(۶۰۶۹) سوال: بین دخترم و شوهرش دعوا و سوء تفاهمی ایجاد شد و من هنگام این دعوا آنجا بودم، لذا بسیار خشمگین شده و شیطان -الله او را لعنت کند- بر من چیره شد و به شوهر دخترم گفتم: طلاق از جانب من باشد که دیگر بعد از این تو شوهر دخترم نباشی؛ در همان حال از این حرفی که در جریان دعوا گفتم پشیمان شدم، حکم چیزی که گفتم چیست؟

جواب:

اول: گفتی: شیطان -الله او را لعنت کن- شایسته است بگویی: الله مرا از شر او پناه دهد، زیرا این‌‌گونه بهتر است، به دلیل فرموده‌‌ی الله À: {وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ ۚ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}[الأعراف: ۲۰۰]: (واگر از سوی شیطان وسوسه‌‌ای به تو رسد به الله پناه ببر، بی گمان او شنوای دانا است) اما گفته‌‌ات: طلاقی از جانب من که دیگر شوهر دخترم نباشد، این اشتباهی از جانب تو است و این بدین معنا است که بین دخترت و شوهرش دشمنی و کینه را ایجاد می‌‌کنی در حالی که این اشتباه است، لذا به سوی الله À توبه نموده و از او طلب مغفرت کن و اگر دخترت الان نزد تو است او را نزد شوهرش برگردان و بین آن‌‌ها جدایی نینداز. آنچه از تو در مورد طلاق سر زده، حکم آن حکم قسم است و بر تو واجب بوده کفاره‌‌ی قسم دهی یعنی ده مسکین غذا داده یا لباس بپوشانی اگر نیافتی سه روز پی در پی روزه بگیری سپس تو و دیگران را به عدم قسم یاد نمودن به غیر الله À توصیه می‌‌کنم، به دلیل فرموده‌‌ی رسول الله ﷺ: «من کان حالفا فلیحلف بالله أو لیصمت»[۱]: (هر کسی می‌‌خواهد قسم یاد کند یا به الله قسم یاد کند یا ساکت شود) همچنین می‌‌‌‌فرماید: «من حلف بغیر الله فقد کفر أو أشرك»[۲]: (كسي كه به غير الله قسم یاد کند کافر شده یا شرک ورزیده است) قسم یاد نمودن به طلاق یا نذر یا آزادی برده و شبیه آن شایسته نیست بلکه قسم فقط به الله À است اما قسم یاد نمودن با صیغه‌‌ی قسم به غیر الله À از جمله شرکیات و کفریات است و رسول الله À می‌‌فرماید: «من حلف بغیر الله فقد کفر أو أشرك»[۳]: (كسي كه به غير الله قسم یاد کند کافر شده یا شرک ورزیده است).

[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

[۳] تخریج آن گذشت.