(۳۶۴۶) سوال: خانه‌ای دارم که تقریبا شش سال است آن را اجاره داده‌ام؛ ابتدا اجاره‌ی سالانه، ده هزار ریال و سپس پانزده هزار ریال بود اما اکنون بیست هزار ریال شده است؛ سؤال این‌جا است که آیا این خانه زكات دارد؟ اگر زكات دارد، مقدار زکاتش چقدر است؟ با توجه به این که مبلغ اجاره را برای نیازهای گوناگون مصرف می‌کنم و چیزی از آن باقی نمانده است؟
جواب:
خانه‌ای که برای اجاره باشد، قیمتش هر چقدر باشد زكات ندارد اما مبلغ حاصل از اجاره، زكات خواهد داشت؛ اما این زكات چه زمانی باید پرداخت شود؟ برخی علما گفته‌اند: زكات اجاره زمانی پرداخت می‌شود که شخص، مبلغ اجاره را دریافت کند زیرا اجاره مانند میوه و محصولات کشاورزی است و الله À می‌فرماید: {وَآتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ} [الأنعام: ۱۴۱] : (زکاتش را زمان چیدن و برداشت آن بپردازید). برخی دیگر از علما گفته‌اند: پرداخت زكات اجاره فقط زمانی واجب است که یک سال کامل از قرارداد اجاره سپری شده باشد.
بر اساس دیدگاه اول در صورتی که مجموع مبلغ اجاره به حد نصاب می‌رسد، هرگاه مبلغی از اجاره را دریافت کرد، واجب است زكاتش را پرداخت کند؛ اما بر اساس دیدگاه دوم، هرگاه مبلغ اجاره را بعد از گذشت یک سال دریافت کرد، زکاتش را می‌پردازد اما اگر اجاره را پیش از گذشت سال دریافت کرد، نگاه می‌کنیم: اگر مبلغ اجاره نزدش باقی مانده تا سال کامل شده و آن را خرج نکرده است، زكات را می‌پردازد اما اگر مبلغ اجاره را پیش از کامل شدن سال مصرف کرده است، زكات ندارد زیرا از جمله شروط وجوب زکات، سپری شدن یک سال کامل است. در سؤال مطرح شد که وی مبلغ اجاره را برای نیازهای خانه‌اش مصرف می‌کند؛ اگر مبلغ اجاره را پیش از سپری شدن یک سال مصرف کند بر اساس دیدگاه دوم، زكات ندارد اما بر مبنای دیدگاه اول، باید زكات اجاره‌ی کل سال را بپردازد.
