جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۳۶۹۴) حکم دادن وکالت به شخص دیگر برای پرداخت زکات

(۳۶۹۴) سوال: اگر کسی به شخص دیگری برای پرداخت زکات، وکالت دهد، چه حکمی دارد؟ در این حالت، کدام‌یک از موكّل یا وكيل باید نیت کند؟ آیا پرداخت زکات بر شخص طلبکار، واجب است؟

جواب:

اگر کسی را برای پرداخت زکاتش وکیل کند، واضح است که موكّل هنگام تحویل مبلغ زکات، نیت می‌کند که این مبلغ، زکات او است و همین نیت، کافی می‌باشد‌ اما وکیل هنگام پرداخت زکات، باید نیت کند که این مبلغ، زکات فلانی است که مرا وکیل خود قرار داده است.

زکات بر شخص طلبکار زمانی واجب است که بدهکارش مال داشته باشد و بدهی را تسویه کند اما اگر بدهکار، نیازمند یا بد قول باشد که طلبکار نتواند مالش را از او باز ستاند، این بدهی زكات ندارد؛ اما هرگاه مبلغ را پس گرفت باید برای تمام آن مدت، فقط به اندازه‌ی یک سال زکات بدهد حتی اگر آن مال، سال‌ها نزد بدهکار مانده باشد. آیا بهتر است که خودِ فرد زکاتش را بپردازد یا کسی را برای پرداخت آن وکیل نماید؟ جواب: بهتر است خودش آن را بپردازد؛ زیرا با این کار، خودش عبادت را به طور مستقیم انجام می‌دهد، قلبش آرامش بیشتری دارد و دلش نیز نسبت به پرداخت زکات، اطمینان بیشتری دارد؛ اما اگر نیازمندان را نمی‌شناسد یا شخص وکیل را از خود به نسبت زکات، داناتر و عالم‌تر می‌بیند، در این حالت، او را وکیل قرار می‌دهد زیرا این کار برای مصلحت زکات، بهتر است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما الحكم إذا وَكَّلَ رَجُلٌ غيره في أداء الزكاة؟ فمن الذي ت ، تَلْزَمه النِّيةُ؟ هل هو المُوَكَّل أو الوكيل؟ وهل تجب الزكاة على الدائن؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا وَكَّلَ شخصًا في دفع الزكاة فمن المعلوم أن الموكَّل سوف ينوي عند تسليم الدراهم مثلا أنها زكاته، وهذه النية كافية، أما الوكيل فيلمه عند الدفع أن ينوي أنها زكاة فُلان الذي وَكَّلَني. وأما الدائن فإن عليه الزكاة إذا كان مَدِينه غَنِيًّا باذلا، أما إن كان المدين فقيرًا أو مماطلا لا تمكن مطالبته فإنه لا زكاة في هذا الدَّيْن، لكن إذا قَبَضَه فإن عليه أن يزكيه سنةً واحدة لما مضى وإن كان قد بَقِي سنواتٍ كثيرةً. وهل الأفضل للإنسان أن يدفع زكاته بنفسه أو يعطيها لوكيل يدفعها عنه؟ والجواب أن الأفضل أن يدفعها بنفسه؛ لأنه بذلك يباشر عبادةً من العبادات، ولأنه أكثر اطمئنانا لقلبه، وأوثق في دفع زكاته، لكن إذا كان لا يعرف المستحقين، أو كان يرى أن هذا الوكيل أعرف منه وأفقه في الزكاة، فإنه في هذه الحال يوكله؛ لأن هذا أَقْوَم لمصلحة الزكاة.

مطالب مرتبط:

(۳۷۰۶) حکم پرداخت پول به جای زکات فطر

پرداخت زكات فطر به صورت نقدی، جایز نیست بلکه واجب است طعام داده شود زیرا همین گونه فرض شده است و اگر چنین پرداخت شود، نیاز فقیر را در روز عید برطرف می‌سازد...

ادامه مطلب …

(۳۷۰۰) حکم پرداخت زکات به مؤسسات خیریه

اگر مسئولان این شعبه‌ی انجمن خیریه از نظر دینی و علمی قابل اطمینان هستند، ایرادی ندارد که زكات مال خود را به آنان بدهی و اعلام کنی که این مبلغ، زکات است تا در موارد زکات، مصرف نمایند...

ادامه مطلب …

(۳۶۹۲) حکم نیت کردن صدقه به عنوان زکات

خیر، آن صدقه به عنوان زکات پذیرفته نیست و زکات از وی ساقط نمی‌شود...

ادامه مطلب …

(۳۷۱۱) پرداخت زکات فطر با پول بهتر است یا طعام؟

جایز نیست که زکات را با چیزی جز طعام که رسول الله ﷺ تعیین نموده است، بپردازی....

ادامه مطلب …

(۲۷۰۴) شراکت و زکات

بله، این معامله صحیح است و بنا بر اجماع علما، جایز می‌باشد. این نوع کسب درآمد را مضاربه می‌نامند زیرا برای هر دو طرف، منفعت دارد....

ادامه مطلب …

(۳۶۸۷) حکم پرداخت زكات قبل از موعد آن

پرداخت زکات قبل از وجوب آن، جایز است؛ البته به شرطی که برای مال موجود باشد یعنی مالی که در اختیار دارد، به حدّ نصاب رسیده باشد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه