چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۴۱۵) ترک عمره به‌ دلیل حادثه و بازداشت در مسیر

(۴۴۱۵) سوال: در یکی از سال‌ها برای عمره و زیارت بعضی از خویشاوندان در شهر جده سفر کردیم و در جاده دچار تصادف شدیم و بعضی از مسافرانی که همراهم بودند کمی زخمی شدند و به خاطر آن در شهر رابغ سه روز بازداشت شدم و و هنگامی که وارد بازداشتگاه شدم از احرام بیرون آمدم و بعد از سه روز از بازداشت بیرون آمدم زمانی که بخشیده شدم به مدینه باز گشتم و عمره‌ام را کامل نکردم لذا چیزی بر من لازم می‌باشد؟ با وجود این که بعد از آن چهار بار حج کردم و عمره را بیشتر از شش بار ادا کردم؟

جواب:

اگر این مرد هنگام احرام بستن شرط بسته است و گفته: اگر چیزی مرا نگه داشت از همانجا از احرام بیرون می‌آیم، چیزی بر او لازم نمی‌شود اما اگر شرط نکرده علما در مورد آن به غیر از آن به سبب دشمن بازداشته شوند اختلاف کرده‌اند و برخی از آنها گفته‌اند: اگر به سبب غیر از دشمن بازداشته شوند بر احرام خود باقی می‌مانند تا این که مانع از بین برود سپس اعمال را کامل کنند و برخی دیگر گفته‌اند: بلکه مانند مانع دشمن می‌باشد و اللهÀ فرموده است: {فَإِنۡ أُحۡصِرۡتُمۡ فَمَا ٱسۡتَیۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡیِ}[سوره البقرة: ۱۹۶] : (و اگر باز داشته شدید (بوسیله دشمن یا بیماری و غیره) پس آنچه از قربانی فراهم شود (ذبح کنید، و آنگاه از احرام بیرون شوید)): لذا کسی که به سبب وجود مانعی مثل بیماری یا مانند نتواند نسک خود را تمام کند برای او واجب است که گوسفندی را در محل حصر (مانع به وجود آمده) ذبح کند ولی این سوال کننده این را انجام نداده است و کمترین چیزی که به او می‌گوییم: او به فدیه‌ای در محل حصر ملزم است و برای کامل نکردن نسک در مکانی که برای او حصر صورت پذیرفته است آن را ذبح می‌کند یا در مکه آن را ذبح می‌کند و بین فقرا تقسیم می‌کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: سافرت في إحدى السنوات قاصدا الْعُمْرَةَ وزيارة بعض الأقارب بمدينة جُدَّة، وفي الطريق تعرضنا لحادث وأصيب بعض الركاب الذين معي إصابات بسيطة، ووقفتُ بذلك في مدينة رابغ لمدة ثلاثة أيام، وعندما دخلت التوقيف تحللت من إحرامي، وخرجت بعد ثلاثة أيام، حيث سمِلَني العفو، وعدت إلى الْمَدِينَةِ، ولم أُكْمِلْ عمرتي، فهل على شيء، علما بأنني قد حججت بعدها أربع مرات وأديت الْعُمْرَةَ أكثر من ست مرات؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: إذا كان هذا الرجل قد اشترط عند إحرامه فقال: اللهم إن حَبَسَنِي حابس، فمَحِلِّي حيث حبستني. فلا شيء عليه، وإن لم يكن اشترط فقد اختلف العلماء -رحمهم الله- في الحصر بغير العدو، فقال بعضهم: إنه إذا حصر بغير عدو يبقى على إِحْرَامِهِ حتى يزول الحصر، ثم يكمل. وقال آخرون: بل هو كحصر العدو، وقد قال الله تعالى: ﴿ فَإِنْ أَحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ من الهدي ﴾ [البقرة: ١٩٦]، فيجب عليه، أي: من حُصِرَ عن إتمام النُّسُكِ لمرض، أو كشير، أو نحو ذلك أن يذبح شاة في محل حصره، ولكن هذا السائل لم يفعل شيئًا من هذا، وأدنى شيء نقول له: إنه يلزمه فِدْيَةٌ للحصر، وعدم إكمال النُّسُكِ يذبحها في المكان الذي حُصِرَ فيه، أو في مكة، ويوزعها على الفقراء.

مطالب مرتبط:

(۴۴۰۲) حکم ترک طواف وداع و نحوه جبران آن برای پدر مسن

مادامی که پدرت فقط طواف وداع را ترک کرده است، اهل علم می‌گویند کسی که واجبی را از واجبات حج ترک کند بر او واجب است که فدیه‌ای را در مکه ذبح کند و بین فقرا توزیع کند ...

ادامه مطلب …

(۴۴۲۲) حكم حج نیابی برای دو متوفی و تأخیر در ذبح

به جا آوردن یکی از آن دو را داری اما حج کردن از جانب آن دو در نسک واحد جایز نیست چون نسک واحد از هم جدا نمی‌شود و باید برای یک نفر باشد ....

ادامه مطلب …

(۴۴۲۰) حکم بازگشت از سفر حج پس از پیمودن مسافت طولانی بدون انجام مناسک

در این حالت چیزی بر تو لازم نیست مادامی که احرام نبستی زیرا انسان هنگامی که احرام نبسته است اگر می‌خواهد به راهش ادامه می‌دهد و اگر خواست به پیش اهلش برمی‌گردد مگر این که حج فرض باشد که باید نسبت به آن شتاب ورزد...

ادامه مطلب …

(۴۳۹۶) حکم تعجیل در خروج از منی و نیابت در رمی جمرات در ایام تشریق

رای شخص واجب است که در منی، روز عید و شب یازدهم و شب دوازدهم و روز دوازدهم تا غروب خورشید بماند و رمی جمرات کند سپس اگر خواست تعجیل کند و حجش را تمام کند...

ادامه مطلب …

(۴۳۹۵) حکم ترک رمی جمرات در ایام تشریق با شک در وکالت پس از گذشت سال‌ها

آن چیزی که فقها مقرر داشته‌اند واجب می‌باشد یعنی بدل رمی را گوسفند یا بز نر یا ماده را در مکه ذبح کند و بین فقرا توزیع کند ....

ادامه مطلب …

(۴۴۲۳) حکم ترک قربانی و حلق در حج تمتع

قربانی فقط برای کسانی واجب است که حج تمتع را به جا می‌آورند اما کسانی که حج افراد را انجام می‌دهند قربانی برایشان واجب نیست...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه