(۳۷۰۸) حکم ارسال مبلغ زکات به دیگر کشورها

(۳۷۰۸) سوال: آیا پرداخت زکات از کشور عربستان سعودی به کشور سودان جایز است؟ من امروز در عربستان مشغول کار هستم و زکاتم را به سودان فرستاده‌ام.

جواب:

بله، پرداخت زکات از عربستان به سودان یا به هر کشور مسلمان دیگر یا به هر مسلمانی در هر نقطه از زمین که مستحق زکات باشد، جایز است؛ زیرا الله À می‌فرماید: {إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَاِبْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنْ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ} [التوبة: ۶۰] : (صدقات فقط ویژه‌ی فقیران، مساکین، متصدیان اداره‌ی صدقات، کسانی است که دل‌هایشان را باید به دست آورد، آزاد سازی بردگان، بدهکاران، کسانی که در راه الله هستند و در راه درماندگان می‌باشد. این فریضه‌ای از جانب الله است و الله بسیار دانا و با حکمت است).

لذا هر جا که این افراد وجود داشته باشند، مستحق زکات هستند که زکات به آنان تعلّق می‌گیرد؛ البته اولویت پرداخت زکات در مکانی است که مال زکات در آن‌جا قرار دارد زیرا جایی است که نیازمندانش به آن چشم دارند؛ لذا شایسته نیست که آنان را محروم کرده و زکات را از آنان دور سازد مگر این که پرداخت زکات در سرزمین دیگر، مصلحت باشد؛ مثل این که خویشاوندان زکات دهنده در سرزمین دیگر باشند یا از اهالی سرزمین خودش نیاز بیشتری به زکات داشته باشد یا مصلحت‌های معتبر دیگر که سبب می‌شود گاهی مفضول که دارای فضیلت کم‌تری می‌باشد تبدیل به افضل و بهتر شود.

بنابراین انسان نباید هرگز در زکات با کسی تعارف داشته باشد؛ لذا شایسته نیست که در پرداخت زکات، تعارف داشته باشید و بگویید: اینان هم‌وطنان خودم هستند لذا بیشتر از دیگر مردم به آنان نیکی و کمک می‌کنم؛ بلکه واجب است نیاز و مصلحت بیشتر مراعات شود زیرا زکات، مالی نیست که آزادانه، حق تصرف در آن را داشته باشی بلکه مالی است که مستحقان آن مشخص شده‌اند لذا واجب است مصلحت بیشتر و سودمندتر و افراد شایسته‌تر و مستحق‌تر در آن را مد نظر قرار دهی. چنان به نظرم می‌رسد که کسانی که زکات را از کشور عربستان سعودی به کشور خود می‌فرستند، دو امر را در نظر می‌گیرند؛ اول: شدت نیاز به آن در سرزمینشان به طور غالب زیرا آنان نیاز بیشتری از اهالی عربستان سعودی دارند چون الحمدلله ثروت در اهل این سرزمین، زیاد است. دوم: این است که آنان مستحقان زکات در سرزمین خود را بیش از مستحقان در این سرزمین می‌شناسند چون آنان در عربستان سعودی، کسی را نمی‌شناسند.

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز دفع الزكاة من السعودية للسودان؟ وإني أعمل اليوم في السعودية وأرسلت الزكاة إلى هناك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم يجوز دفع الزكاة من السعودية إلى السودان، أو إلى غيرها من بلاد المسلمين، أو إلى أي مسلم استحقها في أي مكان من الأرض؛ لأن الله سبحانه وتعالى يقول: ﴿إِنَّمَا الصَّدَقَتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَكِينِ وَالْعَمِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَرِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِّنَ الله وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمُ الله ﴾[التوبة: ٦٠] ففي أي مكانٍ وُجِد هؤلاء فهم أهل الزكاة تُصْرَف إليهم، إلا أن الأولى أن يصرفها الإنسان في البلد الذي فيه المال؛ لأنه البلد الذي تتعلق به أطماع فقرائه، فلا ينبغي أن يَحْرِمهم ويُبْعِد الزكاة عنهم، إلا إذا كان هناك مصلحة في دفع الزكاة في بلد آخر، لكون الذي في البلد الآخر ذا قرابة من المزكي، أو أشد حاجة من الذي في بلده أو غير ذلك من الاعتبارات، فإنه قد يجعل من المفضول ما يجعله أفضل. وعلى كل حال الزكاة لا يُحابى بها أحد، فالزكاة لا ينبغي أن تَجعَل المحاباة نُصْبَ عينيك فيها، فتقول: هؤلاء أهل وطني فأبرهم أكثر من هذا البلد، لكن الواجب فيها مراعاة الأصلح؛ لأنها ليست من المال الذي أنت حُرّ فيه في التصرف، بل هي مالٌ مُعَيَّن فيه مستحقوه، فيجب عليك أن تراعي في ذلك ما هو الأصلح والأنفع والأجدر والأحق. ويظهر لي أن الذين يرسلونها إلى بلادهم ممن هم في السعودية أنهم يراعون أمرين: الأمر الأول: شدة الحاجة في بلادهم غالبا، فإنهم أشد حاجةً من السعوديين، فإن السعوديين – والله الحمد – الغِنَى فيهم كثير. والشيء الثاني: أنهم أعرف بالمستحقين في بلادهم منهم في البلاد السعودية؛ لأنهم لا يعرفون الناس في البلاد السعودية.