سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۱۰۳) حکم طواف به نیابت از خواهر

(۴۱۰۳) سوال: به نیابت از پدرم که فوت شده عمره را ادا کردم و در نهایت عمره فراموش کردم که موهای سرم را کوتاه کنم سپس بلافاصله برای طواف به نیابت خواهرم برخواستم یعنی هفت مرتبه را انجام دادم و خواهرم در ریاض مقیم است ولی شوهرش او را از عمره منع می‌‌کند و نمی‌‌دانم آیا این ممانعت ادامه پیدا می‌‌کند یا خیر به این دلیل که می‌‌گوید: مسافرت را دوست ندارد و بعد از این که طواف به نیابت خواهرم را تمام کردم موهای خود را فقط یک بار به نیت عمره‌‌ی پدرم کوتاه کردم؛ حکم طواف به نیابت از خواهرم در این حالت چیست؟ آیا بعد هفت دور موهای خود را کوتاه کنم؟

جواب:

طواف تو به نیابت از خواهرت درست است و این که موهای سرت را بعد از طواف برای عمره کوتاه کردی نیز درست است اما این که شوهر خواهرت او را از عمره منع می‌‌کند به خودش بر می‌‌گردد و او آگاه‌‌تر است به نسبت همسرش و چه بسا مصلحت را در این دیده که او را منع کند و حق چنین کاری را دارد زیرا پیامبر ﷺ می‌‌فرماید: «لا يحل لامرأة تؤمن بالله واليوم الآخر أن تصوم و زوجها شاهد إلا بإذنه»[۱]: (برای زنی که ایمان به الله و روز آخرت دارد جایز نیست روزه بگیرد در حالی که شوهرش حضور دارد مگر این که با اجازه‌‌ی شوهرش باشد) این حدیث یا معنای آن.

 بنابراین پیامبرﷺ زن را از روزه گرفتن در حالی که شوهرش حضور دارد منع نموده مگر این که با اجازه‌‌‌‌ی شوهرش باشد زیرا اگر زن روزه بگیرد او را از کمال آن چه مرد از زنش می‌‌خواهد باز می‌‌دارد و اگر پیامبر ﷺ از روزه‌‌ای که شوهرش را از آن چه می‌‌خواهد باز می‌‌دارد پس در مورد سفر چه می‌‌گویی؟! لذا منع نمودن همسرش از سفر حق او است و سرزنشی برای او در این کار نیست اما شایسته است برای شوهر این که شرایط را بسنجد لذا اگر فرض شود که این زن قبلا عمره را انجام نداده و خانواده‌‌اش می‌‌خواهند عمره را انجام دهند  و دوری همسرش بر او سخت نیست او را برای عمره اجازه دهد تا این که عمره‌‌ی واجب را برای الله À انجام دهد و چه خوب است اگر همراه او برود زیرا این کار باعث ایجاد الفت بین دامادها با یکدیگر می‌‌شود و إن شاء الله در آن خیر فراوانی وجود دارد.


[۱] بخاري: كتاب النكاح، باب لا تأذن المرأة في بيت زوجها لأحد إلا بإذنه، شماره­ى (۵۱۹۵).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: اعْتَمَرْتُ لوالدي المتوفَّى، وفي نهاية الْعُمْرَةِ نَسِيتُ أن أقصِّرَ من شَعَرِي، ثم قمت مباشرة بالطَّوافِ لأختي، أي أخذت لها سبعا، وأختي مقيمة في الرياض ويمنعها زوجها من العُمْرَةِ، ولا أعلم هل يستمر في منعها أم لا، بحُجَّةِ أنه لا يُحِبُّ السفر؟ وبعد الانتهاء من الطَّوافِ لأختي قمت بالتقصير من شعري مرة واحدة فقط عن الْعُمْرَةِ لوالدي، فما حكم الطَّوَافِ لأختي في هذه الحالة، وهل أُقصِّرُ من شَعَرِي بعد السبع؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الطَّوَافُ لأختك صحيح، وكونك قصَّرْتِ بعد هذا الطَّواف عن الْعُمْرَةِ صحيحٌ أيضًا، وأما كون زوج أختك يمنعها من الْعُمْرَةِ فهذا أمر يعود إليه هو أعلم بشأن زوجته، قد يرى من المصلحة أن يمنعها فيمنعها فله الحق في ذلك، لأن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- قال: «لا يَحِلُّ لامْرَأَةٍ تُؤْمِنُ بالله واليوم الآخرِ أَن تَصُومَ وَزَوْجُهَا شَاهِدٌ إِلا بِإِذْنِهِ»، هذا الحديث أو معناه.

فمنع النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- الْمَرْأَةَ أَن تَصُومَ وزُوْجُهَا شاهد إلا بإذنه، لأنها إذا صامت تمنعه من كمال ما يريد منها، وإذا كان النبي -عليه الصلاة والسلام – نهى عن الصوم الذي يكون به مَنْعُ الزوج مما يريد، فما بالك في السفر فإن مَنْعَهُ زوجته من السفر حق له ولا لوم عليه في ذلك، لكن ينبغي للزوج أن يُرَاعِيَ الأحوال، فإذا قُدِّرَ أن هذه الْمَرْأَة لم تَعْتَمِرُ من قبل وصار أهلها يريدون الْعُمْرَةَ، وهو لا يشق عليه فراقها فليأذن لها في الْعُمْرَةِ لتؤدي واجبًا الله، وحبذا لو ذهب معها، فإن هذا يكون ألفة بين الأصهار بعضهم على بعض، و يكون فيه الخير الكثير إن شاءالله.

مطالب مرتبط:

(۴۰۵۷) خلوت کردن در سفر حج بهتر است یا همراهی با جمع شلوغ؟

اگر برای تو ممکن است همراه خانواده‌‌ات به سفر بروی و آن‌‌ها را به خیر، ترک نمودن سخنان بیهوده نصیحت کنی بهتر است زیرا در این کار صله‌‌ی رحم، نزدیکی بین خویشاوندان و اصلاح احوال وجود دارد....

ادامه مطلب …

(۴۱۲۳) حکم واجب بودن حج برای فرد فوت شده و ادای آن به نیابت

حج اسلام جز بر کسی که توانایی دارد واجب نیست...

ادامه مطلب …

(۴۰۹۶) حکم نیابت در حج چیست؟

نیابت در حج برای کسی است که حج واجب را ادا نکرده در حالی که از لحاظ جسمی ناتوان است ونمی‌‌تواند به مکه برسد و ناتوانی او در طوری است که امید به بهبود آن نیست ....

ادامه مطلب …

(۴۰۸۳) آیا می‌‌توان از مال صدقه یا زکات برای ادای حج رفت؟

بله، ادای حج با مال زکات و صدقه جایز است و برای گیرنده‌‌ی زکات جایز است آن را برای کسی که دادن زکات به او جایز نیست به شرط این که هنگام گرفتن زکات از اهل زکات باشد یعنی مستحق آن باشد....

ادامه مطلب …

(۴۱۲۴) حکم ادای حج نیابتی برای مادر فوت شده قبل از انجام حج واجب

اگر ناتوان بوده و مالی برای ادای حج نداشته حج بر او واجب نیست...

ادامه مطلب …

(۴۱۲۱) حکم برای کسی که حج را به تأخیر انداخته و فوت کرده است

علما در این زمینه اختلاف نموده‌‌اند برخی از آن‌‌ها می‌‌گویند: به نیابت از او حج ادا می‌‌شود و به او سود می‌‌رسد و مانند این است که خود حج را ادا کرده است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه