سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۴۰۹) حکم شرعی نمایان شدن زن مطلقه برای شوهر پس از طلاق

(۵۴۰۹) سوال: زنی، شوهرش او را طلاق داده است و بعد از طلاق، زن خود را برای کشف کرده و نشان داده است، آیا این حرام است یا نه؟

جواب:

اگر مرد، زنش را طلاق رجعی داده است یعنی طلاقی داده که مالک رجوع کردن به او می‌باشد پس مادامی که زن در عده است می‌تواند خود را برای او نمایان کند چون مادامی که در عده می‌باشد، زن اوست زیرا اللهÀ فرموده است: {وَبُعُولَتُهُنّ}: یعنی کسانی که زنانشان را طلاق داده‌اند (شوهرانشان): {أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِی ذَ ٰ⁠لِكَ} [سوره البقرة: ۲۲۸] : (برای بازگرداندن آن‌ها (به زندگی زناشوئی) در این (مدت از دیگران) سزاوارترند): لذا این دلالت می‌دهد زنی که طلاق رجعی داده شده همسر شوهرش می‌باشد چون که به او نسبت داده شده است و گفته نمی‌شود: که این از باب مجاز به اعتبار گذشته است زیرا اصل این است که کلام بر حقیقت خود می‌باشد و او در حالی که در عده می‌باشد شوهرش می‌باشد، این اصل است و جایز نیست که کلام از ظاهر خود خارج گردد مگر به دلیل شرعی.

بر همین اساس می‌گوییم: اگر طلاق رجعی بوده پس اشکالی ندارد که خود را برای او نمایان کند و با او صحبت و خلوت کند و در خانه نزدش بماند تا این که عده‌اش پایان یابد بلکه واجب است که در خانه نزد او بماند اگر که او را طلاق رجعی داده است و جایز نیست که او (زنش) را از خانه خارج کند و جایز نیست که او (زن) از خانه برود بر خلاف آنچه بعضی از مردم بدان عادت دارند.

بلکه اکثر مردم امروزه اگر شوهرش او را طلاق دهد از خانه خارج گشته و به خانه‌ی اهل خود می‌رود و این حرام است زیرا اللهÀ می‌‌فرماید: {یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّبِیُّ إِذَا طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَاۤءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحۡصُوا۟ ٱلۡعِدَّةَۖ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ رَبَّكُمۡۖ لَا تُخۡرِجُوهُنَّ مِنۢ بُیُوتِهِنَّ وَلَا یَخۡرُجۡنَ إِلَّاۤ أَن یَأۡتِینَ بِفَـٰحِشَةࣲ مُّبَیِّنَةࣲۚ} [سوره الطلاق: ۱] : (ای پیامبر! هرگاه خواستید زنان را طلاق دهید، پس آن‌ها را در زمان (آغاز) عدّه طلاق دهید، و حساب عدّه را نگه دارید، و از اللهÀ که پروردگار شماست بترسید، نه شما آن‌ها را از خانه‌هایشان بیرون کنید، و نه آن‌ها بیرون روند، مگر آن که کار زشت آشکاری مرتکب شوند): سپس با اشاره به قبل می‌فرماید: {وَتِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِۚ وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ ٱللَّهِ فَقَدۡ ظَلَمَ نَفۡسَهُۥ} [سوره الطلاق: ۱] : (و این حدود الله است، و هرکس از حدود الله تجاوز کند پس مسلماً به خود ستم کرده است): سپس دلیل بقای ایشان را در خانه بیان می‌کند: {لَا تَدۡرِی لَعَلَّ ٱللَّهَ یُحۡدِثُ بَعۡدَ ذَ ٰ⁠لِكَ أَمۡرࣰا} [سوره الطلاق: ۱] : (تو نمی‌دانی، شاید الله پس از آن وضع تازه‌ای فراهم آورد (که به صلح و آشتی منجر شود)): لذا هنگامی که در خانه‌ی مرد ماندند چه بسا اللهÀ وضعی را فراهم آورد که مرد به این زن رغبت پیدا کند و بدون جدایی بین آن‌دو به او (زنش) رجوع کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: زوجة طلقها زوجها، وبعد طلاقها كَشَفت عليه، فهل هذا حرام أم لا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا طلق الرجل امرأته طلاقا رجعيا – أعني طلاقا يملك فيه الرَّجعة – فإن لها أن تكشف له ما دامت في العدة؛ لأنها ما دامت في العدة فهي زوجته؛ لقول الله تعالى: ﴿ وَبُعُولَتُهُنّ يعني المطلقات ﴿أَحَقُّ بِرَدَهِنَّ فِي ذَلِكَ﴾ [البقرة: ۲۲۸] فدل هذا على أن المرأة الرجعية زوجة لإضافتها إلى الزوج لا يُقال: إن هذا مجاز باعتبار ما كان؛ لأن الأصل أن الكلام على حقيقته، وأنه بعل لها، وهي في العدة. هذا هو الأصل، ولا يجوز صرف الكلام عن ظاهره إلا بدليل شرعي.

وعلى هذا نقول: إذا كان الطلاق رجعيًّا فلا بأس أن تكشف له، وتحادثه، ويخلو بها، وتبقى عنده في البيت حتى تنقضي العدة، بل إنه يجب أن تبقى عنده في البيت إذا طلقها طلاقًا رجعيًّا، لا يجوز أن يُخرجها، ولا أن تَخْرُج، خلافا لما اعتاده بعض الناس.

بل أكثر الناس اليوم إذا طلق زوجته خرجت من البيت إلى أهلها، وهذا حرام؛ لأن الله يقول: ﴿ یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّبِیُّ إِذَا طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَاۤءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحۡصُوا۟ ٱلۡعِدَّةَۖ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ رَبَّكُمۡۖ لَا تُخۡرِجُوهُنَّ مِنۢ بُیُوتِهِنَّ وَلَا یَخۡرُجۡنَ إِلَّاۤ أَن یَأۡتِینَ بِفَـٰحِشَةࣲ مُّبَیِّنَةࣲۚ ﴾ [الطلاق:1]. ثم قال مشيرًا إلى ما سبق: ﴿ وَتِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِۚ وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ ٱللَّهِ فَقَدۡ ظَلَمَ نَفۡسَهُۥ ﴾ [الطلاق: ١]. ثم قال معللا لبقائهن في البيوت: ﴿ لَا تَدۡرِی لَعَلَّ ٱللَّهَ یُحۡدِثُ بَعۡدَ ذَٰلِكَ أَمۡرࣰا ﴾ [الطلاق: ١]. فإذا بقيت في بيته فربما يُحدِث الله أمرًا تتعلق رغبته بهذه المرأة، فيراجعها من غير أن يحصل بينهما تباعد.

مطالب مرتبط:

(۵۴۰۴) آغاز زمان عده‌ی وفات در صورت تأخیر در اطلاع از مرگ شوهر

عده از زمان وفات شروع می‌شود نه از زمان با خبر شدن زن...

ادامه مطلب …

(۵۴۱۸) جهل به حکم ماندن در منزل در دوران عده‌ی طلاق رجعی برای زن باردار

چیزی بر او نیست و زن مطلقه مانند زن غیر مطلقه می‌تواند از خانه بیرون برود اما آنکه از خانه خارج نمی‌شود، زنی است که شوهرش فوت کرده است و زنی که شوهرش فوت کرده است از خانه خارج نمی‌شود مگر برای نیاز....

ادامه مطلب …

(۵۴۰۲) حکم شرع در موردی مردی که زن خود را طلاق داده و بعد از ۷ ماه حامله بودن آن ظاهر گشته است

اگر بعد از طلاق سه حیض را گذرانده است پس این فرزند او نمی‌باشد چون عده را کامل کرده است و از او جدا شده است و این حاملگی (از مردی) جدید است....

ادامه مطلب …

(۵۴۱۴) عدة زن مطلّقه از شوهر غائب به حکم قاضی

برای زنی که شوهرش مدت زیادی از او غائب است و او را طلاق دهد باید عده بگذراند و همچنین از جانب قاضی طلاق داده شود نیز باید عده بگذراند و عده‌ی او سه قروء یعنی سه حیض است...

ادامه مطلب …

(۵۴۰۳) : اگر مردی با زنی عقد نکاح کند و مرد قبل از ازدواج بمیرد، آیا زن در این حالت باید عده بگذراند؟

اگر مرد با زن عقد کردند سپس مرد فوت کرده است قبل از این که با او همبستر شود، زن عده‌ی وفات را می‌گذراند که چهار ماه و ده روز است...

ادامه مطلب …

(۵۴۰۷) حکم تعیین انتهای عده طلاق در صورت تأخیر قاعدگی به سبب اختلالات هورمونی

وقتی که  عده بر زن مطلقه واجب گشته است و آن نیز برای کسانی که حیض می‌شوند سه حیض کامل است پس امکان ندارد که از عده خارج گردد مگر بعد از این‌ حیض...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه