(۴۸۰۷) سوال: طعامی از مال حرام به ما داده شد – مال ربا – و آن را به او پس دادیم، اما او باز آن را به ما پس داد. این بار خجالت زده شدیم و آن را پس گرفتیم. آیا باید آن را به فقرا بدهیم یا می­توانیم آن را بخوریم؟

جواب:

می­توانید آن را بخورید. سبحان الله چگونه می­توانید بگویید آن را نخوریم و به فقرا بدهیم! (اگر بد است برای آنها هم بد است). اگر کسی قسمی از مالش حرام است، پذیرفتن هدیه از او بلااشکال است زیرا پیامبرﷺ هدیه یهودیان را قبول می­کرد و یهودیان عموما ربا و مال حرام می­خوردند و پیامبر هرگز هدیه آنها را رد نمی­کرد و با یهودیان معامله نیز می­کردند و هنگامی که فوت کردند سپرشان نزد یک یهودی در ازای غذایی که برای خانواده­اش خریده بود، گرو مانده بود.

این امر را به صورت قاعده­ای کلی در نظر داشته باشید: هر کس مال حرامی کسب می­کند تنها بر خود او حرام است و اگر دیگران این مال را به طریق مشروع از او اخذ نمایند حرام نیست. مگر اینکه بدانیم این مال از آن شخصی معین است، مثلا بدانیم که مال سرقتی است که در این صورت از گرفتن آن اجتناب می­کنیم زیرا حرام عینی است. این قاعده­ای کلی است که به شما کمک می­کنید به آسانی در امور این چنینی تکلیف خود را بدانید.