(۴۹۷۵) سوال: بنده ۲۹ سال سن دارم و تاکنون ازدواج نکردهام و قصد این را دارم که همین نزدیکی ها ازدواج کنم، اما هنوز فریضهی حج را به جا نیاوردهام، آیا ادا کردن حج از ازدواج مهم تر است، زیرا با این مبلغی که دارم نمیتوانم حج و ازدواج را با همدیگر انجام دهم، پس کدام یک از آنها در اولویت قرار دارد؟
جواب:
اگر فرد به ازدواج کردن نیاز داشته باشد و رها کردنش بر وی سخت است پس ازدواج بر فریضهی حج مقدم میشود، چرا که ازدواج کردن دراین وضعیت برای وی از ضروریات زندگیاش به شمار میرود، الله ù می فرمایند: {وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا}]آل عمران:۹۷[ ترجمه: (و حجّ این خانه واجب الهی است بر کسانی که توانائی (مالی و بدنی) برای رفتن بدانجا را دارند.)
پس فردی که نیاز به ازدواج دارد رها کردنش بسیار دشوار است، و هیچ درآمد و پس اندازی ندارد جز اینکه یا به حج برود و یا اینکه ازدواج کند، در این صورت قدرت رفتن به حج را ندارد وحج بر وی واجب نمیباشد وازدواج بر حج مقدم میشود، و این ازآسانی دین الله ù بر بندگانش است، اینکه آنان را به عباداتی که در سختی قرار می گیرند، واجب نمیکنند اگرچه هم این عبادات از ارکان اسلام مثل حج باشد.
همچنین زمانی که فرد از گرفتن روزه ناتوان باشد، همانند مریضی که امید به درمان ندارد، مثل فرد پیر، به ازای هرروز به یک فقیر غذا می دهد، و اگر در نماز خواندن نتوانست ایستاده نماز بخواند، نشسته نماز میخواند واگر نتوانست به پهلو و اگر توانست با اشاره کردن در رکوع وسجود و باز هم اگر نتوانست با قلبش نماز را ادا میکند.