(۵۷۵۹) سوال: چه موقع طلا برای زن حرام است؟

جواب:

طلا برای زنان حرام نیست، بلکه از جمله مواردی است که الله برایشان حلال نمود؛ الله ﷻ می‌فرماید: {أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ} [زخرف: ۱۸]. (آیا کسی را که در زر و زیور پرورش یافته و در مجادله بیانش روشن نیست. ) منظورش زن است، پیامبر ﷺ درباره‌ی طلا و ابریشم فرمود: «إنهما حلال لإناث أمتي حرام على ذكورها». ([۱]) (آن‌دو برای زنان امتم حلال و برای مدرانش حرام است. ) پس هر طلایی که خواست می‌تواند بپوشد، مگر این‌که خودش یا ویژگی‌هایش حرام باشد؛ حرام بودن خود طلا مانند طلایی که تصویر حیوان باشد، پوشیدن این طلا جایز نیست؛ زیرا پوشیدن تصویر یا چیزی که در آن از طلا استفاده شده، حرام است؛ در حدیث صحیح از پیامبر ﷺ نقل شده که فرمود: «إن الملائكة لا تدخل بيتاً فيه صورة». [۲] فرشتگان به خانه‌ای که در آن تصویر باشد وارد نمی‌شوند. ) اگر زنی از طلایی استفاده می‌کند که در آن تصویر حیوان وجود دارد، نزد طلاساز برود تا آن‌را تغییر دهد و به چیز دیگری تبدیل کند یا سر حیوان را از آن جدا نماید، چون تصویر بدون سر حلال است؛ زیرا روایت شده که جبرئیل به پیامبر ﷺ فرمود: «مر برأس تمثالك ليقطع حتى يكون كهيئة الشجرة». [۳] (سر مجسمه‌ات را بزن که قطع گردد تا همانند درخت شود. )

زیورآلاتی که به خاطر اسراف حرام است؛ یعنی زیورآلاتی که به حد اسراف برسد، حرام شمرده می‌شود، زیرا هر چیزی که انسان در آن اسراف کند، حرام است؛ الله متعال درباره‌ی خوردن و نوشیدن می‌فرماید: {كُلُوا وَاشْرَبُوا وَلا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ} [اعراف: ۳۱]. (بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که او اسراف‌کاران را دوست ندارد. ) عدم محبت الله به اسرافکاران، به خاطر عملکردشان است، پس این کار جایز نیست، زیرا محرومیت از محبت الله ﷻ را در پی دارد. همچنین اگر روش به دست آوردنش حرام باشد، مثلا دزدیی باشد یا به زور گرفته شود.

اصل در زیورآلات زن، مباح بودن است و هر چه باشد تفاوتی ندارد؛ مگر در سه حالت که حرام است: خودش، ویژگی‌هایش و یا روش به دست آوردنش حرام باشد. خودش حرام باشد همانطور که پیشتر گفتیم، اگر به شکل چیز حرام باشد؛ مانند انسان و جیوان و مانند. آن، ویژگی‌هایش حرام باشد، مثلاً در آن اسراف و زیاده‌روی سود یا روش به دست آوردنش حرام باشد، مثلاً با دزدی، غارت، به زور گرفتن و…

([۱])  تخریجش بیان شد.

[۲] بخاری: کتاب اللباس، من کره القعود علی الصور، شماره ۵۶۱۳؛ مسلم: کتاب اللباس و الزینة، باب تحریم تصویر صورة الحیوان و تحریم إتخاذ ما فیه صورة غیر ممتهنة بالفرش و نحوه و أن الملائکة لا یدخلون بیتاً فیه صورة و لا کلب، شماره ۲۱۰۶.

[۳] ابو داود: کتاب اللباس، باب فی الصور، شماره ۴۱۵۸؛ ترمذی: کتاب الأدب، باب ما جاء أن الملائکة لا تدخل بیتاً فیه صورة و لا کلی، شماره ۲۸۰۶.