(۵۵۰۶) حکم ازدواج با نوه‌های زن شیرده در صورت رضاع یکی از فرزندان خانواده

(۵۵۰۶) سوال: اگر کودکی از مادربزرگ مادری یا پدری‌اش شیر بخورد، آیا برادران و خواهرانش می‌توانند با دخترانی که نوه‌های این شخص هستند، ازدواج کنند؟

جواب:

اگر کسی از شیر مادربزرگش بخورد، اگر مادربزرگ مادری باشد، با مادر خودش برادر می‌شود و اگر مادربزرگ پدری باشد، با پدر و عموهایش برادر می‌شود. بر این اساس دختر عموهایش، در صورتی که از مادربزرگ پدری شیر خورده باشد، برادرزاده‌های او می‌شوند و ازدواج با آنها و ذریه‌ی آنها دیگر برای او جایز نیست؛ زیرا او عموی آنهاست. اما پسرانش می‌توانند با دختر عموهایشان ازدواج کنند.

مجری: جناب شیخ، تکلیف برادرانش که از مادربزرگشان شیر نخورده‌اند چیست؟

جواب:

برای برادرانش جایز است که با دخترا عموهایشان ازدواج کنند؛ هر چند که عموهایشان، برادر شیری برادرشان باشند. زیرا قاعده‌ای که در باب شیر خوارگی وجود دارد این است که محرمیت به اقارب شخص شیرخوار انتقال پیدا نمی‌کند و فقط شامل ذریه‌اش می‌شود و دیگر اقارب را شامل نمی‌شود.

از این رو برای برادر شخصی که شیر خورده، جایز است که با مادرِ شیریِ برادرش یا خواهر شیریِ برادرش ازدواج کند؛ در حالی که این شخص، مادر برادرش یا خواهر برادرش است. این بنا بر قاعده‌ای است که به آن اشاره کردیم؛ یعنی اینکه حکم شیرخوارگی فقط شامل شخصی می‌شود که شیر خورده و شامل ذریه‌اش می‌شود؛ به دلیل فرموده‌ی پیامبرﷺ که: «هر محرمیتی که از تولد حاصل می‌گردد، از شیرخوارگی نیز حاصل می‌شود».[۱]

[۱] تخریجش قبلا ذکر شد. لفظ حدیث چنین است: «يَحْرُمُ ‌مِنَ ‌الرَّضَاعَةِ مَا يَحْرُمُ من الولادة».

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا رضع ولد من جدته لأمه أو لأبيه فهل يجوز لإخوته وأخواته وإن نزلوا أو عَلَوُا الزواج من بنات أولاد جدته التي رضع منها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا رضع الإنسان من لبن جدته صار أخا لأمه إن كانت جدته من جهة الأم، أو أخا لأبيه وأعمامه إن كانت جدته من قبل الأب، وعلى هذا فإن بنات أعمامه إذا كان قد رضع من جدته من قبل الأب فإن بنات أعمامه يكون هو عمّا لهن، فلا يحل له أن يتزوج بهن، ولا بذريتهن أيضًا؛ لأنه عم، وأما أبناؤه فيحل لهم أن يتزوجوا ببنات أعمامهم.

فضيلة الشيخ: وإخوانه الذين لم يرتضعوا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: إخوان المرتضع يحل لهم أن يتزوجوا من بنات أعمامهم، وإن كانوا أعمامه أخوة لأخيه من الرضاع؛ لأن القاعدة في باب الرضاع أن أقارب المرتضع لا ينتشر إليهم التحريم، ما عدا فروعه -أي ذريته – وإلا فجميع أقارب المرتضع لا ينتشر إليهم التحريم.

ولهذا يجوز لأخ المرتضع من النسب أن يتزوج أم المرتضع من الرضاع مع أنها أم لأخيه، وأن يتزوج أخت المرتضع من الرضاع مع أنها أخت لأخيه، بناءً على هذه القاعدة التي أشرنا إليها وهي أن الرضاع لا ينتشر حكمه إلا إلى المرتضع نفسه، وإلى من تفرع منه من ذريته؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعَةِ مَا يَحْرُمُ مِنَ الْوِلَادَةِ».