چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۵۴۷۴) حدود حرمت محرمیت شیری بین پسر خاله و نسل او در ازدواج با دختران صاحب‌فرزند

(۵۴۷۴) سوال: من با دختری بیرون از طایفه ازدواج کرده و از او صاحب فرزند شده‌ام. آیا پسر خاله‌ام که من از مادرش شیر خورده‌ام، می‌تواند با یکی از دختران من ازدواج کند یا این ازدواج، حرام بوده و او برادر شیری من به حساب می‌آید که در این صورت، او عموی شیری دخترم هم می‌شود؟

جواب:

بله، برای این مرد که از مادرش شیر خورده‌ای؛ به طوری که تمام شروط در آن احراز شده، جایز نیست که با یکی از دخترانت ازدواج کند؛ زیرا عموی آنهاست؛ به دلیل اینکه رسول اللهﷺ فرموده: «هر محرمیتی که از تولد حاصل می‌گردد، از شیرخوارگی نیز حاصل می‌شود».[۱]

محرمیت‌هایی که به علت نسب هستند، هفتاست که اللهÀ آن را در این آیه ذکر فرموده: {حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ وَأُمَّهَاتُكُمُ اللَّاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ مِنَ الرَّضَاعَةِ} [نساء: ۲۳]: (مادرانتان و دخترانتان و خواهرانتان و عمه‌هایتان و خاله‌هایتان و دختران برادر و دختران خواهر و مادرانی که شما را شیر داده‌اند و خواهران شیریتان، بر شما حرام گردیده‌اند). حال نظیر این هفت گروه، اگر به سبب شیرخوارگی محرم شده باشند نیز حرام هستند؛ بنا بر این برای مرد جایز نیست که با مادر شیری خود، و دختر شیری خود، و خواهر شیری خود و بردرزاده‌ی شیری خود و خواهر زاده‌ی شیری خود و عمه‌ی شیری خود و خاله‌ی شیری خود ازدواج کند؛ به دلیل حدیثی که کمی قبل به آن اشاره کردیم.

با این توضیح، جایز نیست پسر خاله‌ات که از مادرش شیر خورده‌ای و شروط شیرخوارگی هم احراز شده، با دخترانت یا دختر زاده‌ها یا پسر زاده‌هایت ازدواج کند.


[۱]  تخریجش قبلا ذکر شد. لفظ حدیث چنین است: «يَحْرُمُ ‌مِنَ ‌الرَّضَاعَةِ مَا يَحْرُمُ من الولادة».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إنني قد تزوجت بفتاة من غير الأسرة، وقد أنجبت منها بنات وأولادًا، فهل يجوز لابن خالي الذي رضعت من والدته بأن يتزوج من إحدى بناتي، أم أن ذلك محرم، ويعتبر هو أخي من أمي في الرضاع، وعلى ذلك يكون هو عم ابنتي في الرضاع؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم هذا الرجل الذي ارتضعت من أمه رضاعا محرما تمت فيه الشروط لا يحل أن يتزوج بأحد من بناتك؛ وذلك لأنه عمهنَّ؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعَةِ مَا يَحْرُمُ مِنَ الْوِلَادَةِ».

والمحرمات من النسب سبع، ذكرهن الله في قوله: ﴿ حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ وَأُمَّهَاتُكُمُ اللَّاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ مِنَ الرَّضَاعَةِ ﴾ [النساء: ۲۳]. فلهؤلاء السبع نظيرهن من الرضاع حرام على الرجل؛ فيحرم على الرجل أمه من الرضاع وبنته من الرضاع، وأخته من الرضاع، وبنت أخيه من الرضاع وبنت أخته من الرضاع، وعمته من الرضاع، وخالته من الرضاع؛ للحديث الذي أشرنا إليه آنفًا.

وعلى هذا فابن خالك الذي رضعت من أمه رضاعًا محرما تمت فيه الشروط لا يحل له أن يتزوج بأحد من بناتك، أو بنات بناتك، أو بنات أبنائك.

مطالب مرتبط:

(۵۴۴۵) بررسی نسبت‌های فامیلی ناشی از رضاع در نسل بعد

بله تو عموی کسی که از همسر برادر شیری تو شیر خورده است و دایی کسی که از خواهر شیری تو شیر خورده است می‌شوی...

ادامه مطلب …

(۵۵۰۴) حکم ازدواج فرزندِ رضاعیِ برادر با دختران عمو در فرض تحقق رضاع از سوی مادر بزرگ

اگر این کودک پنج بار به بالا از مادرتان شیر خورده باشد، پسر او به حساب آمده و وقتی پسر مادرتان باشد، برادر تو و دیگر برادرانت محسوب می‌شود و بر این اساس نمی‌تواند با دختر تو یا دختر دیگر برادرانت ازدواج کند....

ادامه مطلب …

(۵۴۶۲) حکم ازدواج با دختری که خواهر ناتنی‌اش مرد را شیر داده باشد

اگر ثابت شود که خواهر پدری‌اش پنج بار به بالا و قبل از دو سالگی، تو را شیر داده، همسرت خاله‌ی تو به حساب می‌آید؛ چون خواهرِ مادر شیری توست. بر این اساس معلوم می‌شود که این نکاح، باطل است...

ادامه مطلب …

(۵۴۹۰) آیا جایز است با دختر خاله‌ام که با برادر کوچک‌ترم شیرخوارگی دارند، ازدواج کنم؟

اگر از مادر یا زنِ پدرت شیر خورده، ازدواج با او برای تو حلال نیست؛ زیرا خواهر توست...

ادامه مطلب …

(۵۴۸۴) حکم شرعی ازدواج دختر با پسر عمویش در صورت وجود رابطه شیری میان برادران دختر و مادر پسر

از سوال چنین می‌آید که مرد مورد نظر از مادر دختر شیر نخورده و دختر نیز از مادر آن مرد، شیر نخورده است. بر این اساس هیچ اخوّتی بین این دو نفر وجود ندارد و می‌تواند با او ازدواج کند...

ادامه مطلب …

(۵۴۶۵) حکم نکاح ناآگاهانه میان خواهر و برادر رضاعی

وقتی بعد از عقد ازدواج، معلوم شود که زن و مرد، خواهر و برادر شیری هستند، عقد باطل شده و باید از هم جدا شوند. اما فرزندانی که از این ازدواج به دنیا آمده‌اند، فرزندان مشروع هستند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه