چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۱۲۰) حکم گفت‌وگو درباره مناسک عمره در حین خطبه نماز جمعه

(۳۱۲۰) سوال: من و دوستانم برای عمره در رمضان رفتیم و روز رسیدن ما به مکه روز جمعه قبل از نماز جمعه بود لذا طواف نمودیم سپس برای خواندن نماز جمعه نشستیم و بعد از این که خطیب شروع بخواندن خطبه کرد در هنگام خطبه دوست من در کنارم بود لذا با او در مورد برخی از از مناسک عمره که باقی مانده بود صحبت کردماما جوابم را نداد و سکوت کرد و با من صحبت نکرد و بعد از این که به شهر خود برگشتیم فهمیدم که هر کس در حالی که امام خطبه می‌‌خواند صحبت کند فضیلت نماز جمعه را از دست می‌‌دهد؛ آیا بر من لازم است نماز جمعه را به عنوان نماز ظهر دوباره بخوانم؟ لطفا پاسخ دهید، الله شما را حفظ کند.

جواب:

فایده در این قضیه این است که برای انسان جایز نیست در حال خطبه صحبت کند و هر کسی در حال خطبه صحبت کند لغو انجام داده و هر که لغو انجام دهد جمعه‌‌ای ندارد (فضیلت نماز جمعه را از دست می‌‌دهد).

منظور از نفی جمعه این است که از پاداش و فضیلت نماز جمعه محروم می‌‌شود و منظور این نیست که از او کفایت نمی‌‌کند.

بنابراین نماز جمعه‌‌ی تو کافی است و دوباره خواندن آن بر تو واجب نیست بلکه اعاده‌‌ی آن (تکرار آن) مشروع نیست زیرا مقصود از نفی جمعه، نفی فضیلت و پاداش آن است.

ای سؤال کننده! با این وجود به تو می‌‌گوییم: مادامی که هنگام صحبت کردن به این امر جاهل بودی گناهی بر تو نیست و این فضیلت از تو فوت نمی‌‌شود زیرا الله À می‌‌فرماید: {رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ}[بقره: ۲۸۶](پروردگارا! اگر فراموش یا خطا کردیم ما را مؤاخذه نکن) لذا الله À فرمود: آن را انجام دادی، همان‌‌طور که در صحیح مسلم ثابت است[۱] بنابراین جمعه‌‌ی تو کامل است و پاداش آن را دریافت کردی زیرا هنگامی که با برادرت صحبت کردی به نسبت حرام بودن آن جاهل بودی.


[۱] تخریج  آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ذهبنا أنا وأصدقائي للعمرة في رمضان، وكان يوم وصولنا إلى مكة يوم جمعة قبل صلاة الجمعة، فطفنا حول الكعبة ثم جلسنا كي نصلي الجمعة، وبعدما بدأ يخطب الإمام وفي الخطبة كان بجنبي صديق لي، فتكلمت معه لكي أسأله عن بعض ما بقي لنا من مناسك العمرة، ولكن لم يَرُدَّ علي فَسَكَتَ ولم يُكَلِّمْني، وبعدما رجعنا إلى مدينتنا عرفت أن الذي يتكلم والإمام يخطب لا جمعة له هل علي أن أقضي الجمعة ظهرًا؟ أفيدوني أفادكم الله وشكرا.

فأجاب رحمه الله تعالى: الفائدة في هذا أنه لا يجوز للإنسان أن يتكلم والإمام يخطب، ومن تكلم والإمام يخطب فقد لَغَا، ومن لَغَا فلا جمعة له.

والمراد بنفي جمعته أنه يُحْرَمُ ثوابها وفضلها، وليس المراد أنه لا تجزئ عنه. وعلى هذا فصلاتك الجمعة مجزئة ولا يجب عليك إعادتها، بل لا يشرع لك إعادتها؛ لأن المقصود بنفي الجمعة نفي فضلها وثوابها.

ومع هذا نقول لك أيها السائل: ما دمت جاهلًا بهذا الأمر حينما تكلمت فإنه ليس عليك إثم، ولا يفوتك هذا الفضل؛ لأن الله سبحانه وتعالى يقول: ﴿ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ﴾ [البقرة: ٢٨٦]. فقال الله تعالى: قد فعلت، كما ثبت ذلك في صحيح مسلم، وعلى هذا فجمعتك تامة وقد نِلْتَ أجرها؛ لأنك حينما تكلمت مع أخيك كنت جاهلا بالتحريم.

مطالب مرتبط:

(۳۱۴۵) زن نماز جمعه را در خانه‌‌اش چند رکعت می‌‌خواند؟

زن اگر نماز جمعه را همراه امام خواند مثل امام می‌‌خواند اما اگر در خانه‌‌اش خواند به عنوان نماز ظهر چهار رکعت می‌‌خواند....

ادامه مطلب …

(۳۰۳۸) حکم ترک نماز جمعه به‌ سبب اشتغال مداوم و عدم امکان ترک کار

در ترک نمودن نماز جمعه معذور است و گناهکار نمی‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۰۸۶) حکم دعا در نهایت خطبه در نماز جمعه چیست؟

دعا بین دو خطبه در روز جمعه اشکالی ندارد بلکه خوب است...

ادامه مطلب …

(۳۱۱۸) آیا راهنمایی مسافران در حین خطبه نماز جمعه گناه است؟

اگر چنین اتفاقی رخ داد بهتر است کسی که آن‌‌ها را بر محل آب راهنمایی می‌‌کند از روش اشاره استفاده کند و آن‌‌ها را به محل آب با اشاره راهنمایی کند....

ادامه مطلب …

(۳۰۵۳) آیا حضور در نماز جمعه در حالی که تا اقامه فقط پنج دقیقه مانده جایز است؟

حتی اگر امام شروع به نماز کرده باشد جایز است اما...

ادامه مطلب …

(۳۱۲۱) حکم تبلیغ در نماز جمعه و دیگر نمازهای پنج‌‌گانه چیست؟

تبلیغ یعنی یکی از مأمومین همراه امام تکبیر بگوید؛ در صورتی که نیاز باشد اشکالی ندارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه