(۶۱۳۰) حکم نذر سفر نکردن در شب و کفاره‌ی نقض آن

(۶۱۳۰) سوال: به حضور شما می‌‌رسانم که در شب تصادف کردم و وارد بیمارستان شدم و نذر نمودم که دیگر شب مسافرت نمی‌‌روم و روز به مسافرت می‌‌روم. هنگامی که -الحمدلله- شفا یافتم شرایط مرا مجبور به سفر در شب نمود. لطفا در این موضوع پاسخ دهید. کفاره‌‌ای که به آن توصیه می‌‌کنید چیست؟ زیرا من کارفرما هستم و کار، مرا بر آنچه گفتم (مسافرت در شب) وادار می‌‌کند. الله شما را موفق بگرداند.

جواب:

در ابتدا می‌‌گوییم: شایسته‌‌ی مؤمن نیست که نذر کند، زیرا رسول الله ﷺ از آن نهی نموده و می‌‌فرماید: «إنه لا یأتي بخير»[۱]: (خیری را نمي‌‌آورد) متأسفانه بسیاری از مردم هنگامی که دچار حادثه، بیماری و فقر شدند نذر می‌‌کنند. نذر می‌‌کنند اگر الله À آنچه نمی‌‌پسندند را از آن‌‌ها برطرف سازد فلان کار و فلان کار انجام دهند. گویا الله À به آن‌‌ها جز با شرط نعمت نمی‌‌دهد و این در حقیقت خلل و نقص است. شایسته است مادامی که الله À او را از این نذر که خود را به آن ملزم می‌‌کند در عافیت قرار داده، شکر و سپاس الله À را بر این عافیت بگوید و نذر نکند. به خصوص اینکه رسول الله ﷺ از نذر نهی نموده است.

نذر تو در حکم قسم است، زیرا بر ترک مباحی نذر نموده است، لذا اشکالی ندارد شبانه به مسافرت رفته و کفاره‌‌ی قسم دهی که عبارت است از آزاد کردن برده، غذا دادن با لباس پوشاندن به ده مسکین و در صورتی که نیافتی سه روز روزه بگیری. معلوم بوده که غذا دادن به ده مسکین در وقت ما -الحمدلله- بسیار میسر است. بنابراین ده مسکین را غذا ده! یا آن‌‌ها را برای نهار یا شام به خانه‌‌ات دعوت کن یا اینکه به آن‌‌‌‌‌‌ها دو صاع برنج بده و این در صورتی است که نزد شما، مانند قصیم به صورت صاع است در غیر این صورت کیلو اعتبار دارد که مساوی با دو کیلو و چهل گرم برای هر چهار مسکین است که به ده مسکین می‌‌دهی و خوب است که همراه آن چیزی برای خورشت مانند گوشت یا … قرار داده و با این کار ذمه‌‌ات بری می‌‌شود.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أفيدكم أنه جرى لي حادث، وذلك في وقت ليل ودخلت المستشفى، ونذرت أني ما أسافر بالليل إلا وقت النهار، وعندما تعافيت -ولله الحمد والشكر – أجبرتني الظروف أن أسافر بالليل، أرجو الإفادة عن هذا الموضوع، وما هي الكفّارة التي تنصحون بها، حيث إني صاحب عمل، والعمل والواجب يجبراني على ما ذكرتُ؟ وفَقَكُمُ اللهُ.

فأجاب رحمه الله تعالى: نقول :أولا: لا ينبغي للمؤمن أن يَنْذُر؛ فإن النبي صلى الله عليه وسلم نهى عن النذر وقال: «إنه لا يأتي بِخَيْر»، ومن المؤسف أن كثيرًا من الناس ينذرون إذا حصلت لهم حوادث وأمراض وعلل وفقر، ينذرون الله تعالى إن زال عنهم ما يكرهون أن يفعلوا كذا وكذا، كأن الله -سبحانه وتعالى- لا ينعم عليهم إلا بشرط، وهذا في الحقيقة خلل ونقص، والذي ينبغي للمرء ما دام الله قد عافاه من هذا النذر الذي يُلزِم به نفسه أن يحمد الله على العافية وألا ينذر، لا سيما أن النبي صلى الله عليه وسلم قد نهى عن النذر.

وأما موضعك أنت فإن نذرك هذا له حكم اليمين؛ لأنه نذر على ترك مباح، فأنت لا بأس أن تسافر في الليل وأن تكفر كَفَّارة يمين، وهي عتق رقبة، أو إطعام عشرة مساكين أو كسوتهم، فإن لم تجد فصيام ثلاثة أيام، ومن المعلوم أن إطعام عشرة مساكين في وقتنا هذا متيسر جدا والله الحمد، فأطعم عشرة مساكين؛ إما أن تدعوهم إلى بيتك وتغديهم أو تعشيهم، وإما أن تملكهم فتدفع إليهم صاعين من الرُّز إن كانت عندكم الأصواع، مثل الأصواع هنا في القصيم، وإلا فإن المعتبر الكيلو، فيساوي كيلوين وأربعين غراما لكل أربعة مساكين من الأرز تدفعه إلى العشرة، ويحسن أن يكون معه شيء يؤدمه من لحم أو غيره، وبهذا تبرأ ذمتك.