چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۴۵۸) حکم زیارت قبور برای زنان و بررسی اختلاف احادیث

(۳۴۵۸) سوال: لطفاً در مورد زیارت عبور برای زنان برایم توضیح دهید که آیا حلال است یا حرام؟ چرا در برخی احادیث اشاره به حرمت و برخی احادیث اشاره به حلال بودن آن دارد؟ رسول الله ﷺ می‌فرماید: «قد كنت نهيتكم عن زيارة القبور فقد أذن لمحمد في زيارة قبر امه فزوروها فإنها تذكر الاخرة»[۱] یعنی: (شما را از زیارت  نمودن قبر‌ها نهی می‌نمودم اما به محمد ﷺ برای زیارت قبر مادرش اجازه داده شد لذا قبرها را زیارت کنید که شما را به یاد آخرت می‌اندازد).  همچنین می‌فرماید: «المرأة تزور المقابر لا تشم رائحة الجنة» يعني:‌ (زنی که به زیارت قبر می‌رود بوی بهشت به مشامش نمی‌خورد). اما من مشتاق زیارت قبر مادر شوهرم هستم. لطفاً توضیح دهید. بارک الله فیکم.

جواب:

زیارت  قبر برای زن حرام است بلکه از از گناهان کبیره است، زیرا پیامبر ﷺ زنانی که زیارت قبور می‌کنند را لعنت نموده است اما حدیثی که سوال کننده آن را ذکر نمود نمی‌دانم با این لفظ ثابت است یا  خیر اما  به طور کلی برای زن زیارت نمودن قبور جایز نیست اگر این کار را انجام داد گناه‌کار و مرتکب گناه کبیره شده است اما فرموده‌ی پیامبر ﷺ: «قد كنت نهيتكم عن زيارة القبور فقد أذن لمحمد في زيارة قبر امه فزوروها فإنها تذكر الاخرة»[۱]   یعنی: (شما را از زیارت نمودن قبر‌ها نهی می‌نمودم اما به محمد ﷺ برای    زیارت قبر مادرش اجازه داده شد لذا قبرها را زیارت کنید که شما را به یاد آخرت می‌اندازد). این مخصوص مردان است و دلیل تخصیص آن فرموده‌ی پیامبر ﷺ پیرامون لعنت نمودن زنانی است که زیارت قبر انجام می‌دهند. و به این زن می‌گوییم هدف از زیارت قبر‌ها چیست؟ می‌گوید: می‌خواهد برای آن مرده‌ی صاحب قبر دعا کند. به  او می‌گوییم: دعا برای مرده چه در نزد قبر و چه در هر مکانی که باشد جایز است پس برای مرده دعا کن هرچند که در خانه‌ات باشی! این کار تو را از زیارت نمودن آن بی‌نیاز خواهد ساخت.


۱[تخريج آن گذشت.]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أفيدوني في زيارة القبور للنساء، هل هو حرام أم حلال؟ لأن هناك أحاديث تُحرِّمُ وأحاديث تُحلل، قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «قَدْ كُنتُ نَهَيْتُكُمْ عَنْ زِيَارَةِ الْقُبُورِ، فَقَدْ أَذِنَ مُحَمَّدٍ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ أُمِّهِ، فَزُورُوهَا فَإِنَّهَا تُذَكَّرُ الْآخِرَةَ». وقال : المرأة التي تزور المقابر لا تشم رائحة الجنة». وأنا أرغب في زيارة والدة زوجي. أفيدوني – بارك الله فيكم ونفع بكم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: زيارة المرأة للقبور مُحرَّمة، بل من كبائر الذنوب؛ لأن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – لعن زائرات القبور. أما الحديث الذي ساقته السائلة فلا أعلمه ثابتا بلفظه وعلى هذا فلا يحل للمرأة أن تزور القبور، فإن فعلت فهي آئمةٌ مرتكبة كبيرة من كبائر الذنوب. وأما قول النبي صلى الله عليه وسلم: ؟«قَدْ كُنْتُ نَهَيْتُكُمْ عَنْ زِيَارَةِ الْقُبُورِ، فَقَدْ أُذِنَ مُحَمَّدٍ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ أُمِّهِ، فَزُورُوهَا فَإِنَّهَا تُذَكَّرُ الْآخِرَةَ» فهذا خاص بالرجال، ودليل التخصيص أن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- لعن زائرات القبور. ونقول للمرأة: ماذا تريدين من زيارة القبر؟ سيكون الجواب: أنها تريد أن تَدْعُو للميت صاحب القبر، فنقول لها: الدعاء للميت جائز عند قبره وفي أي مكان، فأنت ادعي للميت ولو في بيتك، ويُغني ذلك عن زيارته.

مطالب مرتبط:

(۳۴۶۳) حکم قرائت قرآن و دعا برای اموات هنگام عبور از قبرستان

قرائت سوره‌ی فاتحه، اخلاص و دیگر قرآن از بدعت‌ها است، لذا شایسته نیست که این کار را انجام دهی و باید از آن پرهیز نمایی و سلام کردن و دعاهایی که در سنت وارد شده است کافی است.....

ادامه مطلب …

(۳۴۸۹) پخش قرآن با بلندگو در عزاداری و حمل میت

میت از این عمل نفع نمی‌برد، سپس اینان که به‌خاطر این تلاوت می‌کنند که چیزی در مقابل به آن‌ها داده شود از اجر محروم هستند؛ زیرا هر انسانی که با عمل اخروی خواستار دنیا باشد، در آخرت بهره‌ای برایش نیست، و نصیبی از اجر ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۴۵۴) حکم بازگشت روح میت برای پاسخ به سلام زائر قبر

برخی از علمای متأخرین این حدیث را تضعیف نموده و گفته‌‌اند این حدیث از پیامبر ﷺ صحیح نیست. و الله اعلم...

ادامه مطلب …

(۳۴۶۷) حکم زیارت قبور برای زنان به قصد دعا نمودن، قرائت قرآن و فاتحه

صحیح این است که برای زن جایز نیست که به زیارت قبور برود زیرا پیامبر ﷺ زنانی را که به زیارت قبور می‌روند لعنت نموده است و اگر برای زن این باب باز گذاشته شود باعث فتنه می‌شود...

ادامه مطلب …

(۳۴۹۴) حکم گذاشتن گل بر قبر و دعا با دست‌های بلند

پیامبر ﷺ وقتی به قبرستان می‌رفت، بر آن‌ها سلام می‌کرد و برایشان دعا می‌نمود، و گُل‌هایی با خود نمی‌برد که بر قبرهایشان گذاشته شود، و در حالی برای آن‌ها دعا نمی‌کرد که رو به قبله دو دستش را بلند کرده باشد، بلکه می‌گفت...

ادامه مطلب …

(۳۴۸۸) حکم پخش قرآن با بلندگو در مراسم عزاداری و حمل میت

همانا این عمل بدون شک بدعت است، چرا که نه در زمان پیامبر ﷺ و نه در زمان صحابه بوده است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه