جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۴۸۰۹) حکم هدیه دادن به مدیر مدرسه

(۴۸۰۹) سوال: چند تن از معلمان زن مراسمی برای خانم مدیر گرفتیم و از تلاشهایی که برای مدرسه کشیده تشکر کردیم و چند هدیه نیز به ایشان تقدیم کردیم. آیا در این امر اشکالی وجود دارد؟

جواب:

در مورد مراسم عادی اشکالی وجود ندارد اما تقدیم هدایا اشکال دارد زیرا پیامبر خدا ﷺ کار مردی را که برای جمع آوری صدقه گماشته بود و او در جریان این کار از مردم هدیه قبول کرده بود تقبیح کرد و فرمود: » أَفَلا جلس في بيتِ أَبيهِ أَوْ أُمِّهِ حتَّى تأْتِيَهُ هدیته إِنْ كَانَ صادقاً « »پس اگر واقعاً راست می گويد، چرا در خانه ی پدر و مادرش نمی نشيند تا هديه اش به او برسد؟ «

و در مسند امام احمد آمده که پیامبر خدا ﷺ فرموده است: »هَدايا العُمّالِ غُلولٌ« »هدايايى كه به كارگزاران پيشكش مى شود، خيانت است« زیرا هدیه به یک کارگزار یا کارمند باعث می­شود که وی برای هدیه دهنده امتیازات ویژه­ای قایل شود که استحقاق ان را ندارد.

خلاصه اینکه مدیر نباید هدیه معلم­ها را قبول کند، اما قبول دعوت اشکالی ندارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: مجموعة من المعلمات قُمن بعمل حفلة تكريم للمديرة تقديرا لجهودها في المدرسة، وقدَّمن الهدايا لها في آخر العام، فهل في ذلك بأس؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: أما الدعوة فلا بأس – الدعوة العادية – وأما تقديم الهدايا، فلا يجوز لأن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- أنكر على الرجل الذي بعثه عاملا على الصدقة، فلما رجع قال: هذا لكم، وهذا أُهدِي إلي. فقال النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «فَهَلًا جَلَسَ فِي بَيْتِ أَبِيهِ، أَوْ بَيْتِ أُمِّهِ، فَيَنْظُرَ يُهْدَى لَهُ أَمْ لَا».

وفي مسند الإمام أحمد أن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- قال: هَدَايَا الْعُمالِ غُلُولٌ». ولأن الهدية إلى العامل توجب أن يحابي هذا العامل من أهدى إليه، فيتغاضى عن تقصيره، أو يمنحه ما لا يستحق.

والحاصل أنه لا يجوز للمديرة أن تقبل هدايا المعلمات، أما الدعوة، فلا بأس بها.

مطالب مرتبط:

(۴۸۴۵) حکم هدیه گرفتن از کارگاه ارثی برادران

اگر این کارگاه از آن پدر بوده و او آن را به دو پسرش داده که فقط در آن کار کنند، نه برای برادر مادری و نه و برای هیچ کس دیگر حلال نیست که از آن کارگاه چیزی به تملک خود درآورند..

ادامه مطلب …

(۴۸۱۳) آیا فرد میتواند در زمان حیات خود مال خود را بر حسب موازین شرعی در بین ورثه تقسیم کند؟

علما فرمودهاند که انسان میتواند حتی در زمان حیات خود، بر حسب موازین شرعی مالش را در بین فرزندانش تقسیم کند. اما بهتر است این کار را انجام ندهد زیرا ممکن است اوضاع تغییر کند....

ادامه مطلب …

(۴۸۱۰) حکم هدیه دادن در محل کار چیست؟

در کل هدیه دادن به هر کسی که منافع ما در گرو کار اوست حلال نبوده و جایز نیست، مگر اینکه رسم هدیه دادن در بین ایشان مرسوم باشد که در این حالت اشکالی ندارد زیرا بنا بر رسومات انجام گرفته است....

ادامه مطلب …

(۸۴۱۱) اگر زنی به زن دیگر عطر بدهد و او در خیابان استفاده کند، گناهکار است؟

اگر هدیه دهنده پیشتر بداند که هدیه گیرنده این عطر را در بیرون از منزل استفاده خواهد کرد و پس از معطر کردن خود به این عطر به بازار خواهد رفت، در این حالت اهدای عطر ابدا جایز نیست ز...هدیه

ادامه مطلب …

(۴۸۴۰) حکم بخشش نابرابر میان فرزندان

بر انسان واجب است که در اعطا بین فرزندانش عدالت را برقرار نماید و به پسر دو برابر دختر پول بدهد. ...

ادامه مطلب …

(۴۸۳۷) حکم شرعی خرید زمین از پدر با قیمتی کمتر از نرخ بازار در حضور سایر ورثه

اگر پدرت زمین را با قیمتی کمتر از قیمت بازار به تو داده، این معامله بین شما قطعا غیر صحیح بوده است و پدر باید زمین را تنها به قیمت روز بازار به تو بفروشد و حلال نیست ارزانتر یا با تخفیف به تو بفروشد و برای اینکه این معامله را اصلاح کنید باید اختلاف این قیمت را به پدرت پرداخت کنی...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه