چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۹۷۲) آیا روزه‌ی گرفتن نفل، بدون نیت قبلی درست است؟

(۳۹۷۲) سوال: آیا روزه‌ی گرفتن نفل، بدون نیت قبلی درست است؟

جواب:

جایز است که شخص برای روزه‌ی نفل، در وسط روز، نیت کند؛ به دلیل: «أن النَّبِيّ ﷺ دخل ذات يوم على أهله فسأل: هل عندكم شيء؟ قالوا: لا، قال: فإني إذاً صائم»[۱] : (روزی رسول الله ﷺ نزد همسرش آمد و پرسید: آیا چیزی دارید؟ گفتند: خیر، فرمود: اگر چنین است پس من روزه‌دار هستم).

اما نیت روزه در وسط روز برای روزهای خاص مانند روز عرفه، کافی نیست لذا اگر در اثنای روز نیت کند، اجر روزه گرفتن روز عرفه را نخواهد داشت زیرا وی فقط قسمتی از آن روز را روزه گرفته است. همچنین روزه‌ی شش روز از شوال که در پی رمضان می‌آید، اگر در وسط روز نیت کند، روزه‌ گرفتن یک روز كامل برایش نوشته نمی‌شود. برای مثال اگر روز اول، در وقت ظهر نیت کند سپس پنج روز را روزه‌ بگیرد، وی شش روز را روزه نگرفته است زیرا وی پنج روز و نصف روز را روزه گرفته است؛ چون اجر و پاداش از زمان نیت کردن، ثبت می‌گردد زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى»[۲] : (اعمال به نیت‌ها بستگی دارد و هر کسی فقط آن چیزی را دارد که نیت کرده باشد). این شخص نیز روزه گرفتن آغاز روز را نیت نکرده است لذا روزه‌ی یک روز کامل برایش به حساب نمی‌آید.


۱-سنن نسائی : كتاب الصيام، باب النية في الصيام، شماره (۲۳۲۲).

۱-تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز الصيام تطوعًا من دون نية سابقة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الصيام تطوعًا يجوز بنية في أثناء النهار، ودليله أن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- دخل ذات يوم على أهله فسأل: «هل عندكم شيء؟» قالوا: لا. قال: «فإني إذا صائم».

لكن الصوم المقيد بيوم لا يكفي فيه النية من أثناء النهار، أعني: يوم عرفة مثلا يشرع صومه، فلو لم ينو الصوم إلا في أثناء النهار لم يحصل على الأجر الذي ترتب على صوم يوم عرفة؛ لأنه لم يصم إلا بعض اليوم، وكذلك صوم الأيام الستة من شوال التابعة لرمضان، لو لم ينو الإنسان إلا في أثناء النهار لم يكتب له صيام يوم كامل.

فإذا قُدرَ أنه في أول يوم نوى من الظهر، ثم أتى بعد ذلك بصيام خمسة أيام فإنه لم يدرك صيام ستة أيام؛ لأنه صام خمسة أيام ونصف اليوم؛ إذ إن الأجر لا يكتب إلا من النية؛ لقول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى». وأول النهار لم ينو أن يصومه، فلا يحصل له كمال اليوم.

مطالب مرتبط:

(۳۹۷۶) حکم روزه‌ی گروهی در روز دوشنبه

روش و عادت سلف صالح چنین نبوده است که برای انجام یک عبادت معین، هماهنگ شوند و مثلا بگویند: روزهای دوشنبه و پنج‌شنبه را همگی روزه می‌گیریم یا فلان وقت را همگی نماز می‌خوانیم....

ادامه مطلب …

(۳۹۷۷) حكم روزه‌ گرفتن ماه محرم به طور کامل

این کار، سنت است....

ادامه مطلب …

(۴۰۰۷) حکم قضای روزه‌های عرفه، عاشورا و شش روز شوال پس از گذشت زمان آنها

اگر زنی نتوانست روزه‌ی رمضان و سپس روزه‌ی شش روز از شوال را در خودِ ماه شوال بگیرد، می‌تواند پس از تکمیل قضای رمضان، روزه‌ی نفل شوال را نیز قضا کند.....

ادامه مطلب …

(۴۰۰۳) حكم روزه‌ گرفتن روز عرفه به نیت قضای روزه‌ی واجب چیست؟

اگر کسی روزه‌ی قضای رمضان بر عهده داشته باشد و روز عرفه را به نیت قضای آن روز از رمضان روزه بگیرد نیز ایرادی ندارد و امیدوارم که پاداش روزه‌ی قضا و پاداش روزه‌ی عرفه را کسب کند....

ادامه مطلب …

(۴۰۱۳) حکم روزه گرفتن دهه اول ذی‌الحجه برای حاجیان و غیر حاجیان

کسی که در سرزمین عرفه حضور دارد، روز عرفه را روزه نمی‌گیرد زیرا رسول الله ﷺ در عرفه، روزه‌ نگرفت...

ادامه مطلب …

(۳۹۷۸) حکم روزه‌ی تنها در روز دهم محرم

این کار، بر خلاف امر و فرمان رسول الله ﷺ است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه