چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۶۵۳) آیا اتومبیلی که برای سوار شدن در اختیار است، کالای تجاری محسوب می‌شود؟

(۳۶۵۳) سوال: آیا اتومبیلی که برای سوار شدن، فراهم شده است، کالای تجاری محسوب می‌شود؟ لطفا به طور مفصل، توضیح دهید.

جواب:

اتومبیلی که برای سوار شدن یا اجاره دادن فراهم شده باشد، کالای تجاری نیست و کالاهای تجاری فقط کالاهایی هستند که برای تجارت، خرید و فروش و کسب سود عرضه ‌شود و بدین خاطر است که آن ‌را عُرُوض و کالا می‌نامند زیرا نزد صاحبش می‌آید و می‌رود یا بدین خاطر که برای کسب سود و تجارت، عرضه می‌شود؛ اما چیزی که انسان قصد نگهداری و پرورش آن را داشته باشد، زکات کالای تجاری ندارد اما در برخی حالت‌ها مانند سائمه (حیوانی که تمام سال یا بیشتر سال را از چراگاه تغذیه می‌کند) و طلا و نقره، ذات آن زکات خواهد داشت.

سؤال: شیخ بزرگوار! اما اگر صاحب تاکسی تا آخر سال، پول زیادی پس‌انداز کند، باید زکات این مبلغ را بپردازد؟

جواب: بله زیرا زکات در ذات نقدینگی، واجب است، نه برای این که کالای تجاری است؛ لذا اگر از درآمد کرایه‌ی تاکسی، اجاره‌ی خانه یا اجاره‌ی ماشین، مبلغی نزدش پس‌انداز شد که به حدّ نصاب رسید و یک سال بر آن گذشت، پرداخت زکات آن بر وی واجب است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل السيارة المُعَدَّة للركوب تُعَدّ من عُروض التجارة؟ أفيدونا بالتفصيل.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: السيارة المعدة للركوب أو للأجرة ليست من عروض التجارة، وإنما عُروض التجارة ما عُرض للتجارة، أي: ما كان مُعَدا للبيع والشراء من أجل الربح ، ولهذا سميت عُرُوضًا؛ لأنها تَعْرِض وتزول، أو لأنها تُعْرَضُ للتكسب والتجارة، وأما شيءٌ قَصَدَ الإنسان به الادخار والتنمية فهذا لا تجب الزكاة فيه – أي: زكاة العروض- ولكن قد تجب في عينه، كما في سائمة بهيمة الأنعام، وكما في الذهب والفضة.

فضيلة الشيخ: لكن مثلا التاكسي لو وَفَّر نقودًا كثيرة في آخر العام يزكي على هذه النقود؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم، لأن النقود تجب الزكاة في عينها، لا لأنها عُروض تجارة، فإذا تَوَفَّر عنده مال من أجرة التاكسي، أو من أجرة البيت، أو من أجرة السيارة، وكان هذا المال نصابا تم عليه الحول، وجبت عليه زكاته.

مطالب مرتبط:

(۳۶۴۶) حکم و محاسبه زکات در صورت مصرف اجاره‌ بها

خانه‌ای که برای اجاره باشد، قیمتش هر چقدر باشد زكات ندارد اما مبلغ حاصل از اجاره، زكات خواهد داشت....

ادامه مطلب …

(۳۶۶۵) قطعه زمینی را خریداری کرده‌ام؛ آیا زكات دارد؟

زكاتی بر وی واجب نیست زیرا ذات زمین تا زمانی که برای تجارت نباشد، زكات ندارد....

ادامه مطلب …

(۳۶۳۹) حکم زکات اثاث منزل

از مسلمان در برابر ظروف منزل، فرش و رختخواب، اتومبیلی که سوار می‌شود یا اجاره می‌دهد و دیگر وسایل و ابزار آلاتش خواسته نشده که زکات بپردازد....

ادامه مطلب …

(۳۶۴۹) حکم زکات ملکی که ساخت آن کامل نشده

اگر نیت و هدفش سکونت در آن یا اجاره دادن آن باشد، زكات ندارد اما اگر قصد تجارت داشته باشد، از زمانی که آن را خریداری کرده زکاتش بر وی واجب می‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۶۴۸) حکم زکات ملک خریداری شده با پیش‌پرداخت و اقساطی

باید بنگریم که آیا این فرد به خرید و فروش املاک مشغول است و املاک نزد وی مانند کالای تجاری در نظر گرفته می‌شود؟ اگر چنین باشد بر وی واجب است زکات ملک را بپردازد زیرا کالای تجاری محسوب می‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۶۵۲) حکم زکات مالی که با آن ماشین خریداری شده است

اتومبیلی که با پولی که هنوز یک سال از آن سپری نشده باشد خریداری کرده‌اید، اگر برای تجارت و درآمد باشد به صورتی که منتظر هستی قیمتش افزایش یابد تا آن را بفروشی و به سود دست پیدا کنی، کالای تجاری محسوب می‌شود و هرگاه یک سالِ مبلغی که با آن، این اتومبیل را خریده‌ای کامل شود، واجب است زکاتش را پرداخت کنی...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه