چهارشنبه 29 ذیحجه 1446
۴ تیر ۱۴۰۴
25 ژوئن 2025

(۳۸۱۹) حکم روزه برای مبتلا به زخم معده

(۳۸۱۹) سوال: دختری نوزده ساله و با حجاب هستم  که الحمدلله نمازم را نیز می‌خوانم و پایبند به دین هستم. مشكلم این است که مدتی طولانی از درد معده رنج می‌برم و بالاخره مشخص شد که به زخم معده مبتلا هستم. تحت معالجه بودم اما سودی نداشت و با این وجود، تمام آن مدت را روزه می‌گرفتم ولی امسال بیماری‌‌ام شدت یافت لذا به پزشک مراجعه کردم. دوره‌ی درمانم ادامه یافت تا ماه رمضان فرا رسید و تلاش کردم که روزه بگیرم؛ اما به دلیل دردهایی که ناشی از گرسنگی است و مرا بی‌تاب و توان می‌کند نتوانستم روزه بگیرم؛ البته دکتر با روزه گرفتن مخالفت نکرده است اما وقتی او را از دردهایم با خبر ساختم توصیه کرد که هنگام احساس درد، روزه نگیرم. الحمدلله اکنون وضعیت سلامتی‌ام بهتر شده است و فقط در مواقع لازم و ضروری، دارو مصرف می‌کنم اما باز هم نمی‌توانم مدت طولانی را بدون خوردن غذا بگذرانم؛ شایان ذکر است که پزشک توصیه کرده که در ساعات مشخصی غذا بخورم تا گرسنه نشوم زیرا گرسنگی بر سلامتی‌ام تأثیر خواهد گذاشت. همچنین این بیماری من دارویی نیز ندارد که به آن پایان ببخشد. به نظر شما حکم شرع در این باره چیست که اگر ماه رمضان آینده را روزه نگیرم؟ آیا درست است که به ازای هر روزی که روزه‌ام را خورده‌ و روزه نگرفته‌ام، کفاره بدهم؟ آیا این جایز است یا خیر؟

جواب:

اگر امیدی به بهبودی این بیماری نیست، این مريض حكم پیرمرد کهن‌سالی را دارد که نمی‌تواند روزه بگیرد؛ پس هر دوی آنان باید به ازای هر روز، یک مسكين را غذا بدهند و به دلیل عدم توانایی و آسیب دیدن با روزه، لازم نیست که روزه بگیرند؛ الله ﷻ می‌فرماید: {يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمْ الْيُسْرَ وَلا يُرِيدُ بِكُمْ الْعُسْرَ} [البقرة: ۱۸۵] : (الله برایتان آسانی را می‌خواهد و سختی کشیدن را نمی‌خواهد). اگر بیماری‌ات ادامه یافت و نتوانستی روزه بگیری و چنان که پیدا است امیدی به بهبودی در آینده نیست، به ازای هر روز، یک مسكين را غذا بده و همین به جای روزه گرفتن، کافی است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أنا فتاة من العمر تسعة عشر عاما، وأنا محجبة وقائمة بصلاتي – والحمد لله ، ومشكلتي أنني أعاني منذ فترة طويلة من آلام في المعدة، واتضح أنها قرحة، وكنت أعالج، ولكن لم أستفد شيئًا، ومع هذا كنتُ أصوم طيلة تلك الفترة، ولكن في هذا العام اشتد بي المرض، وعرضتُ نفسي على دكتور، واستمرَرْتُ في العلاج إلى أن جاء شهر رمضان، وحاولتُ أن أصوم، ولكنني لم أستطع الصوم لشعوري بآلام تمزقني بسبب الجوع، علما بأن الدكتور لم يعارض الصوم، ولكن عندما أخبرته بالألم نصحني بأن أُفْطِرَ عندما أحس بتلك الآلام، والآن صحتي تحسنت -والحمد الله-، ولم أعد أشرب الدواء إلا عند اللزوم، ولكنني لا أقدر أن أظل بدون طعام فترة طويلة، علما بأن الدكتور أوصاني بأن آكل بنظام ساعات حتى لا أجوع؛ لأن ذلك يؤثر على صحتي، كما أن مرضي ليس له دواء ينهيه. فما حكم الشرع في نظركم – إذا لم أصم شهر رمضان المقبل؟ وهل يصح لي أن أُكفّر عن كل يوم أفطرته؟ وهل هذا جائز أم لا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا كان المرض لا يُرْجَى بُرْؤُه فَإِنَّ حُكْم المريض حكم الشيخ الكبير الذي لا يستطيع الصوم، وكلاهما يلزمه أن يُطْعِمَ عن كل يوم مسكينًا، ولا يلزمه الصوم؛ لعجزه عنه وتضرره به، وقد قال الله -عز وجل- في آيات الصيام:﴿ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ﴾ [البقرة: ١٨٥].

فإن دام فيكِ هذا المرض، ولم تتمكَّني من الصوم، وكان حسبما وقع لا يُرْجَى زواله في المستقبل، فأَطْعِمِي عن كل يوم مسكينا، وذلك كافٍ عن الصوم.

مطالب مرتبط:

(۳۸۰۸) حکم روزه و کفاره برای بیمار ناتوان و فاقد توان مالی

در مورد روزه گرفتن باید گفت که روزه بر او واجب نیست زیرا از روزه گرفتن، معذور است؛ اما غذا دادن کار آسانی است زیرا در ازای کلّ ماه، برای پنج مسکین هر کدام شش صاع برنج و گوشت کافی است....

ادامه مطلب …

(۳۸۰۴) احکام آیه فدیه و روزه در سوره بقره

معنای این آیه‌ی کریمه این است که الله ﷻ در آغاز که روزه را فرض نمود، به روزه‌دار حق انتخاب داد که روزه بگیرد یا غذا دهد ....

ادامه مطلب …

(۳۷۶۶) چگونگی استقبال صحابه از ماه رمضان

صحابه در موسم‌ها و زمان‌های پرخیر و برکت ماه رمضان، دهه‌ی اول ذي الحجه و دیگر زمان‌های ارزشمند، پایبندترین مردم در غنیمت‌شمردن فرصت‌ها برای عبادت الله بودند

ادامه مطلب …

(۳۸۰۱) حکم به تاخیر انداختن خوردن تا فرا رسیدن اذان صبح

شخص می‌تواند بخورد و بنوشد تا زمانی که سپیده‌دم برایش آشکار شود؛ اگر در صحرا باشد آن را ببیند یا صدای اذانی که اطمینان دارد آن مؤذن هنگام طلوع فجر اذان می‌گوید را بشنود....

ادامه مطلب …

(۳۷۶۸) حکمت اختصاص روزه به الله عزوجل در حدیث قدسی

زیرا روزه رازی بين بنده و پروردگار او است و کسی جز الله À از آن با خبر نمی‌شود؛ عبادت‌ها دو نوع است:.....

ادامه مطلب …

(۳۷۸۳) حکم کسی که چند ماه رمضان در سال‌های گذشته روزه نگرفته

دیدگاه برتر و راجح این است که قضا لازم نیست. این به معنای تخفیف و نرمی با این شخص نیست بلکه سخت‌گیری بر وی است! زیرا حتی اگر قضا را به جا آورد نیز هرگز از وی پذیرفته نمی‌شود ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه