(۳۹۳۴) سوال: كفاره‌ی روزه‌ی یک ماه كامل بر من واجب شده است؛ زیرا با وجود توانایی روزه گرفتن، قضای روزه را چند سال به تأخیر انداخته‌ام؛ اما الحمدلله قضای یک ماه كامل را انجام دادم و كفاره هنوز باقی مانده است. آیا در ازای هر روز، نصف صاع بپردازم که به هر فرد مسكين، نصف صاع برسد یا پانزده صاع را یک‌باره به یک خانواده بدهم؟

جواب:

دیدگاه برتر و راجح درباره‌ی تأخير بدون عذر قضای رمضان تا رمضان بعدی، این است که آن شخص باید از الله ﷻ طلب مغفرت و آمرزش نماید و قضا را انجام دهد اما کفاره (طعام دادن) بر وی واجب نیست. این قول راجح است؛ زیرا الله ﷻ بر مسافر و بیمار، فقط روزه‌ گرفتن آن روزهایی که روزه نگرفته‌اند را واجب نموده است؛ الله À می‌فرماید: {وَمَنْ كَانَ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ} [بقره: ۱۸۵] : (کسی که مریض یا در سفر باشد، تعدادی از روزهای دیگر را روزه بگیرد). بنابراین الله ﷻ چیزی جز قضای روزهایی که روزه نگرفته‌اند را بر آنان واجب ننموده است اما جایز نیست که انسان مثلا قضای رمضان سال ۱۴۱۴ هجری قمری را تا رمضان سال ۱۴۱۵ هجری قمری به تاخیر بیاندازد؛ به دلیل حدیث عایشه È که می‌گفت: «كان يكون عليّ الصَّوم من رمضان فما أستطيع أن أقضي إلا في شعبان» : (چنین می‌شد که روزه‌ای از رمضان بر من واجب بود که فقط در شعبان می‌توانستم قضای آن ‌را انجام دهم). این حدیث دلالت دارد که جایز نیست قضای روزه را تا بعد از رمضان دوم به تأخیر انداخت زیرا اگر جایز بود، بعد از رمضان دوم و قبل از آن، تفاوتی نداشت در حالی ‌که عایشه È می‌گوید: «فما أستطيع أن أقضي إلا في شعبان» : (فقط در شعبان می‌توانستم قضای آن ‌را انجام دهم).  بنابراین به این سؤال کننده می‌گوییم: به خاطر تأخیر در انجام قضا، به درگاه الله À استغفار و توبه کن و طعام دادن به مسکین بر تو واجب نیست.

سؤال: شيخ بزرگوار! صاع نبوي تقريبا چند کیلو می‌باشد؟

جواب: معادل دو كيلو و ده گرم گندم یا چیزی که در ‌وزن، شبیه آن باشد است.