(۵۴۰۰) سوال: کفارهی ظهار چیست؟ و آیا کفارهی آن با اختیار خود (آنچه در نص آمده است) انتخاب میشود یا با ترتیب ( که در نص آمدن است)؟ و حکم جماع با زنش قبل از به جا آوردن کفاره چیست؟
جواب:
اولا: ظهار چیست؟ ظهار: مرد، زن خود را به زنی که همیشه برای او حرام است تشبیه کند مثل این که بگوید: تو (زنش در همبتسری) مانند مادرم یا خواهرم یا دخترم یا مانند آنها هستی و این قول دروغ و زشتی است همانطور که اللهÀ میفرماید: {وَإِنَّهُمۡ لَیَقُولُونَ مُنكَرࣰا مِّنَ ٱلۡقَوۡلِ وَزُورࣰاۚ } [سوره المجادلة: ۲]: (بیگمان آنها سخنی زشت و دروغ میگویند): و حرام است.
و اگر از جانب شوهر باشد، اللهÀ میفرماید: {وَٱلَّذِینَ یُظَـٰهِرُونَ مِن نِّسَاۤىِٕهِمۡ ثُمَّ یَعُودُونَ لِمَا قَالُوا۟ فَتَحۡرِیرُ رَقَبَةࣲ مِّن قَبۡلِ أَن یَتَمَاۤسَّاۚ ذَ ٰلِكُمۡ تُوعَظُونَ بِهِۦۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِیرࣱ* فَمَن لَّمۡ یَجِدۡ فَصِیَامُ شَهۡرَیۡنِ مُتَتَابِعَیۡنِ مِن قَبۡلِ أَن یَتَمَاۤسَّاۖ فَمَن لَّمۡ یَسۡتَطِعۡ فَإِطۡعَامُ سِتِّینَ مِسۡكِینࣰا} [سوره المجادلة: ۳-۴]: (و کسانیکه زنانشان را ظهار میکنند، سپس از آنچه گفتهاند باز میگردند، پس باید پیش از آمیزش جنسی باهم بردهای را آزاد کنند، این حکمی است که به آن (پند و) اندرز داده میشوید، و الله به آنچه میکنید آگاه است * پس کسیکه (بردهای را) نیابد، پیش از آمیزش جنسی، دو ماه پی در پی روزه بگیرد، و کسیکه نتواند پس شصت مسکین را طعام دهد).
به این کسی که ظهار کرده است میگوییم: واجب است که بردهای را آزاد کنی و اگر نیافتی دو ماه را پشت سرهم روزه بگیری و یک روز را هم بین آنها افطار نکنی مگر این که عذری (سفر یا بیماری) داشته باشی و اگر آن را نیز نتوانستی پس به ۶۰ مسکین غذا دهی و کفاره همینطور که سوال کننده ملاحظه میکند براساس تربیت است نه اختیار و برای کسی که ظهار کرده است حلال نیست که با زنش جماع کند تا زمانی که کفاره دهد زیرا اللهÀ میفرماید: {مِّن قَبۡلِ أَن یَتَمَاۤسَّا} [سوره المجادلة: ۳] : (پیش از آمیزش جنسی): لذا اگر قبل کفاره دادن جماع کند گناه کار است.
و باید به سوی اللهÀ توبه کند و علماء میگویند: با از اول روزه بگیرد و برهمین اساس اگر در حالی با همسرش جماع کند که فقط پنج روز از روزهاش از دو ماه باقی مانده است باید از اول دو ماه را روزه بگیرد زیرا اللهÀ شرط کرده و فرموده است: {مِّن قَبۡلِ أَن یَتَمَاۤسَّا} [سوره المجادلة: ۳] : (پیش از آمیزش جنسی).