(۳۹۱۴) سوال: جوانی هستم که تمامی اموری که الله À بر من فرض نموده را انجام می‌دهم و الله À را به خاطر این نعمتش حمد و سپاس می‌گویم. حدود پانزده روز قبل از رمضان تصادف کرده و به کُما رفتم. بعد از رمضان به هوش آمدم؛ آیا قضای روزه‌های رمضان بر من واجب است یا خیر؟ اگر قضای آن روزها بر من واحب است، چگونه این کار را انجام دهم؟ بعد از آن، سه رمضان را روزه گرفته‌ام؛ آیا باید قضا را انجام داده و به خاطر تأخیر، کفاره بپردازم یا کار دیگری باید انجام دهم؟
جواب:
واجب است قضای آن ماه رمضان که بر اثر تصادف، بیهوش بوده‌ای را انجام دهی و جایز نیست که آن را تا رمضان بعدی به تأخیر بیاندازی مگر این که عذری داشته باشی؛ اگر قضا را تا ماه رمضان دوم، سوم یا چهارم به تأخیر انداخته‌ای، مرتکب گناه شده‌ای و باید به درگاه الله À توبه و استغفار نمایی، از کاری که انجام داده‌ای، پشیمان باشی و قضای آن روزه‌ها را انجام بدهی. دیدگاه برتر و راجح چنین است که با وجود انجام قضا، كفاره بر تو واجب نیست زیرا در سنت دليلی وجود ندارد که دلالت دهد با وجود انجام قضا، کفاره نیز واجب می‌شود؛ بلکه عموم فرموده‌ی الله À: {وَمَنْ كَانَ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ} [البقرة: ۱۸۵] : (کسی که مریض یا در سفر باشد، تعدادی از روزهای دیگر را روزه بگیرد) شامل قضای روزه‌های قبل و بعد از رمضان دوم است و الله ﷻ چیزی غیر از روزه گرفتنِ تعدادی از روزه‌های دیگر را واجب نکرده است. بنابراین دیدگاه برتر و راجح همین است که هرگاه کسی قضای روزه‌های رمضان را انجام دهد، واجب نیست که كفاره نیز بپردازد؛ تفاوت کسی که معذور بوده و کسی که عذری نداشته است، فقط در گناه‌کار بودن می‌باشد. اگر کسی قضا را بدون عذر تا رمضان دوم به تأخیر بیاندازد، گناه‌کار است و اگر عذر داشته باشد و به تأخیر بیاندازد، گناه‌کار نیست اما در هر دو صورت، پرداخت کفاره واجب نیست.
