(۴۵۴۴) بیع عینه چیست؟

(۴۵۴۴) سوال: بیع عینه چیست؟

جواب:

بیع عینه به خرید کالا به صورت نسیه و فروش نقدی آن به بهای کمتر گفته می شود. برای مثال: شخصی ماشینی را با قیمت ۵۰ هزار به مدت یک سال بفروشد، سپس همان ماشین را به صورت نقدی با قیمت ۴۰ هزار از همان شخصی که به آن فروخته بخرد، این بیع عینه است و حرام می باشد، زیرا نیرنگی برای ربا است، زیرا این شخصی که ماشین را به قیمت ۵۰ هزار فروخت، سپس آن را به قیمت ۴۰ هزار خرید، مثل این می ماند که این شخص ۴۰ هزار نقد را در مقابل ۵۰ هزار به مدت یکسال پرداخت کرده است، از این رو از ابن عباس روایت شده است که در این باره فرمود: دراهم بدراهم وبينهما حريرة. یعنی: دراهم در مقابل دراهم پرداخت می شود و بین آن دو لباسی قرار داده شده است.

و از پیامبر صلی الله علیه و سلم در مورد ذم و نکوهش خرید و فروش با بیع عینه چنین آمده است که فرمودند: اگر با بیع عینه خرید و فروش کردید، و .. .. ، و به زراعت راضی شدید، و جهاد را ترک کردید، الله ذلالت و پستی را بر شما چیره میکند تا زمانی که به دینتان برگردید.

و در مورد مساله عینه میتوانیم این قاعده را به کار ببریم: هر عقدی که آن منجر به ربا شود از بیع عینه است.

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما هو بيع العينة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: بيع العينة أن يبيع الإنسان شيئًا بثمن مؤجل، ثم يشتريه بأقل منه نقدا، مثال ذلك: أن يبيع سيارة بخمسين ألفا لمدة سنة، ثم يشتريها ممن باعها عليه بأربعين ألفا نقدا، هذه هي مسألة العينة، وهي حرام، لأنها حيلة على الربا، إذ إن هذا الذي باع السيارة بخمسين أ الفاء ثم اشتراها بأربعين نقدا، كأنه أعطى هذا الرجل أربعين ألفا نقدا بخمسين ألفا إلى سنة، وهذه السيارة حرف جاء لمعنى، ولهذا يُذكر عن ابن عباس رضي الله عنهما: أنه قال فيها: دَرَاهِمُ بِدَرَاهِمَ، وَبَيْنَهُمَا حَرِيرَة. يعني ثوبًا.

وقد ورد ذم التبايع بالعِينة في قول النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم -: «إِذَا تَبَايَعْتُمْ بِالْعِينَةِ، وَأَخَذْتُمْ أَذْنَابَ الْبَقَرِ، وَرَضِيتُمْ بِالزَّرْعِ، وَتَرَكْتُمُ الْجِهَادَ، سَلَّطَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ ذُلَّا لَا يَنْزِعُهُ حَتَّى تَرْجِعُوا إِلَى دِينِكُم». وهذه المسألة – أعني مسألة العينة – يمكن أن نقول بضابط فيها، وهي كل عقد يتوصل به إلى الربا، فإنه من العينة في الواقع.