سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۵۲۴) حکم نوحه خواندن زنان حول میت

(۳۵۲۴) سوال: در سودان بسیاری از بدعت‌ها و منکرات مربوط به ماتم وجود دارد که مثلا  گروهی از زنان حول میت نوحه می‌خوانند‌. حکم این در شرع چه می‌باشد؟ بارک الله فیکم

جواب:

چیزی که می‌دانم این است که از رسول الله ﷺ ثابت است که می‌فرماید: «لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ النَّائِحَةَ وَالْمُسْتَمِعَةَ»[۱] یعنی: (رسول الله زن نوحه خوان و کسی که به آن گوش می‌دهد را لعنت کرد). و نوحه‌خوان زنی که گریه‌ی آن بر میت شبیه صدای کبوتر است که رسول الله ﷺ او را لعنت کرده است  و چیزی که بر این نوحه‌خوانی مترتب می‌شود، بزرگ جلوه دادن مصیبت، شدت یافتن سختی و پشیمانی و ورود وسوسه‌ی شیطان در قلب‌های زنان، از نارضایتی بر قضا و قدر الهی است.

و همه‌ی این اجتماعاتی که بعد از مرگ شخص در آن نوحه و مرثیه‌خوانی است حرام است و این اجتماع برای گناهان کبیره است و بر مسلمین واجب است که به قضا و قدر الهی راضی باشند و هنگامی که به مصیبتی رسید، بگوید: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ، اللَّهُمَّ اؤْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا. إِلَّا أَخْلَفَ اللَّهُ لَهُ خَيْرًا مِنْهَا»[۲] یعنی: (بگوید: إنالله و إنا إلیه راجعون؛ و چنین دعا کند: خداوندا ! مرا در مصیبتم اجر بده و بهتر از آن را نصیب من گردان). و اگر انسان آن را از روی اخلاص و تصدیق رسول الله ﷺ بگوید قطعا الله بهتر از آن را برایش جایگزین می‌کند و به او اجر عطا می‌کند و همین هم برای ام المومنین ام سلمة È پیش آمده است زمانی که شوهرش ابو سلمة Ð وفات یافت و او مومن و تصدیق کننده‌ی کلام رسول الله ﷺ بود که گفته بودند: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ، اللَّهُمَّ اؤْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا. إِلَّا أَخْلَفَ اللَّهُ لَهُ خَيْرًا مِنْهَا»[۳] یعنی: (بگوید: إنالله و إنا إلیه راجعون؛ و چنین دعا کند: خداوندا ! مرا در مصیبتم اجر بده و بهتر از آن را نصیب من گردان). پس وقتی که عده‌اش پایان یافت رسول الله ﷺ که بهتر از ابو سلمة Ð بود با او ازدواج کرد و اجر او با الله B است. پس وظیفه‌ی انسان هنگام مصیبت، صبر و تحمل است که برای او نزد الله Ð دارای پاداش می‌باشد. ولی این اجتماعاتی که شامل نوحه و مرثیه‌خوانی است مجتماعات حرام هستند و بر مسلمانان انکار و دوری از آن واجب است.


[۱] [تخريج آن گذشت]

[۲] [تخریج آن گذشت]

[۳] [تخریج آن گذشت]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة من السودان: في السودان توجد الكثير من المنكرات و البدع في المآتم فمثلا في المآتم نجد النائحات والنساء يتواجدن في كتل حول الميت، فما حكم الشرع في هذا بارك الله فيكم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الذي أعلمه من الشرع أنه قد ثبت عن النبي صلى الله عليه وسلم «أَنَّهُ لَعَنَ النَّائِحَةَ وَالْمُسْتَمِعَةَ». والنائحة هي التي تبكي على الميت برنة تشبه نوح الحمام، وإنما لعنها النبي – عليه الصلاة والسلام – لما يَتَرَتَّبُ على النوح من تعاظم المصيبة، وشدة الندم، وإلقاء الشيطان في قلوب النساء ما يلقيه من التسخط على قدر الله -عز وجل- وقضائه.

وهذه الاجتماعات التي تكون بعد موت الميت ويكون فيها الندب والنياحة كلها اجتماعات محرمة، واجتماعات على كبائر الذنوب، فالواجب على المسلمين الرضا بقضاء الله وقدره، وإذا أُصيب الإنسان بمصيبة فليقل: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ، اللهُمَّ أَجُرْنِ فِي مُصِيبَتِي، وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا»، فَإِن الإنسان إذا قال ذلك بصدق نية وتصديقا لرسول الله صلى الله عليه وسلم فإن الله – سبحانه وتعالى- يُخْلِفُه خيرًا مما أصيب به ويأجره عليه، ولقد جرى ذلك لأم المؤمنين أم سلمة رضي الله عنها، حين مات عنها زوجها أبو سلمة رضي الله عنه فقالت رضي الله عنها مؤمنة مُصَدِّقَةً بكلام النبي – عليه الصلاة والسلام- اللهم أجرني في مصيبتي وأخلف لي خيرا منها، فماذا كان؟! أخلف الله لها خيرًا منها، فإنها حين انقضت عدتها تزوجها النبي صلى الله عليه وسلم، فكان النبي صلى الله عليه وسلم خيرًا لها من أبي سلمة، والأجر عند الله سبحانه وتعالى. فوظيفة الإنسان عند المصائب الصبر والتحمل واحتساب الأجر من الله -سبحانه وتعالى-، أما هذه المجتمعات المشتملة على الندب والنياحة فإنها اجتماعات مُحَرَّمَةٌ، يجب على المسلمين إنكارها والبعد عنها.

مطالب مرتبط:

(۳۵۲۵) حکم دریافت فدیه از تعزیه‌کنندگان برای تسلی بازماندگان

این عمل بدعت می‌باشد و در عهد سلف معروف نبوده است....

ادامه مطلب …

(۳۵۳۵) حکم قرائت فاتحه با بلند کردن دست در تعزیه

قرائت فاتحه با بلند کردن دست در تعزیه بدعت است و رسول اللهﷺ در هیچ یک از تعزیه‌های اصحابش چنین کاری نکرده‌اند...

ادامه مطلب …

(۳۵۰۱) حکم تعزیه گفتن در مکانی غیر از قبرستان

انسان هر کجا یافته شود تعزیه گفته می‌شود: در مسجد، بازار یا قبرستان. مادامی که مصیبت را از یاد نبرده در هر جایی تعزیه گفته می‌شود اما هرگاه مصیبت را از یاد برده و اثرش از او از بین رود تکرار تعزیه فایده‌ای ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۵۱۸) حکم صرف هزینه برای شام عزاداری و برگزاری هفت جمعه برای میت

این کار جایز نیست...

ادامه مطلب …

(۳۵۱۷) حکم عزاداری طولانی‌مدت برای میت

این کارها صحیح نیست و کسی که به مصیبت دچار می‌شود واجب است که صبر کند و از الله B اجر آن را بخواهد زیرا که غم و اندوه چیزی از تقدیر را تغییر نمی‌دهد...

ادامه مطلب …

(۳۵۱۵) حکم پوشیدن عبای سیاه توسط زنان در ایام عزا

اگر لباس سیاه مبنی بر ناراحتی و عدم صبر باشد، حرام است و اگر اینگونه نباشد و فقط علامتی باشد درجه‌اش سبک‌تر است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه