(۴۰۰۰) سوال: آیا جایز است که روز عاشورا یا شش روز از شوال را روزه بگیرم و نیت کنم که این روزه، قضای رمضان باشد؟
جواب:
درست نیست که روزه‌ی شش روز از شوال را به جای قضای رمضان بگیری؛ زیرا این شش روز، به دنبال رمضان می‌آید لذا همانند سنت راتبه‌ی نماز فرض است؛ همان طور که رسول الله ﷺ فرمود: «من صام رمضان ثم أتبعه ستا من شوال کان کصیام الدهر»[۱] : (هر کس رمضان را روزه بگیرد سپس شش روز از شوال را به دنبال آن روزه بگیرد، گویا تمام سال را روزه گرفته است). رسول الله ﷺ در این حدیث، روزه‌ی نفل شوال را به دنبال روزه‌ی رمضان قرار داده است و چیزی که تابع و دنباله‌رو چیز دیگری باشد، نمی‌تواند جایگزین آن شود. همچنین درباره‌ی گرفتن روزه‌ی شش روز شوال پیش از تکمیل قضای رمضان، زیاد پرسیده می‌شود؛ پاسخ: این کار بی‌فایده است؛ یعنی شخص با گرفتن روزه‌ی شوال پیش از تکمیل قضای رمضان، اجر و پاداشی که رسول الله ﷺ برای آن اعلام کرده را نخواهد داشت زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «من صام رمضان ثم أتبعه ستا من شوال»[۲] : (هر کس رمضان را روزه بگیرد سپس شش روز از شوال را به دنبال آن روزه بگیرد…). این در حالی است که کسی که روزه‌ی قضا را تکمیل نکرده باشد، نمی‌توان گفت که رمضان را روزه گرفته است بلکه باید روزه‌ی رمضان اعم از ادا و قضا را تکمیل کرد سپس این شش روز را روزه گرفت.
اگر روز عاشورا را با نیت قضا روزه بگیرد، امیدواریم که پاداش روزه‌ی قضا و همچنین روزه‌ی نفل را دریافت کند؛ زیرا چنین به نظر می‌رسد که هدف، روزه گرفتن این روز است. همچنین اگر روز عرفه را به نیت قضای رمضان روزه بگیرد نیز همین گونه است و امیدواریم که پاداش هر دو را به دست آورد. اگر روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم از هر ماه که همان ایام بیض است را به نیت قضای رمضان روزه بگیرد نیز امیدواریم که پاداش هر دو را به دست آورد. همچنین اگر روز دوشنبه و پنج‌شنبه را به نیت قضای رمضان روزه بگیرد امیدواریم که پاداش هر دو را به دست آورد زیرا هدف این است که انسان، این روزها را روزه بگیرد.
