(۴۹۳۹) حکم درآمد حاصل از تدریس خصوصی

(۴۹۳۹) سوال: من مدرس هستم و تدریس خصوصی می‌دادم و اعتقاد به حرام بودن آن نداشتم، زیرا بسیاری از معلمین به این کار اشتغال داشتند. اما اکنون که مطمئن شدم جایز نیست و پشیمان شده‌ام، آیا مالی که از این طریق جمع‌ آوری کرده‌ام حرام است و آیا تنها توبه برای تطهیر این پول کافی است؟ اگر این پول حرام است چگونه باید خرج شود؟ باید اشاره کنم که به این پول جمع شده، پول حقوق‌های خود را نیز اضافه کرده‌ام. حال چگونه باید از این قضیه خلاص شوم؟

جواب:

آشکار است که دلیل حرام بودن این امر، یک دلیل ذاتا شرعی نیست و فقط به این سبب حرام شده است که مسئولین امر آن را ممنوع اعلام کرده‌اند و این پولی که این خانم سوال کننده از دانش آموزان دریافت کرده به ازای تعلیم و آموزشی بوده که به آنان عرضه داشته است و حال اگر پس از آنکه مسائل برای او روشن شده توبه کرده است، آنچه از این طریق به دست آورده حلال است و لازم نیست که صدقه آن را بپردازد. خداوند تعالی درباره کسانی که معامله با ربا می‌کنند می‌فرماید:{ فَمَن جَآءَهُۥ مَوْعِظَةٌۭ مِّن رَّبِّهِۦ فَٱنتَهَىٰ فَلَهُۥ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِ ۖ }{ پس همانا هر کس که از (جانب) پروردگارش پندی به او برسد، آنگاه (از ربا خواری) باز ایستاد، آنچه گذشته و (قبل از نزول حکم دریافت کرده است) از آن اوست. }(البقره ٢٧٥) بنابراین مالی که به دست آورده‌ای کاملا پاک است و هیچ گناه و شبهه‌ای در آن نیست.

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: كنت أقوم بإعطاء الدروس الخصوصية نظرا لأنني مُدَرِّسة، وكنت لا أعتقد أنها حرام، لأن معظم المدرسين يفعلون ذلك، أما الآن فقد تأكدت بأنها لا تجوز، وندمت على ذلك، ولكن هل المال الذي مجمع من هذه الدروس حرام أم لا؟ وهل التوبة تكفي لتطهير المال؟ وإن كان حراما، فكيف أتصرف فيه؟ خاصة بأن هذا المال وضعت عليه راتبي من الرواتب السابقة طول المدة، فكيف لي التخلص من ذلك مأجورين؟

فأجاب رحمه الله تعالى: من المعلوم أن هذا العمل المحرَّم ليس محرما شرعا في حد ذاته، لكنه محرَّم لنهي ولاة الأمور عنه، وهذا العوض الذي أخذته السائلة قد أدت مقابله إلى المتعلمين فهي أعطت عِوَضًا، وأخذت عِوَضًا، وإذا تابت لما تبين لها الأمر، فما اكتسبته حلال، ولا يلزمها أن تتصدق به، لقول الله -تبارك وتعالى في المتعاملين بالربا: ﴿ فَمَن جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَى فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللهِ ﴾ [البقرة: ٢٧٥]. فلتهنأ بهذا المال الذي اكتسبته، ولتعلم أنه لا شبهة فيه، ولا إثم عليها فيه.