(۵۱۶۷) سوال: دوست من میخواهد با یک دختر ازدواج کند اما هنگامی که به خواستگاری او رفته، شرط گذاشتهاند که باید خواهرش نیز به جای او با یکی از ایشان ازدواج کند؛ آیا اگر یکی از ایشان با ازدواج خواهر او موافقت کند و مهریهای زیادی به آنها بپردازد، جایز است یا مادامی که آن ازدواج را مشروط کردهاند، جایز نمیباشد؟
جواب:
جایز نیست کسی را از ازدواج با کسی که در سرپرستی او است منع کند مگر این که خواستگار نیز کسی که در سرپرستی او است را به ازدواج او در آورد، این حرام است و جایز نیست و از نکاح شغاری است که: «نهىﷺ النبي عنه»[۱]: (رسول اللهﷺ از آن (نکاح شغار) نهی نمودند.(
زیرا زن در دست ولی و سرپرست خود امانت است لذا اگر این مجال باز شود، زنان بازیچهی دست مردان قرار میگیرند؛ و زن را به ازدواج کسی در میآورد که او میخواهد هرچند او مناسب و همردیف زن نباشد و از ازدواج کسی که او نمیخواهد جلوگیری میکند هرچند که مناسب و همردیف زن باشد و این خلاف آن امانتی است که اللهÀ امر به ادای آن نموده است و خیانتی است که اللهÀ از آن نهی کرده است؛ اللهÀ میفرماید: {إِنَّ ٱللَّهَ یَأۡمُرُكُمۡ أَن تُؤَدُّوا۟ ٱلۡأَمَـٰنَـٰتِ إِلَىٰۤ أَهۡلِهَا}[سوره النساء: ۵۸] : (بیگمان الله به شما فرمان میدهد که امانتها را به صاحبان آنها باز گردانید): و : {یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ لَا تَخُونُوا۟ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ وَتَخُونُوۤا۟ أَمَـٰنَـٰتِكُمۡ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ} [سوره اﻷنفال: ۲۷] : (ای کسانیکه ایمان آوردهاید! به الله و پیامبر (او) خیانت نکنید، و (نیز) در امانتهای خود، در حالیکه میدانید خیانت نورزید.(
[۱] رواه البخاری (۵۱۱۲) و مسلم (۱۴۱۵).