جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۶۱۵۹) حکم وفای به نذر و نحوه پرداخت صدقه به افراد مشخص‌شده

(۶۱۵۹) سوال: مقداری پول را به خاطر نذری که داشتم صدقه دادم و هنگامی که خواستم به نذر خود وفا کنم نصف آن مبلغ را دست برادارن خود دادم تا اینکه آن را به فقرایی که مشخص نمودم برسانند و بین آنها تقسیم کنند. اما برادران هنگامی که نصف این مبلغ به دست آنها رسید به هر مقداری که به دست آنها می‌‌رسید نیازمند بودند و به صاحبان آن نمی‌‌دادند؛ آیا الان بر من واجب بوده مبلغ را کامل به کسانی که به آن‌‌ها اشاره شد بدهم؟

جواب:

بر تو واجب نیست این مبلغ را پرداخت کنی اما بر برادرانت واجب بوده آن را پرداخت کنند، زیرا ضامن هستند و برادران تو الان بدهکار تو هستند و برای هیچ کسی حلال نیست که کسی را که به او اعتماد نموده فریب دهد و بر این برادران هنگامی که مبلغ به دست آنها رسید واجب بود که با برادر خود صحبت می‌‌کردند و می‌‌گفتند: ما نیازمندیم لذا اجازه بده آن را برداریم؛ لذا اگر هما‌‌ن‌‌طور بود که می‌‌گفتند و به آنها اجازه داد اشکالی ندارد و اگر برای آنها نام‌‌هایی را مشخص نموده و به آن افرادی که مشخص نموده وعده داده بر او واجب بوده به وعده‌‌ی خود وفا کند، زیرا خلاف وعده نمودن از نشانه‌‌های نفاق است و خلاصه‌‌ی جواب این است که می‌‌گوییم: بر برادران تو ضمانت مالی را که گرفته واجب بوده که آن را به کسانی که مشخص نمودی پرداخت کنند؛ اگر خودداری نمودند به آن ملزم هستند سپس اگر خواستی به آنها بده و اگر خواستی به آنها نده. دوم: اگر به کسانی که مشخص کردی وعده دادی و گفتی: فلان چیز و فلان چیز را برای شما می‌‌فرستم به وعده‌‌ی خود وفا کن و به نزد برادرانت به خاطر آنچه گرفتن برگردد و اگر خواستی آنها را ببخش.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل تبرعت بمبلغ من المال، وكان هذا المبلغ نذرًا علي، ولما أردت أن أقوم بهذا الوفاء أرسلت نصف المبلغ لإخواني لكي يقوموا بإيصاله للفقراء الذين كنت قد حددتهم لكي أعطيهم هذا المبلغ وأوزعه عليهم، ولكن الإخوة عندما وصلهم نصف المبلغ كانوا في احتياج لأي مبلغ يصلهم فأخذوه ولم يعطوه لأصحابه، والآن هل يجب علي أن أدفع المبلغ كاملا إلى من سبق الإشارة إليهم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لا يجب عليك أن تدفع هذا المبلغ، لكن يجب على إخوتك أن يدفعوه؛ لأنهم ضامنون لذلك، وأنت الآن غريمك إخوتك، ولا يحل لأحد مؤتمن أن يغدر بمن ائتمنه وكان الواجب على هؤلاء الإخوة لما وصل إليهم المبلغ أن يكلموا أخاهم ويقولوا: نحن في حاجة، فاسمح لنا أن نأخذه، فإذا كانوا كما قالوا وسمح لهم فلا بأس، وإن كان قد حدد لهم أسماء معينة ووعد هؤلاء الذين حددهم فإنه يجب عليه أنْ يَفي بوعده؛ لأن إخلاف الوعد من علامات النفاق وخلاصة الجواب أن نقول: على إخوتك ضمان المال الذي أخذوه يدفعونه إلى من عينتهم لهم، فإن أبوا فإنهم يُلْزَمُون بذلك، ثم إن شئت فأعطهم، وإن شئت فلا تُعْطِهم، ثانيا: إذا كنت قد وعدت الذين حددتهم وقلت لهم : سأبعث إليكم بكذا وكذا فأوف بالوعد، وارجع على إخوتك بما أخذوه، وإن شئت فسامحهم.

مطالب مرتبط:

(۶۱۶۶) حکم استمرار در نذر پس از وفات نذرکننده

این ذبحی را که نذر نموده، یا اینکه به قصد نزدیکی جستن به این مرده برای تعظیمش بوده، که در این صورت شرک و حرام است، زیرا ذبح از روی تقرب جز برای الله À پروردگار جهانیان جایز نیست....

ادامه مطلب …

(۶۱۳۲) حکم نذر در کودکی و ترک بخشی از آن پس از بلوغ

اگر نذر تو قبل از بلوغ بوده به آن ملزم نیستی، زیرا مکلف نبودی ولی اگر بعد از بلوغ بوده اگر نذر او عبادت باشد لازم است به آن وفا کند....

ادامه مطلب …

(۶۱۲۱) حکم نذر همراه با ذکر مشیئت الهی

اگر آن را به مشیئت مقید سازد کفاره‌‌ای بر او نیست.....

ادامه مطلب …

(۶۱۲۴) حکم قسم‌ها، نذرها نمازهای فوت‌شده

به نسبت نذرها و قسم‌‌ها به دنبال آن‌‌ها باش و آنچه در آن شک نمودی بر تو لازم نیست. مثلا هنگامی که به خود گفتی: نمی‌‌دانم آیا ده قسم یا پنج قسم است؟ آن را پنج قسم قرار بده...

ادامه مطلب …

(۶۱۵۴) حکم نذر روزه و روزهای مخصوص مانند عرفه و عاشورا

اگر نذر در این روزها مشخص است جایز نیست آن را به عنوان سنت بگیرد...

ادامه مطلب …

(۶۱۵۶) حکم نذر خواندن قرآن و پرداخت پول برای وفای به آن

حکم نذر مکروه یا حرام است، زیرا رسول الله ﷺ از آن نهی نموده و خبر داده خیری نمی‌‌آورد و از جانب شخص بخیل صورت می‌‌گیرد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه