سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۱۰۸) حکم ازدواج دختر کوچک‌تر پیش از خواهر بزرگ‌تر

(۵۱۰۸) سوال: دختری ۲۰ ساله هستم، افرادی به خواستگاری من آمدند، من پدرم الله او را هدایت کند، تلاشش این بود که حتما قبل از من باید خواهر بزرگترم ازدواج کند تا اینکه اجازه دهد به خواستگارانم جواب مثبت دهد، او می­گوید: از فرهنگ و عادت ما این نیست که خواهر کوچک تر زودتر از بزرگ تر ازدواج کند. اگر امکان دارد در این زمینه صحبت کنید شاید پدرم برنامه شما را ببیند؟

جواب:

هیچ پدر و یا هر سرپرست زنی اجازه ندارد به خواستگاری که از دین و ایمانش راضی هستید جواب رد بدهد، به این دلیل که حتما اول خواهر بزرگ تر باید ازدواج کند، چرا که این عذر نزد الله برای او دلیلی نمی­باشد، الله ù می فرماید: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَخُونُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ } [الأنفال: ۲۷] ترجمه: (ای مؤمنان! به خدا و پیغمبر خیانت مکنید، و در امانات خود نیز آگاهانه خیانت روا مدارید).

و با توجه به سخن رسول اللهﷺ آنجا که می­فرماید: «إذا أتاكُم من تَرضونَ خُلقهُ ودينهُ فزوّجوهُ ، إلا تفعلوا تكنْ فتنةٌ في الأرضِ وفسادٌ عريضٌ»[۱]. « هرگاه فردی به خواستگاری آمد که از دین و اخلاقش راضی بودید، پس آن را به ازدواج در آورید، در غیر اینصورت سبب فساد و فتنه در روی زمین خواهید شد».

و چیزی که آشکار است همانا پدر و یا هر فردی که به عنوان سرپرست است، هر گاه به خواستگار دخترش جواب رد دهد، در حالی که از دین و ایمانش راضی است، به این دلیل که دختر بزرگتر هنوز ازدواج نکرده است، این دلیل نزد الله برای او نفعی نمی­رساند، پس بر او واجب است که تقوای الله را پیشه کند، و به فردی که به خواستگاری دخترش آمده واز دین و ایمانش راضی است جواب مثبت دهدف فرقی نمی­کند که دختر کوچک و یا بزرگ خانواده است. چه بسا ازدواج کردن دختر کوچک در خانواده سبب شود دختر بزرگ تر ازدواج کند.

این سخنی بود که خواستم پدران و یا هر فردی که سرپرست است را بیدار کنم، پس در مورد کسانی که زیر سرپرستی آنان هستند، تقوای الله را پیشه کنند .

اما در مورد فردی که منع شده با فردی که اهل دین و ایمان است ازدواج کند، صبر پیشه کند چرا که الله به او اجر و پاداش می­دهد، و اگر می­تواند از افرادی غیر از پدرش درخواست کند که او را به ازدواج در آورد بهتر است حتی اگر فردی وجود نداشته باشد از قاضی چنین درخواستی کند بدون اینکه سبب فتنه وشر شود تا اینکه با این کارش چنین عادت و عرف بدی که این قبیله و این شهر بر آن  هستند، از بین رود.


[۱] – به تخریج آن اشاره شد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أنا فتاة في العشرين من العمر، تقدم لخطبتي مجموعة من الخطاب، لكن الوالد – هداه الله – أصر على تزويج أختي الكبرى، ويقول: ليس من عادتنا أن نزوج الصغرى قبل الكبرى. وَجُهُونا لعله أن يستمع إلى هذا البرنامج؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لا يحل للوالد ولا لغير الوالد أن يمنع من ولاه الله عليها مِن إجابة مَنْ خطبها، وهو كفء في دينه وخُلقه، بحجة أنه لا يزوج الصغرى قبل الكبرى، فإن هذه الحجة لا تنفعه عند الله -عز وجل-؛ لقول الله تعالى: ﴿ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا لَا تَخُونُواْ اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ وأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴾ [الأنفال: ٢٧].

ولقول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «إِذَا جَاءَكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ دِينَهُ وَخُلْقَهُ فَأَنْكِحُوهُ، إِلَّا تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَفَسَادٌ عَرِيضُ». ومن المعلوم أن الأب، أو من دونه من الأولياء، إذا منع ابنته من أن تتزوج بشخص خطبها، وهو كفء في دينه وخلقه، بحجة أن العادة عندهم ألا تتزوج الصغرى قبل الكبرى من المعلوم أن هذه الحجة لا تنفع عند الله -عز وجل-.

فالواجب عليه أن يتقي الله، وأن يزوج من خطب ابنته، وهو كف في دينه وخلقه، سواء كانت هي الصغرى أم الكبرى، وربما يكون تزويج الصغرى فتح باب لتزويج الكبرى.

هذا ما أريد توجيهه إلى الأب ومَن دونه من الأولياء، فليتقوا الله في أنفسهم، وفيمن ولاهم الله عليهم.

أما بالنسبة للتي منعت من أن تتزوج بكفء لها في دينه وخلقه، فعليها أن تصبر وتحتسب، وإذا كان لها مجال في أن يزوجها من دون أبيها من الأولياء، حتى لو وصلت إلى القاضي بدون شر وفتنة فلتفعل، حتى تنكسر هذه العادة السيئة، التي اعتادتها هذه القبيلة، أو أهل هذه البلدة.

مطالب مرتبط:

(۵۰۹۴) حکم انتقال ولایت نکاح از پدر به فرزند در صورت عدم شایستگی ولیّ شرعی

هرگاه ولی و سرپرست به تکرر خواستگارانش را رد کند و جواب منفی دهد، فاسق شمرده می‌شود و عدالت از وی برداشته می‌شود و هیچ کاری را که عدالت در آن شرط است را انجام‌نمی‌دهد و ولایتش به فرد بعدی انتقال پيدا می‌کند....

ادامه مطلب …

(۵۰۹۳) حکم نیابت در عقد نکاح در صورت غیبت ولیّ اصلی و حضور برادران

عاقد کسی بوده که این زن را به عقد ازدواج‌ در­آورده است که در این حالت چنین عقد نکاحی فاسد و صحیح نمی‌باشد. زیرا با قرآن، سنت و اعتبار صحیح مخالفت می‌کند....

ادامه مطلب …

(۵۰۹۰) آیا برادر مادری اجازه دارد برای دختری که خواستگار دارد او را به ازدواج در آورد؟

کسی که مسوولیت سرپرستی دختر را برعهده دارد، اولیای امور این دختر هستند و برادران مادری­اش این اجازه را ندارند مگر اینکه یکی از این اولیاء به آنان وکالت دهد...

ادامه مطلب …

(۵۱۰۴) حکم ازدواج دختر با وجود مخالفت خانواده فاسق

به صورت کلی اگر اولیای امر این دختر شایستگی این مساله را نداشتند، ولایت آنان به دیگر افرادی که به عنوان عصبه هستند، واگذار می­شود...

ادامه مطلب …

(۵۰۸۷) آیا دختر دوشیزه می تواند خودش را به ازدواج در آورد؟

دختر دوشیزه یا غیر از آن اجازه ندارند خودشان را به ازدواج در آورند بلکه باید ولی و سرپرست حضور داشته باشد....

ادامه مطلب …

(۵۰۹۸) آیا رضایت برادرم برای ازدواج کافی است؟

بدون شک برادر تنی و یا برادر پدری نسبت به عمو در قضیه­ی ازدواج خواهرش اولویت دارد،...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه