دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۴۷۹۶) حکم فروش اراضی موقوفه چیست؟

(۴۷۹۶) سوال: حکم فروش اراضی موقوفه چیست؟ حکم مشتری آن چیست؟

جواب:

اراضی موقوفه اگر از سوددهی بازمانده باشند و دیگر نفعی نداشته باشند، فروخته می­شوند و پول حاصل از فروش آنها صرف کار مفید دیگری می­گردد. اما اگر این اراضی هنوز مفید و سودده باشند، فروش آنها جایز نیست و باید همچنان موقوفه بمانند. لازم به ذکر است که در حالت اول نیز باید پیش از فروش زمین، از دادگاه­های قانونی مجوزهای لازم اخذ گردد، تا این اموال موقوفه تبدیل به بازیچه دست افراد سودجو نشوند که اگر اینگونه نباشد هر ناظری می­تواند ادعا کند که فلان موقوفه سوددهی خود را از دست داده و می­خواهم آن را بفروشم، سپس آن را برای مصالح خود بفروشد. خلاصه کلام این است که فروش اراضی موقوفه در صورتی که دیگر سودی برای مردم نداشته باشند، نه تنها جایز، بلکه واجب است تا بتوان از آن وقف سود برد. اما اگر آن اراضی همچنان سودده و مفید بودند، باید همچنان در حالت قبلی خود بمانند و فروخته نشوند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حُكْمُ بيع الأراضي الموقوفة، وما حكم المشتري في ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الأراضي الموقوفة إذا تعطلت مصارفها، ومنافذها بحيث لا يُنتفع بها، فإنها تُباع، ويُصرَف ثمنها في شيء يُنتفع به، وأما إذا كانت مصالحها باقية، فإنه لا يجوز بيعها، وتبقى على وقفها، ولكن مع ذلك، فالصورة الأولى التي يجوز بيعها لا بد من مراجعة الحاكم الشرعي في هذا الأمر، حتى لا يحصل تلاعب بالأوقاف، فيدعي كل إنسان ناظر على أن هذا الوقف قد تعطلت ،منافعه ثم يبيعه لهوى في نفسه، والحاصل أن بيع الأراضي الموقوفة إذا تعطلت منافعها جائز، بل واجب حتى يُمْكِنَ الانتفاع بالوقف، وأما إذا لم تتعطل منافعها، فإنها تبقى على ما هي عليه.

مطالب مرتبط:

(۴۷۶۷) کدام برای ثروتمند مسلمان بهتر است، ساخت مسجد یا کمک به فقرا؟

باید دید کدام یک از آنها بیشتر مورد نیاز است. اگر مردم در تنگنا و مضیقه سختی بوده و بسیار نیازمند بودند، در این حالت صدقه انتخاب بهتری است، چون باعث آزاد شدن و راحتی بندگان خدا می­شود. اما اگر مردم در خیر و نعمت و فراوانی و رفاه بودند و نیاز به مسجد داشتند، در این حالت ساخت مسجد بهتر است...

ادامه مطلب …

(۴۷۶۸) آیا اجر صدقه جاریه به میت میرسد؟

باید دید که آیا کسی که صدقه جاریه را انجام داده، خود متوفی قبل از فوت بوده است؟...

ادامه مطلب …

(۴۷۹۵) حکم شرعی خرید مصالح مسجد مخروبه توسط افراد محلی

اگر مسجد را برای این تخریب کرده­اند که دوباره و به شکلی بهتر آن را بنا کنند، فروش این مصالح اشکالی نداشته و هیچ مشکلی متوجه تو نیست و هر کس می­خواهد می­تواند این مصالح را خریداری کند...

ادامه مطلب …

(۴۷۷۲) آیا برداشت و فروش آب از چاه وقف‌شده برای عموم، گناه است؟

گر این وقف به نیت عام المنفعه انجام گرفته است و هدف این است که هر کس به اندازه نیاز خود از آن بنوشند، در این حالت فروش آن جایز نیست مخصوصا اگر آب چاه کم باشد..

ادامه مطلب …

(۴۷۶۹) ساخت مسجد به نیت پدر فوت‌شده، آیا صدقه جاریه محسوب می‌شود

بله برای او صدقه جاریه محسوب خواهد شد. اما او کسی نیست که آن را بنا کرده است، بلکه تو بنا کرده­ای. پس تا در این مسجد نماز خوانده شود و از آن به خلق سود و منفعتی برسد، اجرش به پدرت خواهد رسید...

ادامه مطلب …

(۴۷۷۳) حکم عمل به وصیت‌نامه‌ای که پس از تقسیم میراث پیدا شده

باید از هر وارث، یک سوم سهم الارثی که اخذ کرده پس گرفته شود و سپس مبلغ گردآمده به مقتضای این وصیت نامه وقف گردد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه