چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۱۰۷) رسول الله ﷺ از “احتباء” در روز جمعه در حال خطبه نهی نموده‌‌اند؛ “احتباء” چیست؟

(۳۱۰۷) سوال: رسول الله ﷺ از “احتباء” در روز جمعه در حال خطبه نهی نموده‌‌اند؛ “احتباء” چیست؟

جواب:

“احتباء” یعنی این که انسان بر روی باسن خود نشسته و ساق و دو رانش را راست قرار دهد و با کمربند یا ماننده آن ببندد تا این که به یکدیگر بپیوندند و راحت‌‌تر باشد در حالی که اگر این کار را انجام دهد زود به خواب می‌‌رود لذا از گوش دادن به خطبه و غنیمت شمردن وقت با تلاوت قرآن و نماز قبل از آمدن امام خواب می‌‌رود به همین دلیل از آن نهی شده است.

سؤال: آیا نهی از “احتباء” همراه خطبه است یا قبل از آن؟

 جواب: نهی از احتباء خاص خطبه یا غیر خطبه نیست اما از آن نهی می‌‌شود هرگاه انسان ترس کشف شدن عورتش را داشته باشد مانند این که با لنگش به صورت احتباء بنشیند هرگاه با لنگش به صورت احتباء بنشیند چه بسا عورتش کشف شود اما زمانی که ترس کشف شدن عورت نباشد اشکالی ندارد چه در اثنای خطبه‌‌ی جمعه و چه در غیر آن باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: نهى رسول الله صلى الله عليه وسلم عن الاحتباء يوم الجمعة والإمام يخطب، فما هو الاحْتِبَاءُ؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: الاختباء هو أن الإنسان يجلس على اليتيه وينصب ساقيه وفخذيه، ويربط نفسه بِسَيْرِ أو شبهه فينضم بعضه إلى بعض، ويكون أكمل، راحة وهو إذا فعل ذلك يكون النوم إليه سريعا، فينام عن الخطبة وعن استغلال الوقت بقراءة القرآن أو الصلاة قبل مجيء الإمام، ولهذا نهي عنه.

يقول السائل: هل النهي عن الاحتباء مع الخطبة أم قبلها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: النهي عن الاحتباء لا يختص بالخطبة ولا بغير الخطبة، ولكنه ينهى عنه إذا كان الإنسان يخشى أن تنكشف عورته، مثل ان يحتبي بإزاره، فإنه إذا احتبى بإزاره فربما تنكشف عورته، وأما إذا كان لا يخشى انكشاف العورة فإنه لا بأس به، لا في أثناء خطبة الجمعة ولا في غيرها.

مطالب مرتبط:

(۳۱۳۵) آیا بعد از نماز جمعه نماز ظهر خوانده می‌‌شود؟

کسی که نماز جمعه را همراه امام خوانده باشد نماز ظهر را نمی‌‌خواند بلکه اعاده‌‌ی نماز جمعه با نماز ظهر از جمله‌‌های بدعت‌‌های نوظهوری است که در زمان صحابه مشهور نبوده....

ادامه مطلب …

(۳۰۶۱) حکم اقامه‌ی تحیة‌المسجد در اثنای خطبه‌ی نماز جمعه پیش از پایان خطبه‌ی اول

مشروع است که هرگاه انسان وارد مسجد شد در حالی که امام خطبه می‌‌کرد تا اینکه دو رکعت نماز نخواند ننشینید سپس برای خطبه سکوت کند....

ادامه مطلب …

(۳۱۵۵) حکم ادای نماز عصر مسافر بعد از جمعه پیش از رسیدن به وطن

نماز عصر را به صورت قصر دوباره اعاده کن زیرا اگر شخص نمازی را فراموش کند در حالی که در سفر است یا در واجبی از واجبات آن خلل وارد سازد بر او واجب است آن را اعاده کند...

ادامه مطلب …

(۳۰۴۷) آیا می‌توانیم در بیابان با چهار نفر، نماز جمعه بخوانیم؟

جایز نیست نماز جمعه در بیابان برپا شود چه انسان مسافر و چه مقیم باشد به همین دلیل پیامبر ﷺ نماز جمعه را در سفرهایش برپا نمی‌‌کرد....

ادامه مطلب …

(۳۰۹۵) اگر خطیب نتواند خطبه را به پایان برساند؛ تکلیف نمازگزاران چیست؟

اگر آن چه در خطبه‌‌ی اولی کفایت می‌‌کند را نگفته باشد یکی از حضار بلند شده و خطبه را از ابتدا شروع نموده و دو خطبه و نماز بخواند....

ادامه مطلب …

(۳۱۰۱) حکم خواندن سوره‌های سجده و انسان در نماز صبح جمعه

مشروع نیست انسان در نماز صبح روز جمعه سوره‌‌ای را بخواند که در آن سجده‌‌ی تلاوت وجود دارد بلکه آن چه مشروع است این است که آن سوره را در رکعت اول می‌‌خواند هنگامی که به مکان سجده رسید تکبیر گفته و به سجده می‌‌رود ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه