(۶۱۸۸) سوال: حقیقت زهد در نگاه اسلام چیست و چگونه می‌توانم زندگی زاهدانه‌ای داشته باشم بدون اینکه دچار افراط و سخت‌گیری (تنطّع) شوم؟
جواب:
علما گفته‌اند: زهد آن است که انسان آنچه را که در آخرت سودی ندارد، ترک کند؛ یعنی حتی امور مباحی را که نفعی برای آخرت ندارد، کنار بگذارد.
از جمله چیزهایی که در رسیدن به زهد کمک می‌کند، این است که انسان در زندگی دنیا تأمل کند و بداند که دنیا گذرگاه است نه جای ماندن، دنیا برای هیچ‌یک از گذشتگان باقی نماند و برای تو نیز باقی نخواهد ماند چناچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {وَمَا جَعَلۡنَا لِبَشَرࣲ مِّن قَبۡلِكَ ٱلۡخُلۡدَۖ أَفَإِی۟ن مِّتَّ فَهُمُ ٱلۡخَـٰلِدُونَ} [سوره اﻷنبياء: ۳۴]: ([ای پیامبر،] ما پیش از تو برای هیچ بشری جاودانگی [در دنیا] قرار ندادیم. آیا اگر تو بمیری، آنان جاودانند؟) یعنی: هیچ‌کس در این دنیا جاودانه نمی‌ماند همچنین باید دانست که دنیا سراسر رنج و ناپایداری است، هیچ روزی انسان در دنیا خوشحال نشده مگر آنکه روز دیگر گرفتار ناراحتی شده است، پس هرگاه حقیقت دنیا را بشناسد، با عقل و ایمانش نسبت به آن زهد می‌ورزد و آن را بر آخرت ترجیح نمی‌دهد، چناچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {بَلۡ تُؤۡثِرُونَ ٱلۡحَیَوٰةَ ٱلدُّنۡیَا* وَٱلۡـَٔاخِرَةُ خَیۡرࣱ وَأَبۡقَىٰۤ* إِنَّ هَـٰذَا لَفِی ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ* صُحُفِ إِبۡرَ ٰهِیمَ وَمُوسَىٰ} [سوره اﻷعلى: ۱۶-۱۹]: (ولی شما [مردم،] زندگی دنیا را (بر آخرت) ترجیح می‌دهید* در حالی که آخرت، بهتر و پاینده‌تر است* به راستی این (پندها) در کتاب‌های آسمانی پیشین (نیز) بود* کتاب‌های ابراهیم و موسی).
