(۴۱۳۷) سوال: در سال گذشته حج واجب را ادا کردیم و اصل بر این بود که ار آبیار علی نیت احرام کنیم اما نتوانستیم این کار را انجام دهیم و در مکه احرام بستیم؛ حکم این کار چیست و حج واجب را همراه همسرم، برادرم و همسرش ادا کردیم؟ اگر حکمی وجود دارد آیا آن را به نیابت از برادرم و خود انجام دهیم یا این که او از جانب خود و همسرش انجام دهد زیرا او خارج از سعودی است؟ لطفا پاسخ دهید جزاکم الله خیرا.
جواب:
احرام بستن در میقات برای کسی که قصد حج و عمره را دارد واجب است زیرا پیامبر ﷺ در آن چه از او در حدیث ابن عمر Ç ثابت است میفرماید: «يهل أهل المدينة من ذي الحليفة»[۱]: (اهل مدینه در ذی الحلیفه نیت احرام میکنند) و تا پایان حدیث را ذکر نمود و این خبر به معنای امر است و در صحیح بخاری و مسلم از حدیث ابن عباس Ç ثابت است که میگوید: «وقت النبي ﷺ لأهل المدينة ذا الحليفة»[۲]: (پیامبر ﷺ میقات اهل مدینه را ذی الحلیفه قرار داد) تا پایان حدیث بنابراین برای کسی که قصد حج یا عمره را دارد جایز نیست از میقات بدون احرام عبور کند اگر از میقات بدون احرام گذشت و از مکه یا بین مکه و میقات نیت احرام نمود بر او بنابر آن چه اهل علم ذکر میکنند فدیه واجب است که آن را در مکه ذبح نموده و بین مساکین تقسیم میکند و فدیه گوسفند ماده یا بز است.
بنابراین بر این سؤال کننده، همسرش، برادرش و همسر برادرش برای هر کدام یک گوسفند واجب است و اگر برادرش و همسر برادرش خارج از کشور هستند اشکالی ندارد به آنها از آن چه بر آنها واجب است خبر دهد تا او را در ادای واجب فدیه وکیل کنند زیرا وکالت در چنین چیزهایی جایز است.
[۱] تخریج آن گذشت.
[۲] تخریج آن گذشت.