چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۹۴۰) حکم روزه‌داری در صورت پاک شدن از عادت ماهیانه در طول روز

(۳۹۴۰) سوال: اگر زنی در ماه رمضان عادت ماهیانه شود سپس در میان روز، پاک گردد، نسبت به روزه‌ی آن روز چه کاری باید انجام دهد؟

جواب:

روزی که در آن عادت ماهیانه شده، روزه‌اش باطل می‌شود و بقيه‌ی آن روز را می‌خورد و می‌نوشد سپس قضای آن را انجام می‌دهد؛ اما درباره‌ی روزی که پاک می‌شود، علما دو دیدگاه دارند:

دیدگاه اول: باید به احترام ماه رمضان، از خوردن دست بکشد و قضای آن روز ‌را انجام دهد زیرا آن روز را از ابتدایش روزه نگرفته است.

دیدگاه دوم: نیاز نیست بقیه‌ی روز را از خوردن و نوشیدن دست بکشد؛ زیرا وقتی دست کشیدن از خوردن و نوشیدن بر او واجب شده از اهلِ دست کشیدن و امتناع از خوردن نوشیدن نیست زیرا دچار حیض شده است. همچنین زیرا آن روز برای وی دارای حرمت و احترام نیست زیرا با خوردن و نوشیدن در ابتدای روز، حرمتش شکسته شده است؛ لذا از ابن مسعود J روایت است که گفته است: «من أكل في أول النهار فليأكل آخره»[۱] : (کسی که در اول روز خورده است، در آخر روز نیز بخورد). بنابراین الزام و وجوبی نیست که بقیه‌ی روز را از خوردن و نوشیدن دست بکشد چون برایش فایده‌ای ندارد، والله أعلم؛ اما چنان که واضح می‌باشد واجب است که قضای آن روز را انجام دهد.


۱-مسند ابن أبي شيبة (٥٤/٣).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: إذا أتتِ المرأة العادة الشهرية في رمضان، ثم طهرت منها في أثناء نهاره، فماذا تفعل في صيام ذلك اليوم؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما اليوم الذي أتت فيه العادة في أثنائه فإنه صوم فاسد، تفطر بقية ذلك اليوم، فتأكل وتشرب وتقضي، وأما اليوم الذي طهرت فيه في أثنائه فإن أهل العلم اختلفوا في ذلك على قولين:

أحدهما: أنه يلزمها الإمساك احترامًا للزمن وعليها قضاء ذلك اليوم؛ لأنها لم تصمه من أوله.

ثانيهما: أنه ليس عليها إمساك في ذلك اليوم؛ لأنها حين وجب الإمساك ليست من أهل وجوب الإمساك؛ لوجود الحيض عليها، ولأنها لا تستفيد من هذا الإمساك شيئًا، ولأن اليوم ليس محترما في حقها؛ إذ إنه زالت حرمته بكونها تأكل فيه في أول النهار ، ولهذا رُوِيَ عن ابن مسعود رضي الله عنه أنه قال: «من أكل في أول النهار فليأكل آخره».

وعلى هذا فلا يلزمها أن تمسك بقية هذا اليوم؛ لأنها لا تستفيد منه شيئًا، والله أعلم ، ولكن يلزمها قضاء هذا اليوم كما هو معلوم وظاهر.

مطالب مرتبط:

(۳۹۲۴) حکم تأخیر در قضای روزه مسافر و لزوم پرداخت کفاره

هر کس یک روز از رمضان را به خاطر داشتن عذر شرعی روزه نگیرد، باید قبل از رسیدن رمضان بعدی قضای آن ‌را انجام دهد؛ اگر این کار را نکرد، باید بعد از رمضان دوم قضایش را انجام دهد....

ادامه مطلب …

(۳۹۴۴) حکم روزه‌داری در صورت بازگشت خون عادت ماهیانه پس از پاکی

اگر این خون که تمام ماه یا بیشتر روزهایش ادامه داشته، خون استحاضه بوده باشد، قضا بر تو واجب نیست زیرا خون استحاضه مانع روزه گرفتن و نماز خواندن نیست؛ اما اگر خون حيض بوده باشد، به طوری که در روزهای مشخصی شروع و قطع شود، باید قضای روزه‌هایی که در آن روزه گرفته‌ای را انجام دهی....

ادامه مطلب …

(۳۹۵۹) حکم قضا و ادای نماز و روزه برای پدر متوفی

درباره‌ی نماز به جای پدرت می‌گویم: جایز نیست که قضای نماز را به جای او انجام دهی. زیرا انجام قضا، عبادت است و عبادت فقط بر حکم شرع و آن‌چه در شرع بیان شده است، بنا می‌شود؛ اما در شرع بیان نشده که نمازهای شخص میت به جای او قضا شود. بنابراین قضای چیزی را به جای پدرت انجام نده و کسی که چنین فتوایی به تو داده، فتوایش درست نیست....

ادامه مطلب …

(۳۹۴۲) حکم قضای روزه با وجود تردید در تعداد روزهای فوت‌شده

اگر فرضا تردید داشته باشی که پنج یا شش روز روزه نگرفته‌ای، فقط قضای پنج روز بر تو واجب است؛ زیرا پنج روز، قطعی و یقینی است اما در مورد روزهای بیشتر، شک وجود دارد ....

ادامه مطلب …

(۳۹۱۲) آیا برای شوهر، جایز است که همسرش را در روز رمضان ببوسد؟

بله، برای شوهر، جایز است که همسرش را در روز رمضان ببوسد؛ زیرا این از کردار رسول الله ﷺ ثابت است...

ادامه مطلب …

(۳۹۰۱) حکم بلعیدن آب دهان در حالت سرماخوردگی هنگام روزه‌داری

اگر روزه‌دار آب دهانش را ببلعد، روزه‌اش باطل نمی‌شود و کسی‌ نمی‌تواند بگوید که روزه‌دار با فرو بردن آب دهانش، روزه را خورده است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه