نزد “سید” میروند و برگههایی به شکل مربع تهیه میکنند که در آن اشکال و رنگهایی مینویسند که نه میدانیم چیست و نه از قرآن است، سپس آنها را در آتش میسوزانند، و کارهای بدعتآمیز بسیار دیگری هم دارند و من آنها را نصیحت میکنم، اما فایدهای ندارد، و در پاسخ میگویند: “تو تازه دیروز به دنیا آمدی!”، یعنی مرا کوچک میشمارند و میگویند “و تو امروز آمدهای که دین را به ما یاد بدهی؟!”
حقیقت این است که من و همسرم نتوانستیم در این خانه با وجود این همه مشکلات زندگی کنیم، و آنها اصرار دارند که من همسرم را طلاق بدهم، اما من این را نمیپذیرم، به همین خاطر خانه را ترک کردهام و در منزل دیگری ساکن شدهام، با این حال، خانوادهام هرگز حاضر نیستند که با من زندگی کنند یا من نزدشان آنها برگردم، و اگر برگردم، مرا تهدید میکنند، لذا من چکار کنم؟ از شما خواهش میکنم که به تفصیل راهنمایی و نصیحت بفرمایید، جزاکم الله خیرا.
جواب:
ابتدا نصیحت ما به خانوادهات است که از این خرافات بدعتآمیز که هیچ دلیلی از سوی الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ برای آن نازل نشده و آنان را جز به دوری از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ نمیکشاند، دست بردارند؛ زیرا رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم فرمودهاند: «مَنْ عَمِلَ عَمَلاً لیسَ علَیهِ أمرُنا فهو رَدٌ»[۱]: (هر عملی که امر ما بر آن نباشد مردود است) و نیز ایشان از بدعت بر حذر داشتند و فرمودند: «وَكُلُّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ، وَكُلُّ ضَلَالَةٍ فِي النَّار»[۲]: (و هر بدعتی گمراهی است، و هر گمراهی در آتش است)، پس اگر آنها در ادعای خود برای طلب رضایت الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ و آخرت صادق هستند، باید از رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم پیروی کنند؛ چرا که در این پیروی، سعادت دنیا و آخرت است، الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {قُلۡ إِن كُنتُمۡ تُحِبُّونَ ٱللَّهَ فَٱتَّبِعُونِی یُحۡبِبۡكُمُ ٱللَّهُ وَیَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورࣱ رَّحِیمࣱ} [سوره آل عمران: ۳۱] : (بگو: «اگر الله را دوست میدارید، پس از من پیروی کنید، تا الله شما را دوست بدارد، و گناهانتان را برایتان بیامرزد، و الله آمرزندهی مهربان است») و اگر آنها به سوی سنت ناب و خالص بازگردند، خواهند دانست که بر خطا و گمراهی بودهاند و سینههایشان برای اسلام گشوده میشود و دلهایشان آرام میگیرد، و قدر زندگیای را میدانند که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ دربارهاش فرموده است: {مَنۡ عَمِلَ صَـٰلِحࣰا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنࣱ فَلَنُحۡیِیَنَّهُۥ حَیَوٰةࣰ طَیِّبَةࣰۖ وَلَنَجۡزِیَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُوا۟ یَعۡمَلُونَ} [سوره النحل: ۹۷]: (هر کس ـ مرد یا زن ـ که کار نیک کند و مؤمن باشد، قطعاً او را [در دنیا] به زندگانی پاک و پسندیدهای زنده میداریم و [در آخرت نیز] بر اساس نیکوترین [طاعت و] كارى كه مىكردند، به آنان پاداش میدهیم).
اما به نسبت تو: به تو و همسرت سفارش میکنم که تقوای الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ را داشته باشید و بر فرمان او پایدار بمانید و کاری که انجام دادی و جدا از خانوادهات در خانهای مستقل همراه با همسرت زندگی میکنی، کار درستی است و مطابق با راه صواب است، پس در همان خانه بمان، دور از بدعتها و خرافات، و صلهی رحم خود را با پدر و مادرت و خویشاوندانت را در آنچه بر تو واجب است، به جا بیاور، همچنین همواره بر نصیحت و هدایت آنها حریص باش و حق را برایشان روشن ساز، و ناامید مشو، چرا که دلها در دست الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ است، چه بسیار کسانی که از حق دور بودند، ولی بهواسطهی زیادتِ نصیحت و راهنمایی و ارشاد با دلایل نقلی و عقلی، به خیر و رستگاری رسیدند.
[۱] تخریج آن گذشت.
[۲] صحیح مسلم: كتاب الجمعة، باب تخفيف الصلاة والخطبة، شماره (٨٦٧)، بدون قوله: «وكل ضلالة في النار». والحديث بهذه الزيادة سنن نسائي: كتاب صلاة العيدين، باب كيف الخطبة، شماره (١٥٧٨).