جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۴۰۶۸) ادای حج در ایام خدمت سربازی بدون اجازه فرمانده

(۲۰۶۸) سوال: من در ایام حج و موسم در مکه جزو سربازان هستم و به ما اجازه‌‌ی ادای فریضه‌‌ی حج داده نمی‌‌شود؛ آیا می‌‌توانم بدون اجازه غیبت کنم و فریضه‌‌ی حج را به جای آورم با دانستن این که من فریضه‌‌ی حج را ادا نکرده‌‌ام و از برخی از علما پرسیدم به من گفتند: بدون اجازه‌‌‌ی مرجع درست نیست؛ آیا این حرف درست است یا خیر؟ لطفا پاسخ دهید بسیار متشکرم.

جواب:

بله، این درست است هر کسی که کارمند متعهد است که کار خود را مطابق آن چه به او گفته می‌‌شود انجام دهد الله À می‌‌فرماید: {وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ ۖ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا}[إسراء: ۳۴](و به عهد (خویش) وفا کنید بی گمان از عهد سؤال می‌‌شود){يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ}[مائده: ۱](ای کسانی که ایمان آورده‌اید! به پیمان‌‌ها (و قرار دادهای خود) وفا کنید) لذا قراردادی که بین تو و بین دولت است بر تو واجب است مطابق آن چه به تو گفته می‌‌شود انجام دهی اما امیدوارم برای مسئولین در این موارد توجه کنند به طوری که این سربازان، سربازان راهنمایی و رانندگی، سربازان امنیتی، سربازان آتش نشانی و… ساماندهی نموده تا این که برای برخی از آن‌‌ها این فرصت باشد که در این سال حج را ادا کنند و برای برخی دیگر این فرصت ایجاد شود که در سال آینده حج را ادا کنند و به همین صورت تا این که همه این فریضه را ادا کنند.

اما این که پنهان کنی و فریضه‌‌ی حج را ادا نمایی در حالی که از تو خواسته شده کار کنی و مرخصی نداری بر تو حرام است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا أَعْمَلُ بقوة في الْحَجِّ والمواسم في مكة الْمُكَرَّمَةِ، ولا يُسْمَحُ لنا بإجازة لأداءِ فَرِيضَةِ الْحَجِّ، فهل يَحِقٌّ لِي أَن أَتَغَيَّبَ دون إذن وأن أؤدي فَرِيضَةَ الْحَجِّ، مع العلم أني لم أَحُجَّ حَجَّةَ الْفَرِيضَةِ، وقد سألت بعض العلماء فقالوا لي: إنه لا يجوز الْحَج بدون إذن من مَرْجِعِي، فهل هذا صحيح أم لا؟ أفيدونا ولكم جزيل الشكر.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: نعم هذا صحيح، فمن كان موظفًا مُلْتَزِمًا بأداء وظيفته حسب ما يوجه إليه، وقد قال الله تعالى: ﴿ وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مسئولا [الإسراء: ٣٤ ]، وقال تعالى: ﴿ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ [المائدة: 1]، فالْعَقْدُ الذي جرى بينك وبين الدولة عَهْدٌ يجب عليك أن تَوَفِّي به على حسب ما يوجهونك به، ولكني أرجو أن يكون للمسئولين في هذه الأمور نظر بحيث يوزعون هؤلاء الْجُنُودَ، جنود المرور، وجنود الأمن، وجنود المطافئ، وغيرهم ينظموهم، بحيث يكون إذا أمكن لبعضهم فرصة أن يؤدوا الْحَجَّ في هذا العام، وللبعض الآخر فرصة أن يُؤَدُّوهُ في العام التالي، وهكذا حتى يتم للجميع أداء الْفَرِيضَةِ.

أما أن تختفي وتؤدي الْفَرِيضَةَ وأنت مطالب بالعمل ليس عندك إجازة، فإن هذا محرم عليك.

مطالب مرتبط:

(۴۰۶۳) حكم خرید و فروش و کسب در آمد در هنگام حج و عمره

هرگاه انسان به نیت حج آمد اما همراه خود کالایی را برای این که آن را در هنگام حج بفروشد بیاورد یا در ایام حج کالایی را برای خانواده‌‌اش بخرد یا این که در کشورش بفروشد مادامی که هدف اولیه‌‌اش حج یا عمره است اشکالی ندارد...

ادامه مطلب …

(۴۰۸۸) حکم ادا حج با پول برادر

بله، برای او جایز است اگر شوهرش برای رفتن به ادای حج موافقت کند...

ادامه مطلب …

(۴۰۸۴) حکم ادای حج به خرج صاحب‌کار با وجود توان مالی

اگر صاحب شرکت اجازه دهد جایز است....

ادامه مطلب …

(۴۰۷۳) ادای حج یا رفع نیاز فرزند برای ازدواج؛ وظیفه‌ی شرعی پدر چیست؟

بر این پدر واجب است با این مال حج را ادا کند زیرا حج بر او واجب است و حاجت پسر به ذات پدر تعلق ندارد...

ادامه مطلب …

(۴۰۸۱) آیا برای کسی که بدهکار است جایز است حج را ادا کند؟

در صورتی که انسان بدهکار باشد که شامل کل مال او شود حج بر او واجب نیست زیرا الله حج را فقط بر کسی که توانایی دارد واجب نموده است...

ادامه مطلب …

(۴۰۹۳) آیا ادا حج از طرف مادر زنده و بیمار جایز است؟

بله، جایز است به جای او در صورتی که حج خود را ادا کرده حج را ادا کند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه