شنبه 19 ربیع‌الثانی 1447
۱۹ مهر ۱۴۰۴
11 اکتبر 2025

(۶۲۱۳) نصیحت به اشخاصی که از بی‌حوصلگی و احساس ملالت به‌ خاطر فراغت زیاد شکایت دارند

(۶۲۱۳) سوال: بسیاری از مردم از بی‌حوصلگی و احساس ملالت به‌خاطر فراغت زیاد شکایت دارند، به این افراد چه نصیحتی می‌کنید؟

جواب:

بدون شک، ملالت باعث نابودی روان، آسیب به بدن و سبب نگرانی‌ها و اندوه‌های بسیار است، یکی از بزرگ‌ترین عوامل آن، چیزی است که امروزه مردم برایش رقابت می‌کنند: آوردن خدمتکار به خانه‌ها است تا جایی که بانوان خانه‌دار در خانه‌هایشان دیگر کاری برای انجام دادن ندارند، در نتیجه زن همیشه در اندوه است، در گوشه‌ای از خانه می‌نشیند و کاری جز اندوه یا اینکه به بازار و نزد همسایگان می‌رود و آن‌ها را نیز خسته می‌کند.

اگر مردم از داشتن خدمه بی‌نیاز می‌شدند، و زن خود، کارهای خانه‌اش را انجام می‌داد، چنان‌که این روش زنان صحابه در زمان صحابه بود و همچنین روش بسیاری از مردم تا همین امروز است، این کار بهتر و شایسته‌تر بود؛ چرا که در آن، هم حفظ مال است، هم حفظ آبرو و هم سلامت فکر و بدن اهل خانه است.

به همین مناسبت، من به برادران مسلمانم نصیحت می‌کنم که جز در مواقع ضرورت شدید که چاره‌ای جز آوردن خادم نیست، از گرفتن خدمه پرهیز کنند اما اگر انگیزه‌ی این کار، فقط افزایش رفاه و فراخ باشد، این کار بلاها و مفاسد زیادی را به دنبال خواهد داشت مگر آنکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى بخواهد آن را دور کند، به‌ویژه اگر خدمتکار، زن کافری باشد، این کار قبیح‌تر خواهد شد چون ممکن است کودکان فریب او را بخورند یا کودکانی که به سن تمییز رسیده‌اند بپرسند: چرا این زن نماز نمی‌خواند؟ وضو نمی‌گیرد؟ روزه نمی‌گیرد؟ و این باعث شود که دین در نگاه آنان بی‌اهمیت جلوه کند به‌ویژه اگر آن زن بدون محرم باشد، خطر آن بزرگ‌تر و شدیدتر خواهد بود.

نکته‌ی مهم این است که این مشکل، در واقع راه‌حلی ندارد مگر آنکه مردم تقاضا برای خدمه را کاهش دهند و به وضعیت اول خود بازگردند؛ مگر در شرایطی که واقعاً ضرورت شدید، وجود خادم را ایجاب کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: الكثير من الناس يَشْكُون مِن المكل من كثرة الفراغ، فبماذا تنصحون هؤلاء مأجورين؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا شَكٍّ أن الْمَلَل قتل للنفس، وإفساد للبدن، وجلب للهموم والغموم، ومن أكبر أسبابه ما يتسابق الناس إليه اليوم من جلب الخادمات في البيوت، حتى أصبحت الربات في بيوتهن ليس لها شغل في البيت، فتجد المرأة دائما في هَم تجلس في إحدى زوايا البيت ليس لها إلا الهم، أو أن تخرج إلى الأسواق، أو إلى الجيران فتتعبهم.

ولو سلم الناس من هؤلاء الخدم، وصارت المرأة هي التي تخدم في بيتها، كما هو شأن نساء الصحابة في عهد الصحابة، وكما هو شأن الناس إلى يومنا هذا، لكان هذا خيرًا وأولى، وفيه حفاظ المرء على ماله، وحفاظه أيضًا على عرضه، وحفاظ أهله من الخَوَاءِ الفكري والبدني.

وبهذه المناسبة أنصح إخواني المسلمين بالبعد عن جلب الخدم إلا للضرورة القصوى التي لا يمكن دفعها إلا بذلك، أما إذا كان الحامل على هذا زيادة الترف والتنعم، فإن هذا يَجُرُّ بلاءً كثيرًا، وتحصل به المفاسد إلا أن يشاء الله، ولا سيما إذا جاءوا بامرأة كافرة، فإن ذلك أقبح، لأنه ربما يكون هناك أطفال يَغْتَرُّون بها، وربما يكون هناك أطفال بلغوا سن التمييز فيتساءلون: لماذا لا تُصلي هذه، ولا تتوضأ، ولا تصوم؟ فيحصل في نفوسهم تهوين الدين، والعمل به، ولا سيما إذا لم يكن معها تحرم، فإن الخطر يكون أعظم وأكبر.

والمهم أن هذه المشكلة -في الواقع- لا يمكن حلها إلا أن يتقلص الطلب على هؤلاء الخدم ويرجع الناس إلى حالهم الأولى، إلا عند الضرورة القصوى التي لا بد من وجود الخادم فيها.

مطالب مرتبط:

(۶۲۱۱) حكم فتوا دادن بدون علم در مسائل شرعی

هر کسی که بدون علم فتوا می‌دهد، به خودش ستم می‌کند و به برادرانش نیز ظلم می‌کند، و به راه درست نمی‌رسد...

ادامه مطلب …

(۶۲۲۹) رفتار نیکو با والدین در عین پایبندی به شرع

درباره‌ی مادر شما، من او را نصیحت می‌کنم که دست از این کار یعنی در تنگنا قرار دادن تو به سبب پایبندی‌ات بردارد...

ادامه مطلب …

(۶۲۲۲) حدود و مراتب امر به معروف و نهی از منکر در برابر گناهکاران

واجب بر تو این است که آن‌ها را نصیحت کنی، راهنمایی‌شان نمایی، و آن‌ها را از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بترسانی، اگر می‌ترسی که به سخنت اعتماد نکنند، از گفته‌های اهل علمی که مورد اعتماد آن‌ها هستند کمک بگیر، و اگر آن علما کتاب یا نوار یا پاسخ‌هایی دارند، مقداری از آن‌ها را در اختیارشان بگذار تا قانع شوند....

ادامه مطلب …

(۶۲۰۴) وظیفه‌ی دیندار در میان خانواده‌ای تارک‌الصلاة

به آن‌ها توصیه می‌کنم که تقوای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را پیشه کنند و بدانند که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پنج نماز را در هر شبانه‌روز بر آن‌ها واجب کرده است....

ادامه مطلب …

(۶۲۳۳) آیا پدر روز قیامت درباره‌ی تأخیر در ازدواج فرزندان مورد بازخواست قرار می‌گیرد؟

پدرتان در روز قیامت درباره‌ی این موضوع مورد سؤال قرار نمی‌گیرد مگر اینکه خود او باعث این تأخیر شده باشد....

ادامه مطلب …

(۶۲۳۰) حکم امتناع از ازدواج به‌ سبب بیماری در صورت اصرار پدر

در مورد اصرار پدرش بر ازدواج و امتناع او از این کار، نظر من این است که تا زمانی که بیماری او مسری نیست و ترسی از انتقال آن به همسر وجود ندارد، ازدواج کند؛ چرا که ممکن است در این ازدواج، خیری نهفته و حتی شفایی برای بیماری‌اش باشد؛ زیرا گاهی امور سودمندی وجود دارند که به ذهن اسنان خطور نمی‌کند، ولی به خواست الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سودمند واقع می‌شوند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه