(۴۰۸۰) سوال: آیا حج کسی که بدهکار است واجب است، به خصوص زمانی که بدهی زیاد باشد یعنی نمی‌‌تواند آن را جز بعد از زمانی طولانی پرداخت کند و نمی‌‌تواند آن را تعیین کند؟

جواب:

حج کسی که بدهکار است درست است اما گناه‌‌گار است اگر حج  را ادا کند در صورتی که بدهکار باشد زیرا پرداخت بدهی واجب است و حج در صورتی که بدهکار باشد واجب نیست زیرا الله À شرط وجوب حج را توانایی قرار داده است لذا می‌‌فرماید: {وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ۚ}[آل عمران: ۹۷](و برای الله حج خانه (کعبه) بر مردم واجب است (البته) کسانی که توانایی رفتن به سوی آن را دارند) و هر کسی بدهکار باشد در صورتی که حج او نیاز به مال داشته باشد نمی‌‌تواند حج را ادا کند اما اگر حج او نیاز به مال نداشته باشد مانند مردی که در مکه است و می‌‌تواند بر روی دو پای خود حج را بدون پرداخت مالی انجام دهد در این حالت حج بر او واجب است و گناهی بر او نیست زیرا این بر طلبکاران ضرری نمی‌‌رساند.

بنابراین واجب است فرق قرار داده شود بین مردی که بدون هزینه و چون از اهل مکه است و می‌‌تواند با دو پای خود برای ادای حج برود حج را انجام می‌‌دهد و بین کسی که نمی‌‌تواند برای ادای حج جز با مال برود اولی می‌‌تواند حج را ادا کند هر چند بدهکار باشد بلکه در صورتی که حج واجب را انجام نداده بر او واجب است ولی دومی حج بر او واجب نیست و جایز نیست برای ادای حج برود در حالی که بدهکار است زیرا پرداخت بدهی واجب است و حج در حالی که شخص بدهکار باشد واجب نیست.