(۳۰۸۰) سوال: خویشاوندانی در صحرا و بیابان دارم و برای ولیمه‌‌ی عروسی که بعد از نماز ظهر روز جمعه بود مرا دعوت کردند و از رفتن به نزد آن‌‌ها به خاطر عدم وجود مسجد جامع یا نمازهای پنج‌‌گانه سرگردان شدم زیرا در صحرا هستند و در فضای آزاد نماز می‌‌خوانند و نماز جمعه ندارند لذا به خاطر اجابت دعوت رفتم به دلیل فرموده‌‌ی رسول الله ﷺ: «إذا دعيتم إلى كراع فأجيبوا»[۱]: (هرگاه به صرف پاچه‌‌ی گوسفند دعوت شدید اجابت کنید) اما برای نماز جمعه بنابر سببی که ذکر شد حضور نیافتم آیا برای ما در این کار گناه است؟ از الله À برای شما طلب پاداش می‌‌کنم.

جواب:

اگر رفتن تو به سوی آن‌‌ها قبل از دخول وقت نماز جمعه است اشکالی ندارد اما اگر بعد از اذان دوم است بر تو حرام است زیرا الله À می‌‌فرماید: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَاةِ مِن يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ}[جمعة: ۹](ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که در روز جمعه برای نماز اذان گفته شد به سوی (نماز و) ذکر الله بشتابید و خرید و فروش را رها کنید) و می‌‌توانی نماز جمعه را بخوانی سپس به نزد آن‌‌ها بروی یا به آن‌‌‌‌ها خبر دهی و بگویی: من بعد از نماز حرکت می‌‌کنم یا این که خارج شوی و اگر زمانی رسیدی که آن‌‌ها غذا را تمام کرده‌‌اند دعوت را اجابت نموده‌‌ای.

مهم این که جایز نیست به سوی آن‌‌ها بعد از وجوب حاضر شدن در نماز جمعه حرکت کنی و این واجب با اذان دوم جمعه است اما اگر قبل از آن باشد اشکالی ندارد به خصوص اگر عدم اجابت دعوت آن‌‌ها موجب فساد مانند انزجار، بیزاری و قطع پیوند خویشاوندی می‌‌شود.

[۱] مسلم: كتاب النكاح، باب الأمر بإجابة الداعي إلى دعوة، شماره­ى (۱۴۲۹).